NHỮNG KẺ HOANG PHÍ THỜI GIAN – HÃY HIỂU CHÍNH MÌNH TRƯỚC KHI QUÁ TRỄ

Những kẻ hoang phí thời gian

“Nếu tất cả những thiên tài trong lịch sử đều tập trung vào vấn đề hoang phí này, họ có thể không bao giờ hết ngỡ ngàng trước sự tăm tối của tâm trí con người. Không ai chịu từ bỏ dù chỉ một phân đất của mình, và tranh chấp nhỏ nhất với người hàng xóm cũng có thể đồng nghĩa với việc ai đó phải đi xuống địa ngục. Nhưng chúng ta lại dễ dàng để người khác xâm phạm cuộc sống của mình, và tệ hơn, chúng ta còn chủ động mở đường cho người ta chiếm lấy nó. Không ai tự đưa tiền của mình cho người lạ trên đường, nhưng mỗi người trong chúng ta vẫn đang tự tay trao đi từng chút cuộc đời của bản thân! Chúng ta nắm chặt nhà cửa và tiền bạc, nhưng lại nghĩ quá ít về việc lãng phí thời gian, thứ mà tất cả chúng ta nên keo kiệt hơn cả.”
Seneca, On The Brevity of Life

Ngày nay có vô số điều gây gián đoạn, làm ta sao nhãng: các cuộc điện thoại, hàng loạt email, khách khứa, các sự kiện bất ngờ. Booker T. Washington nhận xét: “Số lượng người sẵn sàng phung phí thời gian chẳng vì mục đích gì nhiều không đếm xuể.”

Mặt khác, một triết gia biết rằng trạng thái mặc định của họ phải là chiêm nghiệm và nhận thức về nội tâm của mình. Đây là lý do tại sao họ lại miệt mài bảo vệ không gian cá nhân và suy nghĩ của bản thân khỏi sự can thiệp của thế giới. Họ biết rằng một vài phút suy ngẫm đáng giá hơn bất kỳ cuộc họp hay bản báo cáo nào. Họ cũng biết thời gian mà chúng ta có trên đời này thực sự rất ngắn ngủi, và các nguồn dự trữ của chúng ta có thể cạn kiệt nhanh chóng ra sao.

Seneca nhắc nhở chúng ta rằng, dù ta có thể giỏi bảo vệ tài sản vật chất của mình đến đâu đi chăng nữa, chúng ta vẫn đang quá dễ dãi về việc củng cố các ranh giới tinh thần. Tài sản có thể phục hồi, và ngoài kia không thiếu, một số tài nguyên vẫn chưa được con người khai thác tới. Nhưng thời gian thì sao? Thời gian là tài sản không thể thay thế được của mỗi chúng ta, và ta không thể mua thêm được. Chúng ta chỉ có thể cố gắng lãng phí nó ít nhất có thể mà thôi.

Hiểu chính mình trước khi quá trễ

“Cái chết sẽ đè nặng lên cái người mà tất cả mọi người đều biết rõ anh ta, nhưng chính anh lại không biết chút gì về bản thân mình – đến khi chết rồi vẫn không hề hay biết.”
Seneca, Thyestes

Một số người quyền lực và quan trọng nhất thế giới dường như không hay biết gì về bản thân. Mặc dù những người hoàn toàn xa lạ biết vô số chuyện vặt vãnh về họ, nhưng những người nổi tiếng – vì quá bận rộn hoặc vì quá đau khổ – dường như lại chỉ biết rất ít về chính bản thân mình.

Chúng ta có thể mắc cùng một tội ấy. Chúng ta bỏ qua lời dặn của Socrates về việc “tự biết mình”, và chỉ nhận ra đó là việc làm tự gây họa vào nhiều năm sau, khi chúng ta thức dậy vào một ngày nào đó và chợt nhận ra ta hiếm khi tự hỏi mình những điều như: Tôi là ai? Điều gì quan trọng đối với tôi? Tôi thích thứ gì? Tôi cần những gì?

Bây giờ – ngay bây giờ – bạn đang có thời gian để khám phá bản thân, để hiểu tâm trí và cơ thể của chính bạn. Đừng chờ đợi. Hãy hiểu chính mình, trước khi quá muộn.