THIỀN QUÁN VỀ TÂM BỒ ĐỀ

GESHE KELSANG GYATSO

Trích: Tình Yêu Phổ Quát; Nguyên tác: Universal Compassion; Người dịch: Ni sư Thích Nữ Trí Hải, 2014

Chúng ta phải tu tập pháp hành cho và nhận với tâm bi mẫn và tình thương lớn rộng, mong mỏi giải thoát tất cả chúng sinh khỏi khổ, mong đem lại cho họ chân hạnh phúc. Tuy nhiên, chỉ mong ước mà thôi thì chưa đủ. Khi đứa con của ta bị rớt xuống biển đang chết đuối, thì ta không thể chỉ ngồi mà mong cầu cho nó khỏi chết, dù sự cầu nguyện có tha thiết đến đâu. Ta phải làm một điều gì thiết thực để cứu nó. Cũng thế, ta phải quyết tâm hành động để giải thoát hữu tình khỏi khổ. Duy trì quyết tâm ấy, ta thiền định về nó càng lâu càng tốt; đây gọi là luyện tập về ý nguyện cao cả, hay đào luyện tăng thượng tâm.

Ta có thể tự hỏi: “Dù có muốn đi nữa, tôi làm sao che chở được tất cả hữu tình?” Suy xét kỹ ta mới thấy chỉ có những bậc giác ngộ mới có được năng lực này, vì đã hoàn toàn thoát khỏi các chướng ngại và có tâm đại bi bình đẳng. chỉ có chư Phật mới đủ phương tiện khéo để giúp tất cả hữu tình bằng nhiều cách, và ban bố sự giúp đỡ không thiên vị. Khi nhận thức điều này, ta quyết định: “Tôi phải đạt giác ngộ để lợi lạc tất cả hữu tình.” Tâm này gọi là bồ đề tâm. Ta phải duy trì tâm ấy và thiền định về nó càng lâu càng tốt.

Khi mới phát tâm bồ đề, nó được gọi là “tâm bồ đề giả tạo” vì phải cố gắng mới phát được, nhưng nếu ta tiếp tục tăng trưởng tâm ấy bằng thiền định, cuối cùng nó sẽ khởi lên một cách tự nhiên không cần cố gắng. Tâm bồ đề tự nhiên này mới thực thụ là bồ đề tâm.

Trong khi luyện tâm bồ đề, điều quan trọng là ta phải ngăn cho tâm ấy đừng thối thất. Có thể làm điều này bằng cách tu tập hàng ngày như sau. Quán tưởng tất cả chư Phật, Bồ tát và thánh chúng đang ở trước mặt ta, và lặp lời hứa như sau ba lần:

Từ giờ phút này trở đi cho đến khi thành Phật,

Dù có phải mất mạng

Con sẽ duy trì ước mong đạt đến toàn giác

Để giải thoát tất cả hữu tình khỏi những nỗi sợ sinh tử và sự an bình riêng tư.

Pháp hành này làm cho bồ đề tâm của ta vững chắc không thối chuyển.

Bước kế tiếp là thọ giới Bồ tát. Muốn làm việc này ta quán tưởng trước mắt chúng hội chư Phật Bồ tát và Thánh hiền, rồi với lòng thương xót tất cả hữu tình, ta nghĩ: “Tôi phải đạt giác ngộ, phải làm lợi lạc tất cả chúng sinh. Muốn thành tựu điều này, tôi phải thọ giới Bồ tát và thực hành sáu ba la mật.” Với động lực này, ta thọ giới Bồ tát bằng cách tụng bài sau đây ba lần:

Hỡi các bậc thầy, chư Phật và Bồ tát

Xin các Ngài hãy lắng nghe con nói đây

Như tất cả các đấng Thiện thệ về trước,

Đã phát tâm Bồ đề,

Và hoàn tất mọi giai đoạn của tiến trình

Tu tập Bồ tát hạnh,

Cũng vậy hôm nay, vì tất cả hữu tình,

Con xin phát tâm bồ đề

Và hoàn tất mọi giai đoạn trong tiến trình tu tập.

Sau khi thọ giới Bồ tát như vậy ta nên tu tập sáu Ba la mật với động lực là tâm Bồ đề. Tất cả sự tu tập của Bồ tát đều bao hàm trong sáu Ba la mật: Bố thí, trì giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định và trí tuệ. Nhờ tuần tự tiến tu sáu Ba la mật, cuối cùng ta sẽ đạt đến giác ngộ lớn lao. Sáu ba la mật hết sức rộng lớn sâu xa, nhưng chúng ta có thể tu tập tuần tự, bằng cách thành tâm thực hành Mười Tám Nguyện và Hai Mươi Hai Giới về tu tâm, với động lực là tâm Bồ đề. Những Nguyện và Giới này sẽ được giải thích dưới đây.

Bình luận


Bài viết mới

  1. NẾU MỘT THẤT BẠI KHÔNG MANG TỚI CẢM GIÁC ĐAU ĐỚN, KHÓ CHỊU GÌ, NÓ SẼ BỊ LỜ ĐI
  2. VƯỢT LÊN CHÍNH MÌNH
  3. THỰC HÀNH TRONG ĐỜI SỐNG THƯỜNG NHẬT