Một trong những chiến lược nền tảng để sống một cuộc sống tốt đẹp là biết được bạn cần thông tin gì để đạt được mục đích của mình và cách thức để thu thập thông tin đó.

Một trong những điều tốt đẹp nhất mà ông Shoaff đã làm cho tôi vào thuở ban đầu ấy là đã thấm nhuần trong tôi ý thức về giá trị của việc học.

Ông ấy nói: “Nếu cậu muốn thành công, hãy học thành công. Nếu cậu muốn được hạnh phúc, hãy học hạnh phúc. Nếu cậu muốn làm ra tiền, hãy học cách đạt được sự giàu có. Những người đạt được những điều này không phải bằng sự tình cờ. Đó là kết quả của việc học tập trước tiên và thứ đến là thực hành.”

Bạn có muốn đoán thử có bao nhiêu người coi sự giàu có là một môn học? Đúng, rất ít. Hãy xem xét nhiều nam giới và phụ nữ muốn tìm kiếm giàu có và hạnh phúc, bạn có cho rằng họ học tập cẩn thận những điều đó, bạn không tin vậy phải không? Tại sao họ không học cẩn thận? Đó vẫn là một điểm khác nữa trong phân loại đặc biệt mà tôi gọi là “những bí ẩn của cuộc sống”.

Có một câu trong Kinh Thánh nói rằng, “Hãy tìm, sẽ gặp”. Vì thế đó là cách để phát hiện kiến thức mới nhằm tạo ra những ý tưởng mới. Tìm kiếm. Để có thể thấy thứ gì đó, trước tiên bạn phải tìm kiếm. Bạn cần một ý tưởng lớn để thay đổi cuộc đời mình? Hiếm khi ý tưởng đó xuất hiện từ hư không. Nhưng nếu bạn kiên trì tìm kiếm kiến thức mà mình cần, ý tưởng đúng sẽ xuất hiện trên con đường bạn đi, thường là vào lúc bạn ít ngờ nhất.

Nắm bắt kho tàng tri thức

Đây là một từ nền tảng khác mà bạn cần quan tâm: Nắm bắt. Những ý tưởng tuyệt vời thường lướt qua rất nhanh và dễ bị quên mất nhưng cũng có thể khiến cho cuộc sống của bạn trở nên rất đáng để sống. Đó là lý do tại sao việc học để nắm bắt những điều này thực sự là một chuyện hết sức quan trọng.

Thứ nhất, học cách nắm bắt những khoảnh khắc đặc biệt. Hãy dùng máy ảnh. Chụp thật nhiều bức ảnh. Có khả năng bắt giữ sự kiện trong chưa đến một giây là một hiện tượng của thế kỷ 20. Và cũng dễ dàng làm sao để tận dụng hiện tượng này.

Tôi sẽ kể cho bạn một kinh nghiệm gần đây. Trong vòng ba năm qua mỗi năm tôi đều được mời giảng bài tại Đài Loan. Trong một cuộc hội thảo cuối tuần gần đây nhất của tôi, có khoảng một ngàn người tham dự. Bây giờ, nếu có một ngàn người tham dự thì bạn nghĩ sẽ có bao nhiêu máy ảnh trong phòng hội thảo? Đúng – một ngàn! Mọi người mang theo máy ảnh để bắt giữ những khoảnh khắc, những người bạn mới, những kinh nghiệm mới. Tôi đã tốn một phần lớn thời gian ở đó để chụp ảnh cùng những người tham dự.

Bạn có bao giờ xem những bức ảnh cách đây vài thế hệ? Không may là chỉ có rất ít những bức ảnh như vậy vẫn còn lưu hành. Không phải là tuyệt vời sao nếu chúng ta có đủ ảnh để kể toàn bộ câu chuyện về những gì là cuộc sống thực sự cách đây một trăm năm? Vì thế đừng thiếu nhiệt tình. Hãy bảo đảm rằng bạn đã có toàn bộ câu chuyện của bạn bằng một kho báu ảnh và video.

Còn một cách khác để nắm bắt tri thức vào trong thư viện cá nhân của mình. Tôi không nói đến những cuốn sách mà các nhà thiết kế nội thất của bạn đã mua. Tôi muốn nói đến những cuốn sách đã sờn gáy và bị đánh dấu chi chít – những cuốn mà bạn chọn để học và chú trọng; những cuốn mà bạn có ghi chú bên lề sách; những cuốn giúp định hình triết lý của bạn về những giá trị của cuộc sống. Đóthực sự là một kho báu đáng để nắm giữ!

Ngày nay, với khái niệm truyền thông đã được mở rộng, tôi cũng gộp cả vào kho báu này tất cả các phương tiện truyền thông hiện đại đang định hình và giúp cho cuộc sống của chúng ta tốt đẹp hơn. Đó cũng là di sản đặc biệt cho con cháu của chúng ta.

Cuối cùng, bạn sẽ cần nắm bắt mọi tri thức mà bạn có được khi sống cuộc đời của mình. Đó là lý do tại sao tôi khuyến khích bạn, một học viên nghiêm túc về sự thịnh vượng và hạnh phúc, sử dụng một cuốn sổ công tác hay nhật ký để làm nơi thu thập mọi ý tưởng đến với bạn. Những gì sẽ dần dần xuất hiện là một kho báu quý giá đến khó ngờ – ý tưởng kinh doanh, ý tưởng xã hội, ý tưởng văn hóa, ý tưởng đầu tư, ý tưởng về phong cách sống. Bạn có thể hình dung được giá trị trong những điều đó? Chắc chắn loại kho báu này là một gia sản có giá trị hơn chiếc đồng hồ cổ của bạn nhiều!

Cách để trở nên thông thái

Có hai cách để thu thập sự thông thái. Một cách là học từ chính cuộc sống của bạn. Cách thứ hai là học từ cuộc sống của những người khác.

Phản chiếu (reflection) cá nhân

Hãy xem xét cẩn thận kinh nghiệm sống của bạn. Hãy học kỹ năng phản chiếu, đó là suy tư về những sự kiện trong cuộc sống với chủ định học hỏi từ đó. Tôi gọi quá trình này là “tua lại băng từ”.

Những sự kiện trong cuộc sống của bạn là một vài trong số nguồn tài nguyên thông tin tốt nhất. Vì thế đừng chỉ đi ngang qua những ngày này của bạn – hãy thu nhận từ chúng. Hãy hiểu biết về những gì xảy ra quanh bạn để có thể tạo những rãnh nhớ về những điều đó ở tận trong ý thức của bạn.

Hãy dành thời gian và nơi chốn cho mọi chuyện. Có thời gian cho hành động và thời gian cho phản chiếu nhưng hầu hết chúng ta không dành thời gian cho việc phản chiếu một cách nghiêm túc. Với lịch trình bận rộn, chúng ta thường bỏ qua phần quan trọng này của công thức để thành công.

Vào cuối mỗi ngày, hãy dành vài phút để ôn lại những gì đã xảy ra trong ngày – nơi bạn đã đi, những gì bạn đã làm, những điều bạn đã nói. Suy tư về những gì đã làm và những gì không làm, những gì bạn muốn lặp lại và những gì bạn muốn từ bỏ. Hãy cố nhớ các sự việc một cách sống động nhất.

Hãy nhớ màu sắc, cảnh trí, âm thanh, đối thoại, cảm nhận. Bạn thấy đó, kinh nghiệm có thể trở thành hàng hóa thậm chí là tiền tệ. Nhưng nó chỉ có thể trở thành như vậy nếu bạn dành thời gian để ghi lại kinh nghiệm này, suy tư về nó và chuyển nó thành những thứ có giá trị. Sau cùng, chính hành động của một người trước những gì xảy đến – chứ không phải bản thân những chuyện đó – sẽ quyết định những gì mà cuộc sống của người đó thể hiện. Và để làm những điều tích cực cho cuộc sống, chúng ta phải chắt lọc những thông tin có giá trị từ đó.

Một thời điểm tốt khác để phản chiếu là cuối những khoảng thời gian chính như mỗi tuần, mỗi tháng hay mỗi năm. Cuối mỗi tuần, hãy dành vài giờ.

Cuối mỗi tháng, hãy dành một ngày. Và cuối mỗi năm hãy dành một tuần… để xem xét lại, suy tư và phản chiếu với từng chuyện đã xảy đến trong cuộc sống của bạn.

Những người tinh tế đã học được cách thức để tích lũy quá khứ và đầu tư vào tương lai. Khi cha tôi bước sang tuổi bảy mươi sáu tôi nói với ông: “Cha à, cha có thể hình dung được điều gì sẽ xảy ra nếu tập hợp bảy mươi lăm năm qua và đầu tư vào năm thứ bảy mươi sáu của cha?”

Bạn có bao giờ nghĩ về cuộc sống theo cách này? Đó là cách thức mà cuộc sống trở nên hiệu quả và hào hứng chưa từng có. Đừng chỉ sống thêm một năm khác. Thay vào đó, tập hợp những năm tháng bạn đã trải qua và đầu tư chúng vào năm tiếp theo. Đừng chỉ thực hiện một cuộc đối thoại khác. Thay vào đó, tập hợp tất cả những cuộc đối thoại trong quá khứ của bạn và đầu tư chúng vào cuộc đối thoại tiếp theo.

Vì thế hãy khởi động một nề nếp kỷ luật mới. Tìm ra, bằng cách quan sát cuộc sống của bạn, sự việc và cách thức các sự việc vận hành trong thế giới này. Đừng bao giờ để bị nói rằng bạn đã sống một cuộc sống mà không biết gì về nó. Bạn có thể không làm được việc này với tất cả những gì mình tìm thấy nhưng phải bảo đảm rằng bạn tìm thấy tất cả những gì mà mình có thể làm. Cuối cùng, bạn không muốn sống cuộc sống chỉ để phát hiện rằng bạn chỉ sống có 1/10 của nó, rằng bạn đã để cho 9/10 còn lại trôi đi một cách lãng phí.

Trong khi nghiên cứu cuộc sống của mình, hãy chắc rằng bạn học hỏi cả những điều tiêu cực cũng như những điều tích cực, thất bại cũng như thành công. Những cái gọi là thất bại cũng rất hữu ích khi chúng dạy cho chúng ta những bài học có giá trị. Thông thường, những bài học từ thất bại còn giá trị hơn cả những bài học từ thành công.

Một trong những cách để thực hiện đúng điều gì đó là rút kinh nghiệm từ lần làm sai trước đó. Rút kinh nghiệm từ những việc làm sai là khóa học đáng giá trong cuộc sống. Giờ đây, tôi muốn khuyên bạn không nên học khóa này quá lâu. Nếu bạn đã làm điều gì đó theo cách thức sai trong mười năm qua thì tôi không khuyên bạn tiếp tục thêm mười năm nữa. Nhưng nếu bạn có thể học nhanh thì không có gì tốt hơn, không có phương thức nào hiệu quả về cảm xúc hơn là học từ những kinh nghiệm cá nhân.

Khi gặp ông Shoaff tôi đã làm việc được sáu năm. Ngay sau khi gặp nhau, ông ấy đã hỏi tôi: “Jim, tính đến giờ cậu đã đi làm trong bao lâu rồi?” Tôi trả lời ông ấy.