LAMA THUBTEN ZOPA RINPOCHE
Trích: Viên Ngọc Của Trí Tuệ, Pearl of Wisdom; Lama Zopa Rinpoche, do Thượng Tọa Thubten Chodron biên soạn; Thanh Liên dịch Việt
Khi Zopa Rinpoche ở Singapore vào tháng Năm 1988, ngài trú ngụ tại nhà của một gia đình may mắn và rất sùng mộ. Trước khi rời đi, với lòng bi mẫn vĩ đại, Rinpoche đã đọc những lời này cho tôi nhằm biên soạn cho gia đình Lim, đặc biệt là cho bà mẹ, để thực hành. Ngài đã đề nghị nó cũng được bao gồm trong quyển sách này, khiến cho những người khác có thể học cách chuyển hóa các hoạt động trong đời sống hàng ngày thành con đường dẫn tới giác ngộ.
THỨC DẬY
Vào buổi sáng, khi thức dậy, hãy quán tưởng Đức Phật ở trên đỉnh đầu bạn và nghĩ: “May mắn biết bao, cho đến bây giờ tôi không chết. Hôm nay, một lần nữa, tôi lại có cơ hội để thực hành Pháp. Tôi lại có cơ hội để rút ra tinh túy của sự tái sinh làm người có rất nhiều tự do và phong phú này. Tinh túy vĩ đại được rút ra từ cơ hội này là để thực hành Bồ đề tâm, tâm được hồi hướng để thành tựu giác ngộ vì lợi lạc của mọi sinh loài, bằng cách từ bỏ bản thân và yêu quý chúng sinh. Chỉ yêu quý bản thân là chướng ngại to lớn nhất cho hạnh phúc của tôi và đặc biệt là chướng ngại lớn lao nhất trong việc mang lại hạnh phúc cho tất cả các sinh loài. Vì thế, từ nay trở đi, tôi sẽ không bao giờ cho phép mình nằm dưới sự thống trị của tư tưởng ái ngã.
“Ngoài ra, yêu quý những người khác là phương tiện tối hảo để mang mọi thành công cho hạnh phúc của riêng tôi và đặc biệt là thành công trong việc tạo nên hạnh phúc mà mọi sinh loài khao khát. Vì thế, từ nay trở đi, dù chỉ trong giây lát, tôi sẽ không bao giờ xa rời Bồ đề tâm cao quý, tâm yêu quý những sinh loài khác. Tôi sẽ sống cuộc đời mình với Bồ đề tâm, và tâm yêu quý các sinh loài.”
Sau đó, hãy thực hiện một khẩn cầu chân thành đến Đức Phật: “Dù cuộc đời con hạnh phúc hay đau khổ, nguyện mọi hành động con làm với thân, ngữ và tâm con luôn luôn chỉ trở thành nguyên nhân nhanh chóng để đưa dẫn những bà mẹ chúng sinh hữu tình đáng thương xót khắp không gian bao la đạt được giác ngộ.”
Đức Phật Guru Thích Ca Mâu Ni vô cùng hài lòng với lời khẩn cầu của bạn. Ngài tan thành ánh sáng, nó chảy xuống đỉnh đầu tới trái tim bạn, gia hộ, tạo hứng khởi và chuyển hóa tâm bạn. Hãy nghĩ: “Tôi đã thọ nhận mọi phẩm tính của Đức Phật.” Sau đó hãy hình dung một vị Phật nhỏ bằng ánh sáng xuất hiện tại trái tim bạn. Trong suốt ngày, hãy liên tục nghĩ về Đức Phật. Theo cách này, bạn sẽ trở nên tỉnh giác hơn về những gì bạn làm, nói và suy nghĩ, bởi bạn sẽ nhận biết về Đức Phật đang làm chứng điều đó.
Hãy đọc và suy niệm Tám Vần Kệ Chuyển hóa Tư tưởng:
- Với nghĩ tưởng về sự thành tựu giác ngộ
Vì lợi lạc của chúng sinh,
Những vị tôn quý hơn một viên ngọc như ý,
Tôi sẽ thường xuyên tu tập yêu quý họ.
- Dù ở đâu với chúng sinh,
Tôi sẽ tập coi mình là kẻ thấp thỏi nhất
Và tự đáy lòng tôi,
Tôi sẽ tôn kính chúng sinh khi coi họ như những người siêu phàm
- Tôi sẽ khảo sát tâm mình trong mọi hành động
Và khi một thái độ bất an xuất hiện,
Gây nguy hiểm cho bản thân tôi và những người khác,
Tôi sẽ kiên quyết đương đầu và đẩy lùi nó.
- Khi gặp một người có bản chất xấu
Người bị năng lực tiêu cực và đau khổ mãnh liệt lấn át,
Tôi sẽ kính mến một người yêu quý hiếm có như thế,
Như thể đã tìm ra một kho tàng tôn quý.
- Khi những người khác, do bởi ganh tị,
Ngược đãi tôi bằng sỉ nhục, phỉ báng v.v..
Tôi sẽ thực hành chấp nhận thất bại
Và hiến dâng chiến thắng cho họ.
- Khi người mà tôi đã mang lại lợi lạc,
Và người mà tôi đã đặt kỳ vọng lớn lao,
Làm tổn thương tôi một cách nặng nề,
Tôi sẽ tập xem người ấy như vị Thầy siêu việt của tôi.
- Tóm lại, tôi sẽ cúng dường trực tiếp hay gián tiếp
Mọi lợi lạc và hạnh phúc cho tất cả chúng sinh, bà mẹ của tôi.
Tôi sẽ tu tập bí mật khi nhận vào mình
Mọi hành động họa hại và khốn cùng của họ.
- Không có các thực hành bị những ô uế của tám bận tâm thế tục làm vẩn đục này,
Bằng việc nhận biết mọi hiện tượng là huyễn hóa,
Tôi sẽ thực hành không bám chấp để giải thoát mọi chúng sinh
Khỏi sự trói buộc của tâm và nghiệp phiền não không được điều phục.
Bằng cách nhớ tưởng Đức Phật Guru Thích Ca Mâu Ni, hãy thực hiện những hành động trong đời sống hàng ngày của bạn như sau:
ĂN VÀ UỐNG
Trước khi bạn ăn hay uống, hãy nghĩ: “Tôi sắp cúng dường thực phẩm (hay thức uống) này cho Đức Phật Guru Thích Ca Mâu Ni, đấng là hiện thân của tất cả chư Phật, Giáo pháp và Tăng đoàn, để thành tựu sự giác ngộ vì lợi lạc của tất cả những bà mẹ chúng sinh hữu tình.” Hãy nghĩ tưởng thực phẩm thật trong sạch và là chất cam lồ ngọt ngào mang lại đại lạc. Mùi vị của nó thơm tho, như những gì một vị Phật trải nghiệm; đó là, nó hoàn toàn siêu vượt hình tướng thông thường của thực phẩm. Hãy dâng cúng thực phẩm với những lời nguyện sau đây và khi bạn ăn, hãy tưởng tượng Đức Phật nơi trái tim bạn trải nghiệm hỉ lạc.
Hãy tụng “OM AH HUM” ba lần để hiến cúng thực phẩm và sau đó cúng dường nó với bất kỳ câu nào trong những vần kệ sau đây:
Guru là Phật, Guru là Pháp, Guru còn là Tăng.
Guru là suối nguồn của mọi (điều tốt lành và hạnh phúc).
Con dâng món cúng dường này lên tất cả các Guru.
Ngài, đấng mà thân thể được tạo nên bởi một triệu đức hạnh toàn hảo,
Đấng có ngữ đáp ứng những hy vọng của mọi chúng sinh.
Đấng có tâm lĩnh hội mọi điều được nhận biết,
Con dâng món cúng dường này cho thái tử của dòng Thích Ca.
— ??? —
Vị Thầy siêu việt, Đức Phật tôn quý,
Nơi nương tựa (quy y) siêu phàm, Giáo pháp linh thánh tôn quý,
Vị dẫn dắt tối cao, Tăng đoàn tôn quý,
Con dâng món cúng dường này cho mọi đối tượng của sự quy y.
Khi bạn ăn, hãy hình dung rằng Guru Thích Ca Mâu Ni nơi trái tim bạn trải nghiệm hỉ lạc từ chất cam lồ mà bạn đã cúng dường cho Ngài. Ngài phóng chiếu ánh sáng làm đầy ắp toàn thể thân bạn.
HỒI HƯỚNG TIỀM NĂNG TÍCH CỰC (CÔNG ĐỨC) TẠO NÊN BỞI VIỆC CÚNG DƯỜNG THỰC PHẨM
Nguyện chúng con và những vị ở quanh chúng con, trong mọi đời sau,
Không bao giờ xa lìa Tam Bảo,
Liên tục cúng dường Tam Bảo,
Và thọ nhận nguồn cảm hứng của Tam Bảo.
Khi bạn hồi hướng, hãy đặc biệt nhớ tới các sinh loài đã tạo nên ác nghiệp bằng cách hãm hại chúng sinh và nhớ tới những chúng sinh đau khổ và đã chết trong quá trình phát triển và chuẩn bị thực phẩm.
VUI HƯỞNG CÁC ĐỐI TƯỢNG GIÁC QUAN
Bất kỳ đối tượng giác quan nào bạn thụ hưởng trong ngày – quần áo, âm nhạc, cảnh vật tuyệt đẹp v.v.. – hãy nghĩ rằng bạn đang cúng dường chúng cho Đức Guru Thích Ca Mâu Ni an trụ nơi trái tim bạn. Theo cách này, bạn liên tục cúng dường cho Đức Phật, nhờ đó tạo lập một khối lượng tiềm lực tích cực to lớn. Hơn nữa, bạn sẽ ít vướng mắc vào các lạc thú giác quan và sẽ bắt đầu vui hưởng chúng với một tâm thức an bình.
CÚNG DƯỜNG TRÊN BÀN THỜ
Hãy nghĩ: “Tôi sắp thực hiện những cúng dường này để thành tựu giác ngộ vì lợi lạc của mọi bà mẹ chúng sinh đáng thương, là những người đã tốt lành với tôi từ những tái sinh tự vô thủy.” Ngay lập tức, hãy hiến cúng tất cả những gì bạn cúng dường bằng cách nói: “OM AH HUM.”
Khi nhìn những bức tranh và pho tượng của chư Phật và những đấng linh thánh trên bàn thờ, hãy nghĩ rằng tất cả các ngài là Guru (Đạo sư) và chư Phật, Giáo pháp và Tăng đoàn khắp mười phương. Hãy cúng dường các ngài sự thừa nhận này, và hình dung rằng các ngài phát triển đại lạc nhờ thọ nhận những món cúng dường của bạn. Hãy nghĩ rằng bạn đang cúng dường chư Phật, chư Bồ Tát, chư A La Hán và các tăng đoàn khắp mười phương. Hãy cúng dường cho những pho tượng Phật và Bổn tôn (tượng trưng thân linh thánh của Đức Phật), cúng dường cho tất cả các Kinh điển (tượng trưng ngữ linh thánh của Đức Phật), và cúng dường cho tất cả những bảo tháp (stupa) (tượng trưng tâm linh thánh của Đức Phật) hiện diện trong tất cả mười phương. Điều này bao gồm việc cúng dường cho mọi đối tượng linh thánh ở Tây Tạng, Ấn Độ và ở nhà của mỗi người nơi có một đối tượng linh thánh. Đây là phương cách thiện xảo nhất để tích tập công đức mà thậm chí không cần bước đi một bước hay không dùng một đô la để du hành tới những nơi đó. Bạn tích tập công đức cao cả nhất bằng cách nghĩ rằng mọi pho tượng, chư Phật, chư Bồ tát v.v.. là những hiển lộ của guru.
Sau khi cúng dường, hãy nghĩ: “Bất kỳ hạnh phúc và đức hạnh nào tôi đã tích tập, nguyện mọi chúng sinh hữu tình thọ nhận nó, và bất kỳ đau khổ nào chúng sinh có, nguyện nó chín mùi nơi tôi.” Sau đó hãy hồi hướng tiềm năng tích cực.
LÀM VIỆC
Khi bạn đi làm, hãy nghĩ: “Tôi phải thành tựu giác ngộ để dẫn dắt mỗi một và mọi chúng sinh hữu tình đến giác ngộ. Vì thế, tôi sắp phụng sự chúng sinh hữu tình bằng cách làm việc.” Nếu bạn đang làm việc để cung cấp cho gia đình bạn, đó là sự phục vụ cho các chúng sinh hữu tình. Nếu bạn không phải cung cấp cho gia đình bạn, tuy thế bạn cần những điều kiện vật chất cần thiết để thực hành Giáo Pháp khiến bạn có thể đạt được giác ngộ vì lợi lạc của mọi sinh loài.
Trong khi đang làm việc, hãy nhớ tưởng thiện tâm của những chúng sinh hữu tình khác, là những người đã mang lại công việc cho bạn và khiến bạn có thể kiếm sống. Việc suy nghĩ theo cách này giúp bạn tránh được sự phát triển những cảm xúc tiêu cực như sân hận khi đang làm việc.
TẮM
Hãy nghĩ: “Tôi sắp tắm bằng cách chuyển hóa hành động này thành nguyên nhân để đạt được giác ngộ vì lợi lạc của tất cả các chúng sinh hữu tình.” Nhờ suy nghĩ theo một phương cách mới, bạn có thể tạo cho việc tắm rửa của bạn một thực hành tịnh hóa. Một cách để nghĩ tưởng là nghĩ rằng nước rất an lạc và bạn đang cúng dường nó cho Đức Phật ở trái tim bạn. Một cách thức khác là quán tưởng bất kỳ hiển lộ nào của Đức Phật mà bạn cảm thấy có một nối kết mạnh mẽ (chẳng hạn như Đức Quán Thế Âm hay Tara) ở trên đầu bạn và nghĩ rằng nước tắm đang chảy từ bàn tay của ngài. Nước có bản chất của trí tuệ và nó làm cho tâm bạn trong trẻo, khiến bạn có thể thực hành con đường vì lợi lạc của các sinh loài. Khi bạn đang tắm, hãy nghĩ rằng mọi nghiệp tiêu cực, bệnh tật và các thế lực gây trở ngại được trí tuệ chứng ngộ tánh Không quét sạch và nghĩ rằng bạn thọ nhận mọi chứng ngộ và phẩm tính của Đức Phật.
NGỦ
Vào cuối ngày, điều quan trọng là tịnh hóa những hành động tiêu cực được tạo ra trong ngày. Phương pháp hữu hiệu nhất để làm điều này là thực hiện bốn năng lực đối kháng:
- Thống hối về những hành động tiêu cực mà bạn đã làm.
- Quy y và phát Bồ đề tâm.
- Thực hiện những hành động sửa sai, có nghĩa là một thực hành tịnh hóa.
- Quyết định trong tương lai sẽ không làm những hành động đó một lần nào nữa.
Nhờ làm điều này, nghiệp được chấm dứt và không nhân bội lên mỗi ngày, mỗi tuần, mỗi tháng. Nó cũng tịnh hóa ác nghiệp được tích tập từ vô thủy. Bằng cách quét sạch các chướng ngại của bạn, bạn có cơ hội đạt được giác ngộ.
Trước khi đi ngủ, hãy nghĩ: “Con quy y cho tới khi giác ngộ trong chư Phật, Giáo pháp và Tăng đoàn. Nhờ tiềm năng tích cực con tạo ra bằng cách thực hành sự bố thí và những thái độ ảnh hưởng rộng khắp khác, nguyện con thành tựu Phật quả để làm lợi lạc tất cả chúng sinh hữu tình.”
Hãy quán tưởng Guru Kim Cương Tát Đỏa (Vajrasattva) trên đỉnh đầu bạn. Từ trái tim của ngài, ánh sáng và chất cam lồ chảy xuống đi vào bạn và tịnh hóa mọi ác nghiệp và những che chướng của bản thân bạn và chúng sinh. Trong khi quán tưởng theo cách này, hãy tụng thần chú Kim Cương Tát Đỏa ít nhất hai mươi tám lần:
Om vajrasattva hum
Sau đó Đức Kim Cương Tát Đỏa nói với bạn: “Mọi ác nghiệp và che chướng của con hoàn toàn được tịnh hóa. Hãy vui sướng về điều này.” Đức Kim Cương Tát Đỏa thấm nhập vào trái tim bạn và gia hộ cho tâm bạn.
HỒI HƯỚNG TIỀM LỰC TÍCH CỰC
Nguyện tâm bồ đề tôn quý
Chưa sinh sẽ nảy sinh và phát triển.
Nguyện tâm bồ đề ấy sinh khởi không lụi tàn,
Mà tăng trưởng mãi mãi.
Trong mọi cuộc đời của con cùng Đấng Chiến Thắng – Lạt Ma Tsong Khapa – hành động trong thân tướng con người như một Guru Đại thừa, cho dù trong chốc lát, nguyện con không bao giờ ngoảnh mặt với con đường tuyệt hảo được các Đấng Chiến Thắng tán thán.
“Do bởi những tiềm lực tích cực do con và chúng sinh tích tập trong quá khứ, hiện tại và tương lai, nguyện những ai chỉ đơn thuần nhìn, nghe, nhớ, xúc chạm và trò chuyện với con được giải thoát tức thì khỏi mọi đau khổ và an trú vĩnh viễn trong hạnh phúc.”
Khi bạn đi ngủ, hãy nghĩ: “Con sắp thực hành yoga giấc ngủ để thành tựu giác ngộ vì lợi lạc của tất cả chúng sinh hữu tình.” Hãy nằm xuống trong tư thế sư tử, là cách Đức Phật nằm khi ngài nhập diệt: nằm nghiêng về bên phải, bàn tay phải ở dưới má. Bàn tay trái đặt trên bắp đùi trái và đôi chân bạn duỗi ra. Hãy nhớ tưởng thiện tâm và những đau khổ của chúng sinh và ngủ trong khi cảm nhận thiện tâm-từ ái đối với họ. Hãy quán tưởng Đức Phật Guru Thích Ca Mâu Ni ở trên chiếc gối của bạn và đặt đầu bạn vào lòng ngài. Ánh sáng vô cùng nhẹ nhàng chảy từ Đức Phật vào bạn và bằng cách nhớ tưởng những phẩm tính giác ngộ của Đức Phật với lòng sùng mộ, bạn hãy rơi vào giấc ngủ.
Nguyên tác: “Practicing Dharma in Daily Life”