Lễ chùa đầu năm hatsumode là một lễ truyền thống của người Nhật vào mỗi dịp năm mới. Lễ này có những nghi thức và phong tục riêng mang những nét đặc trưng của văn hóa Nhật.

Cũng giống như nhiều quốc gia châu Á khác, đầu năm tại Nhật Bản mọi người thường đi lễ chùa hatsumode. Đây là một lễ truyền thống trong văn hóa lâu đời của người Nhật và được lưu giữ, phát huy cho đến ngày nay. Lễ chùa mang những nghi thức linh thiêng, cầu cho một năm mới bình an và gặp nhiều may mắn trong tín ngưỡng của người Nhật.

Hatsumode là gì?
Tại Việt Nam vào những ngày đầu năm mới mọi người thường đi lễ chùa. Ở Nhật Bản cũng giống vậy, vào dịp đầu năm mới mọi người thường đi lễ chùa để cầu nguyện và lễ này được gọi là hatsumode theo tiếng Nhật.

Trong lễ này mọi người thường tạ ơn một năm bình an và may mắn đến với mình cũng như cầu mong trong năm mới gặp được nhiều sự thuận lợi, may mắn, an lành và đạt được những mong cầu của mình.

Ý nghĩa, nên đi chùa vào thời gian nào
Lễ chùa hatsumode Nhật Bản mang một ý nghĩa đơn thuần về văn hóa tín ngưỡng dân gian, tâm linh về sự ban phước lành của thần linh, đấng tối cao dành cho mình cùng với gia đình, người thân, bạn bè. Mọi người thường cầu nguyện những điều bình an trong một năm mới.

Thời gian đi chùa có nhiều quan niệm khác nhau theo suy nghĩ của mỗi người. Một số người thường đi lễ chùa vào đêm giao thừa hoặc trong ngày mồng 1. Tuy nhiên cũng có một số người đi lễ từ ngày 1 đến ngày 3 trong những ngày đầu năm hoặc đi lễ chùa bất kỳ ngày nào trong tháng 1. Vì thế thời gian đi chàu vào ngày nào không quá quan trọng.

Nên đi hatsumode ở đâu?
Nếu bạn muốn đi hatsumode, hãy đến đền hay chùa. Mỗi đền hay chùa sẽ có những điều linh thiêng riêng, chẳng hạn có nơi nghiên về thành công trong tình duyên, kinh doanh, học vấn… vì thế hãy lựa chọn tiêu chí mà bạn mong muốn để chọn điểm đến. Chẳng hạn, chùa Fushimi Inari-taisha ở Kyoto nổi tiếng là đền dành cho thành công trong kinh doanh và bội thu, Tokyo Daijingu ở Tokyo nổi tiếng về đường tình duyên và Dazaifu Tenmangu ở Fukuoka linh thiêng trên con đường học vấn.

Cầu nguyện như thế nào?
Cầu nguyện ở Đền
(1) Có một cổng gỗ đỏ – toori khi vào đền, vì vậy trước tiên hãy cúi đầu nhẹ trước khi bước vào.
(2) Lối chính giữa con đường vào đền dành cho thần linh, vì vậy hãy đi bộ bên lề con đường nhé.
(3) Rửa ráy sạch sẽ tại thác thanh lọc trước khi vào trong nguyện cầu. Lấy cái gáo, múc đầy nước và rửa tay trái trước, sau đó là tay phải. Đổ nước lên tay trái và rửa miệng, sau đó đổ nước lên tay trái lần nữa, và cuối cùng, đặt úp gáo xuống để nước có thể chảy xuống.
(4) Quy trình tiêu chuẩn để nguyện cầu là “hai lần vái, hai lần vỗ tay, một lần vái”. Rung chuông và vứt tiền nguyện cầu vào, sau đó vái hai lần ở bệ thờ. Vỗ tay hai lần sau đó đặt hay tay vào nhau và nguyện cầu. Cuối cùng, vái một lần nữa.
(5) Khi rời khỏi đền, quay lại sau khi rời khỏi cổng đỏ torii và vái.

Cầu nguyện ở Chùa
(1) Thay vì cổng đỏ torii, chùa có cổng sanmon. Khi vào cổng sanmon, vái sau đó đi qua mà không bước lên ngưỡng cửa.
(2) Giống như đi đền, bạn hãy đi dọc bên lề con đường, và nguyện cầu sau khi thanh tẩy bản thân.
(3) Mua nến và hương nếu có. Đốt nến, hương và đặt ở chỗ quy định để đặt nến và cắm hương.
(4) Bỏ tiền nguyện cầu vào trước ở đền chính. Nếu có chuông, bạn hãy reo chuông và sau đó đặt tay lại với nhau và vái một lần. Vái lần nữa khi kết thúc.
(5) Khi rời khỏi, vái hướng về chùa chính sau khi ra khỏi cổng.

Số tiền khi nguyện cầu?
Bạn dùng bao nhiêu tiền để nguyện cầu không quan trọng lắm, nhưng thông thường 65 yên, 75 yên, 85 yên, 95 yên và 500 yên có nghĩa tiêu cực, vì vậy nên tránh các con số này. Đồng xu 10 yên bị xem là làm giảm duyên (en) của bạn bởi từ 10 yên trong tiếng Nhật nghe giống từ “toen” có nghĩa là “duyên xa”. Và bởi vì từ 5 yên có phát âm giống như là “goen” (từ biểu thị chính thức của chữ duxã hộiyên “en”), nên người ta thường dùng đồng 5 yên để nguyện cầu cho duyên đến.

Xin xăm
Khi đi nguyện cầu đầu năm mới, hãy nhớ xin xăm omikuji nhé. Có nhiều loại omikuji, nhưng có một cách tiêu chuẩn để lấy chúng. Đầu tiên, nghĩ về may mắn mà bạn mong muốn đạt được, như tiến triển trong công việc, trong tình yêu hay tài chính, và lắc cái hộp đựng các quẻ xăm mikuji bên trong. Thanh mikuji sẽ rơi ra có số trên đó, dựa vào đó bạn sẽ được đưa một tờ giấy ghi may mắn trong năm nay của bạn.
Nhìn chung, có 7 loại may mắn. Daikichi (đại cát) là loại tốt nhất, tiếp theo sau là kichi (cát), chukichi (trung cát), shokichi (tiểu cát), suekichi (mạt cát) kyo (hung) và daikyo (đại hung). Bạn có thể lấy omikuji về nhà hay cột chúng tại khu vực quy định. Omikuji tại các đền/chùa giờ được dịch ra nhiều ngôn ngữ, vì thế nếu bạn không biết tiếng Nhật hãy thử và đọc bằng tiếng Anh, Hoa…
Quẻ xăm nào có chữ 吉 (cát) có nghĩa là xăm tốt, còn quẻ nào có chữ 凶 (hung) nghĩa là vận mệnh xấu. Số lượng quẻ xấu được rút ra không nhiều lắm, và nếu có rút trúng quẻ xấu thì đừng lo lắng nhé. Ý nghĩa thực sự của quẻ xăm không nằm ở chỗ Tốt/Xấu của vận mệnh. Ngoài việc mức độ tốt/xấu, trong quẻ xăm cũng thường đưa ra những lời khuyên về sức khỏe, công danh sự nghiệp, tình duyên… Từ lời khuyên đó giúp chúng ta chiêm nghiệm lại hành động của bản thân mình.

Mua bùa hộ mệnh
Các bạn cũng nên mua bùa hộ mệnh “omamori” và “ofuda” có điều ước như là sức khỏe và tình yêu. Với omamori, bạn phải mang nó suốt bên người và nó sẽ bảo vệ người mang nó. Với ofuda, ngược lại, bạn hãy giữ nó ở nhà để mang lại điều tốt đẹp cho cả gia đình. Có rất nhiều loại như an toàn giao thông, sức khỏe, mẹ tròn con vuông, vì vậy hãy chọn loại phù hợp cho gia đình bạn.

Thưởng thức các gian hàng
Một trong những điểm thú vị, vui vẻ khi đi lễ đầu năm hatsumode là các gian hàng. Có nhiều loại cửa hàng bán thức ăn như yakitori, yakisoba hay kẹo bông, cũng như có trò chơi mà nếu thắng bạn sẽ được chọn nhiều loại quà tặng. Các đền chùa lớn nổi tiếng là điểm du lịch lại càng có nhiều gian hàng mọc lên xung quanh, nhưng có nhiều điểm lại không có, vì vậy hãy kiểm tra thông tin trước khi đi nhé.

Hatsumode là trải nghiệm chỉ diễn ra một thời gian ngắn đầu năm. Nếu có thể, bạn hãy đi vào 3 ngày đầu năm, khi nhiều người ra ngoài và đi lễ, như vậy bạn lại càng cảm nhận không khí Năm mới.