BRIAN KLEMMER
Trích: “Tinh Thần Samurai Trong Thế Giới Phẳng”
Tác giả: Brian Klemmer
Dịch giả: Nguyễn Trung An – Vương Bảo Long
NXB Trẻ
Đừng so sánh thành công của chúng ta với thành công của người khác. Đừng so sánh tổ quốc của chúng ta với các nước khác. Thay vào đó, hãy đào tạo ra một thế hệ chiến binh nhân từ mới. Hãy để lịch sử ghi lại rằng kể từ đầu thế kỷ 21 đã xuất hiện một “nhóm chủng tộc” mới bao gồm các thành viên không cùng quốc tịch, màu da hay tôn giáo, nhưng có những giá trị và tính cách giống nhau – đó là những tính cách sâu rộng đến mức tạo nên lịch sử cho nhiều thế hệ tiếp theo.
Giờ đây, bạn đã hiểu tìm kiếm lợi nhuận trong cuộc sống là lẽ thường tình. Đó là quyền và nghĩa vụ của bạn. Mục đích của việc này chính là giúp đỡ người khác. Không được kiếm lợi nhuận bằng cách hi sinh lợi ích của người khác, mà phải đóng góp và cống hiến. Thế giới xung quanh có đủ những đều tốt đẹp. Khi bạn trở thành một chiến binh có trái tim nhân từ, bạn sẽ nhận ra rằng ví dụ về sự ích kỷ và lòng tham mà tôi đã nêu ra sẽ không phải là trải nghiệm của bạn. Tôi kêu gọi bạn phá vỡ quy tắc và cho ra đời một tập hợp những ý tưởng, khái niệm và kiến thức sâu sắc hoàn toàn mới về cách tiến hành kinh doanh và sống cuộc sống của mình một cách hoàn hảo nhất.
Ai đó đã từng nói: “Điều quan trọng không phải là cách bạn khởi đầu, mà là cách bạn kết thúc.”. Cuộc sống là một tập hợp những trải nghiệm khác nhau. Có những trải nghiệm tuyệt vời; nhưng một số khác lại không mấy thú vị. Tuy nhiên, nếu bạn rút ra được những bài học từ đó thì mọi trải nghiệm trong cuộc sống có thể cùng kết hợp để mang lại kết quả tối ưu cho bạn. Chiến binh nhân từ luôn tìm tòi, học hỏi, song họ vẫn có những sai sót – đặc biệt là trong thời gian mới bắt đầu.
Khi một đứa trẻ bắt đầu tập đi và liên tục bị ngã, cha mẹ thường không la mắng mà còn khen ngợi nỗ lực của bé. Với cách huấn luyện tương tự, bạn cũng phải tiếp tục từng bước áp dụng những nét tính cách của chiến binh nhân từ để có thể trở nên thành thạo hơn. Con đường của chiến binh nhân từ đầy gian nan vất vả. Bạn có thể gặp phải vô vàn thất bại. Nhưng bạn đừng sợ mà hãy dũng cảm đối mặt để đạt tới khái niệm hoàn thiện.
Xin đừng xem đây là một mục tiêu ảo tưởng. Hoàn thiện ở đây chỉ đơn giản là sự thành thục trong việc áp dụng những phẩm chất cao đẹp của chiến binh nhân từ vào bất kỳ tình huống nào thông qua luyện tập thường xuyên. Sự hoàn thiện không đồng nghĩa với việc không bao giờ phải học thêm điều gì. Bạn luôn có thể cải thiện kiến thức của mình trong bất cứ lĩnh vực nào, ngay cả lĩnh vực thuộc thế mạnh của bạn. Tất cả những điều này đều liên quan đến việc tiến lên đẳng cấp tiếp theo trong cuộc sống.
Trong Hiệp khí đạo truyền thống chỉ có hai loại đai được sử dụng: đai trắng dành cho những người thuộc hạng kyu (cấp), còn đai đen dành cho những người thuộc hạng dan (đẳng). Khác với môn Karate và Taekwondo, có người tập Hiệp khí đạo đã được ba – bốn năm nhưng vẫn đeo đai trắng. Đó không phải là một sự phí phạm thời gian. Mục tiêu của người học võ là làm chủ môn võ ấy, vì thế võ sinh sẵn sàng bỏ rất nhiều thời gian để thực hiện mục tiêu ấy.
Hoàn thiện cũng không phải là một khái niệm mơ hồ, khó xác định. Bạn đã là một bậc thầy trong nhiều lĩnh vực. Bạn biết đọc. Bạn đã đọc được đến đây, nghĩa là bạn đã làm chủ được kỹ năng đọc sách (dù điều đó không có nghĩa là bạn không thể nhận được những lời khuyên về cách thức cải thiện kỹ năng đọc). Đơn giản đọc là một thói quen tự nhiên của bạn.
Mặc quần áo, tắm gội và ăn uống đều là những hoạt động như thói quen tự nhiên. Bạn thực hiện hoạt động này mà không cần phải tính toán. Chính tiềm thức – dạng ý thức bậc cao – đã triển khai những mệnh lệnh này như một chức năng tự nhiên trong cuộc sống hàng ngày của bạn. Làm sao cơ thể biết cách làm điều đó? Cơ thể bạn không chờ được nhắc nhở về cách đọc, tắm gội, ăn uống hoặc chăm sóc cho những nhu cầu sức khỏe cá nhân của bạn. Bạn làm điều đó theo bản năng vì bạn đã lặp đi lặp lại quá trình đó hàng trăm ngàn lần. Nếu bạn muốn tạo ra sự thay đổi dài lâu trong cuộc sống, bạn nên lặp đi lặp lại thay đổi đó, hoặc tạo thêm niềm đam mê, hoặc kết hợp cả hai.
Nếu bạn muốn tạo ra sự thay đổi dài lâu trong cuộc sống, bạn nên lặp đi lặp lại thay đổi đó, hoặc tạo thêm niềm đam mê, hoặc kết hợp cả hai. Ồ, tôi vừa lập lại nguyên văn câu đó à? Không đâu, thật sự là chính bạn đã nhận thấy điều đó. Hãy tái thực hiện nhiều lần và cảm xúc có thể gieo những tính cách này vào tiềm thức của bạn. Đó không phải là điều mà thỉnh thoảng bạn mới làm. Đó là điều mà bản cam kết với bản thân và nó dần dần trở thành tính cách của bạn. Tôi biết rõ rằng sự thay đổi có thể xảy ra trong nháy mắt. Tuy nhiên, sự thay đổi muốn tồn tại lâu dài phải xảy ra từ từ thông qua hành động lặp đi lặp lại một cách có chủ ý.
Khi ghi nhớ điều này, chiến binh nhân từ cam kết sẽ biến những nét tính cách này trở thành một phần trong đời sống chứ không phải chỉ đọc cho vui. Khi được tập dượt thường xuyên, 10 nét tính cách này sẽ trở thành thói quen tự nhiên của bạn. Bạn sẽ bắt đầu suy nghĩ, cảm nhận và hành động dựa trên đó mà không phải mất nhiều công sức. Hãy đọc đi đọc lại các chương trong quyển sách này và khắc ghi những điểm chính trong mỗi nét tính cách vào trí nhớ. Chương này nhằm mục đích giúp bạn tìm ra cách thức để đưa mỗi nét tính cách vào kế hoạch luyện tập. Để tăng hiệu quả, tôi khuyên bạn mỗi ngày chỉ nên tập trung vào một nét tính cách.
Sau mỗi tính cách, tôi liệt kê một địa điểm để bạn hồi tưởng và hành động. Bạn làm gì để có thể đưa tính cách này vào hành động? Điều bạn chọn phải trở thành trọng tâm của bạn và là một cam kết mạnh mẽ của bản thân. Nếu thành thật với chính mình trở nên quá khó khăn đối với bạn, hãy tìm một đối tác có thể buộc bạn chịu trách nhiệm theo đuổi đầy đủ từng tính cách. Trong vòng 10 tuần, bạn sẽ hoàn thành tất cả các tính cách này. Bạn có thể cam kết làm điều đó không? Bạn sẽ cam kết làm điều đó chứ?
Người bình thường chỉ thực hiện những gì mình nói khi các điều kiện bên ngoài trở nên tối ưu để giữ lời hứa. Nhưng trên thực tế, cam kết không hề đi kèm theo bất cứ điều kiện nào. Hãy tạo thói quen đưa ra cam kết ngay cả khi bạn cảm thấy không thoải mái. Và quan trọng là hãy giữ đúng cam kết. Đôi khi, bạn cần cố gắng hết mình. Nếu bạn là kiểu người không muốn cam kết vì sợ không thể đi tới tận cùng, bạn hãy đưa ra những cam kết to lớn và dồn toàn lực để giữ đúng cam kết đó.
Nếu bạn đang có quá nhiều nhưng chưa thực hiện được những cam kết quan trọng mà bạn đã đưa ra một cách tự mãn, bạn cần sắp xếp lại các mục tiêu lớn của mình và chia chúng thành những cam kết nhỏ để bạn có thể thực hiện dễ dàng hơn. Người ta hay nói: “Giá trị của bạn nằm ở lời nói của bạn.”, còn tôi thì thích nói: “Giá trị của bạn nằm ở lời nói cuối cùng mà bạn giữ đúng.”.
Người bình thường hay cho rằng mình là nạn nhân của cuộc sống. Chiến binh nhân từ tin rằng địa vị hiện tại của mình – hoặc cả địa vị mà họ không đạt được – có mối liên hệ trực tiếp đến những lựa chọn của họ.
Cuộc sống không chỉ là tập hợp của nhiều trải nghiệm, mà còn là sự kết hợp của tất cả những lựa chọn mà bạn đã thực hiện – cả tốt lẫn xấu. Để loại bỏ suy nghĩ đổ thừa cho người khác khi mình không đạt được mục tiêu, bạn phải có trách nhiệm cá nhân. Dù đó là các mối quan hệ của bạn, loại công việc bạn làm, thu nhập bạn hưởng hay trình độ học vấn bạn đạt được, bạn luôn có khả năng lựa chọn. Bạn có quyền chọn lấy con đường trách nhiệm cá nhân, từ đó thay đổi toàn bộ cuộc sống của mình một cách đáng kinh ngạc. Không có khái niệm “số phận tôi là luôn thất bại”. Bạn thất bại chẳng qua vì đó là lựa chọn của bạn. Khi thừa nhận thất bại và không nghĩ rằng mình có quyền lựa chọn, bạn sẽ bị cuộc sống đánh bại.
Trước hết, chúng ta hãy cùng nhất trí rằng cho để nhận không phải là xấu. Ai cũng cho và nhận, mọi lúc, mọi nơi, và việc này rất bình thường. Bạn dành thời gian cho công ty và kỳ vọng sẽ được nhận lương vào cuối tháng – đó cũng là ví dụ về cho để nhận. Mọi cấp độ cho tặng đều liên quan đến lợi ích cá nhân, ngay cả khi lợi ích đó chỉ là cảm giác hài lòng sau khi giúp đỡ người khác đạt được ước mơ. Động lực để cho tặng không chỉ xoay quanh những lợi ích thu được. Khi cho tặng mà không kỳ vọng thu lại lợi ích riêng là bạn đã làm chủ được những khát khao và khuynh hướng nội tại của lòng tham và tính buông thả. Chiến binh nhân từ cho tặng đi mà không hề nghĩ đến lợi ích cá nhân và đây chính là thái độ “thi ân bất cầu báo” đáng trân trọng.
Trung thực trở thành một phẩm chất đang bị đánh mất trong cuộc sống của chúng ta. Có người tin rằng chỉ một số tình huống cụ thể mới cần đến sự trung thực, còn những trường hợp khác thì không. Trung thực đơn thuần chỉ là truyền đạt sự thật theo khả năng và kiến thức tốt nhất của bạn trong mọi thời điểm.
Một chiến binh nhân từ luôn chọn sự trung thực. Nghe có vẻ lỗi thời, nhưng quả là trung thực vẫn là giải pháp tốt nhất. Sự thiếu trung thực ban đầu không gây rắc rối gì cho bạn, nhưng sớm muộn bạn cũng phải trả giá. Vì thế, bạn hãy luôn trung thực, ngay cả khi không ở trong hoàn cảnh thuận tiện hay bị gò ép. Niềm tin là nền tảng trong mọi mối quan hệ. Sự trung thực chính là nguyên liệu giúp thúc đẩy tất cả các mối quan hệ tiến về phía trước.
Chiến binh truyền thống luôn thể hiện sự tôn trọng, ngay cả khi đối mặt với kẻ thù. Sau khi hạ đối phương, anh sẽ cúi đầu trước thi thể của họ để bày tỏ lòng tôn trọng. Đó cũng là một phần của bộ quy tắc mà chiến binh nhân từ luôn tuân thủ. Chiến binh nhân từ khuyến khích chúng ta nên tôn trọng người khác.
Xã hội chúng ta hiện nay rất cần đức tính này. Cách chúng ta tôn trọng người khác có quan hệ trực tiếp với cách chúng ta tự nhìn nhận mình. Cha mẹ nên tôn trọng con cái. Tấm gương đầu tiên đứa trẻ noi theo trong cuộc đời chính là cha mẹ. Cơ sở duy nhất để hiểu được cách tôn trọng người khác một cách đúng đắn bắt nguồn từ cha mẹ. Con cái phải tôn trọng cha mẹ, không phải vì cha mẹ là người hoàn hảo và không thể làm gì sai, mà vì đó là một quy tắc khai sáng cho toàn nhân loại, hình thành nên nền tảng tôn trọng trong xã hội. Hãy tôn trọng những người cao quý và cả những người thấp hèn nhất trong xã hội. Hãy thể hiện lòng tôn kính với tổ quốc mình. Hãy nhớ đến trách nhiệm cá nhân: Bạn chính là những gì bạn đã chọn.
- Tôn trọng bất kỳ người nào có mối quan hệ với bạn. Sự tôn trọng không phải là địa vị hay danh tiếng, mà là hành động biểu hiện các bạn đối xử với chính mình. Đều người ta xem thường ở người khác liên quan trực tiếp đến điều mà họ xem thường trong chính con người họ.
- Hãy tôn trọng chính mình, đừng xem thường bản thân và nỗ lực của chính bạn. Bạn cũng có nhiều khả năng cống hiến như những người khác trong xã hội, chỉ có sự khác biệt về cách thức mà thôi. Bạn hãy cảm thấy tự tin về con người mình hiện nay và sau này. Hãy quý trọng bản thân mà không tự đặt mình cao hơn người khác. Giữa lòng quý trọng bản thân và tính kiêu ngạo luôn có sự khác biệt.
- Khi bạn nói lời tốt đẹp về những người dẫn dắt mình nghĩa là bạn biết tôn trọng chính mình. Cuộc sống của người dẫn dắt bạn chính là hình ảnh mô phỏng tương lai của bạn. Bạn có thể tăng tốc để hướng đến thành công, hoặc sẽ thất bại hoàn toàn, nếu không tôn trọng người dẫn dắt.
Người ta thường dành niềm tin cho những người mà họ quan tâm và mong muốn phát triển mối quan hệ đến một cấp độ nào đó, có thể là trong lĩnh vực kinh doanh, hôn nhân, bạn bè, đối tác, … Những người khôn ngoan sẽ không vội vàng tin tưởng bất kỳ ai, bởi sự tin cậy cần có thời gian để hình thành, nhưng có thể bị mất đi chỉ trong khoảnh khắc.
Niềm tin đòi hỏi sự toàn vẹn trong lời nói và hành động. Niềm tin bị phá vỡ thật khó lấy lại. Một tòa nhà cao tầng có thể mất một vài năm để xây dựng, nhưng nó có thể bị phá hủy chỉ trong vài giây. Niềm tin cũng thế.
Nếu bạn đã một lần thất tín, bạn vẫn có thể hi vọng, nhưng sẽ cần rất nhiều thời gian và nỗ lực để khôi phục những gì đã từng được thừa nhận, thậm trí và phải mất nhiều thời gian hơn lúc ban đầu. Chiến binh nhân từ hiểu rõ điều này và lúc nào cũng sống theo bộ quy tắc niềm tin của mình.
Sự sung túc là sự toàn vẹn và đầy đủ của bạn mà không phụ thuộc vào ngoại cảnh. Thiếu hụt là sự không có đủ và thường dựa trên cảm giác của con người cho rằng bản thân họ không đủ nguồn lực.
Sự sung túc bao hàm nhiều hơn những gì bạn có hoặc làm. Đó là một cách nghĩ, một lối sống. Để sử dụng thông thạo một ngôn ngữ cụ thể, bạn phải suy nghĩ bằng ngôn ngữ đó cho đến khi nó trở thành một phần của bạn. Để sung túc, bạn phải luôn suy nghĩ bằng tư duy sung túc.
Tâm lý thiếu hụt cho rằng nguồn lực xung quanh bạn là không đủ, vì thế bạn phải tích trữ những thứ ít ỏi mà bạn có và bạn luôn sợ mất, mà khi đã mất rồi thì bạn sẽ không thể có lại được – của cải trên thế giới này quá ít ỏi.
Với lối tư duy sung túc, chiến binh nhân từ luôn tìm cách mở rộng miếng bánh, thay vì lo nghĩ về miếng bánh có thể ít đi khi họ cho tặng hay cống hiến. Một cách đơn giản để nhận biết xem bạn đang sống với tư duy sung túc không là hãy tự hỏi: Có phải lúc nào mình cũng cảm thấy có quá đủ mọi thứ và có thể chia sẻ với người khác không? Nếu câu trả lời là có nghĩa là bạn đang tư duy theo lối sung túc.
Đối với chiến binh nhân từ, can đảm không phải là điều có thể lựa chọn, mà là “tín điều” mà họ luôn tuân thủ. Họ luôn thể hiện lòng can đảm và dám chấp nhận mạo hiểm. Họ không rút lui trước các cơ hội mới, dù phải mạo hiểm chính mình. Họ không sợ cái chết, bởi họ xem ngày đang sống là ngày cuối trong đời.
Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là họ bất cẩn với mạng sống của mình. Họ luôn coi trọng cuộc sống và sống hết mình. Đối với chiến binh nhân từ, hương vị cuộc sống nằm trong từng cơ hội thể hiện lòng can đảm. Họ biết rằng mình không giống bất kỳ ai. Mục tiêu đời họ cũng khác biệt. Đối với họ, khoe khoang kỹ năng không phải là can đảm, mà họ can đảm trong sự nghiệp của một chiến binh. Họ có nghĩa vụ chiến đấu cho những điều lớn lao hơn vì lợi ích tốt đẹp của nhân loại.
Cuộc sống không tri ân những kẻ không xứng đáng. Người can đảm nhận những điều tốt nhất mà cuộc sống ban tặng, bởi họ biết đưa ra những yêu cầu mà người hèn nhát không dám nghĩ đến. Cuộc sống sẽ tưởng thưởng những người đủ can đảm yêu cầu quyền lợi chính đáng cho mình.
Hãy luôn duy trì tâm thế của người mới bắt đầu. Dù bạn là ai hoặc bạn nghĩ rằng mình biết nhiều đến đâu thì vẫn luôn có những điều mới mẻ để bạn học hỏi. Bên cạnh tấm bằng đại học vốn có giá trị riêng của nó, bạn cần tìm kiếm những kiến thức mới mẻ nhằm mở mang hiểu biết và nâng cao giá trị. Bạn có thể học hỏi từ bất kỳ ai, thậm chí là trẻ em – những người thầy vĩ đại về cách sống hết mình và cách tha thứ để tiến lên phía trước.
Chiến binh nhân từ dành toàn bộ đời mình để học tập nâng cao kiến thức và trí tuệ. Nói về kiến thức, chiến binh nhân từ cho rằng họ không bao giờ “đến đích”. Đối với họ, lúc nào cũng có nhiều điều mới mẻ để học hỏi khám phá và để sống.
Chiến binh nhân từ không chỉ dừng lại ở những thành công tốt đẹp. Tốt có thể là kẻ thù của sự xuất sắc. Nếu chiến binh nhân từ phải chọn giữa tốt và xuất sắc, họ luôn chọn vế thứ hai. Nhưng sự xuất sắc dưới mọi hình thức không bao giờ đến một cách tình cờ mà luôn là kết quả của thời gian, sức lực và tâm thế của người mới bắt đầu.
Chiến binh nhân từ theo đuổi kiến thức mà không bao giờ cảm thấy đủ, bởi sự hài lòng của họ phù hợp với mục đích sống của họ. Do nương theo quy luật tự nhiên nên họ tự do cống hiến hết mình để sáng tạo. Chiến binh nhân từ hiểu rõ bản thân họ là toàn vẹn và đầy đủ nên họ sáng tạo ra những trò chơi nhiều hơn và tốt hơn để tiếp tục hỗ trợ quá trình sáng tạo. Đó chính là tâm thế giúp bạn vượt xa hơn bất kỳ đối thủ nào. Bạn không cạnh tranh chỉ để cạnh tranh, mà là vì bạn, một chiến binh nhân từ, nhằm giúp bạn hướng tới những gì nằm trong khả năng tối đa của bạn.
—— ***——