CÁCH PHỤC HỒI NĂNG LƯỢNG TINH THẦN
CON ĐƯỜNG ĐẾN HẠNH PHÚC
Tác giả: TIẾN SĨ EMMA SEPPÄLÄ
Đồng Khôi dịch – Anh Nhơn hiệu đính
NXB Thế Giới, 2024
Ảnh: Nguồn Internet

—🌼🌸🌼—
Giữ bình tĩnh giúp bạn quản lý năng lượng, không để nó tiêu hao nhanh chóng. Tuy nhiên, sẽ có lúc bạn kiệt sức và cần khôi phục lại mức năng lượng tinh thần. Quản lý năng lượng tinh thần nghĩa là biết khi nào bạn cần nạp lại năng lượng cho bản thân (mà không cần đến caffeine hoặc những cảm xúc mạnh). Dưới đây là một số cách đã được xác thực bằng thực nghiệm dùng để khôi phục năng lượng khi nó cạn kiệt.
🌼 LÀM ĐIỀU KHIẾN BẠN CẢM THẤY TÍCH CỰC
Trong một nghiên cứu, những người tham gia được xem một đoạn phim vui hay được tặng một món quà bất ngờ đã không tỏ ra mệt mỏi sau khi cố gắng tự kiểm soát. Một nghiên cứu khác cũng đã chứng minh rằng, đối với những người theo tôn giáo, lời cầu nguyện đã giúp họ chống lại sự suy kiệt. Bỏ các nghiên cứu sang một bên, bạn biết rõ loại hoạt động nào có thể nâng cao tinh thần của mình. Lập một danh sách và giữ nó một bên, như thế bạn không cần phải nghĩ xem mình nên làm gì khi tinh thần mệt mỏi. Ví dụ, nếu đang đi làm, nạp lại năng lượng có thể là bằng cách đi dạo, nghỉ ngơi, xem một video vui trên YouTube, ngắm ảnh những người thân yêu của bạn, thực hành thiền hay tỏ một hành động tử tế ngẫu nhiên nào đó với đồng nghiệp.
🌼 BIẾN ĐIỀU ĐANG LÀM THÀNH ĐIỀU MUỐN LÀM
Có rất nhiều hoạt động cần gắng sức nhưng bạn không thấy mệt. Tại sao? Bởi vì bạn yêu thích chúng! Elliot Berkman hay nhắc chúng tôi: “Nếu bạn thấy mệt nhưng có điều gì đó thực sự thú vị xuất hiện, thì ngay lập tức bạn lấy lại sinh khí”. Berkman, người thích đồ ngọt, kể với tôi rằng đôi khi ông về nhà sau một ngày dài cảm thấy kiệt sức và thèm ăn kem. Nếu không còn kem trong tủ lạnh, ông vẫn có thể cố sức đi mua nó, ngay cả khi phải mặc áo chống rét, mang ủng đi tuyết, xúc tuyết thông xe, và làm ấm xe trước khi lái đến một cửa hàng cách đó hai mươi phút. Người ta lúc nào cũng dồi dào năng lượng cho những việc họ muốn làm.
Có một câu nói rất đúng rằng: “Hãy chọn làm công việc bạn yêu thích, và bạn sẽ chẳng bao giờ phải làm việc một ngày nào trong đời”. Vấn đề là không phải lúc nào chúng ta cũng có thể chọn làm những gì mình yêu thích, dù trong sự nghiệp hay đời tư. Tuy vậy, chúng ta có thể chọn cách tiếp cận công việc mình làm sao cho chúng ta có thể thấy thích nó hơn. Thay vì nghĩ công việc chỉ là công việc, hãy nghĩ về những điều mà bạn yêu thích ở nó. Nghe có vẻ nói thì dễ hơn làm nhỉ? Dưới đây sẽ là một vài gợi ý dựa trên nghiên cứu.
🌸 Nhớ đến toàn cảnh bức tranh
Tập trung vào lý do tại sao phải làm thay vì chỉ nghĩ đến làm như thế nào. Ví dụ, nếu bạn đang làm luận án tốt nghiệp hoặc đang khởi nghiệp nhưng bị mất đi động lực và năng lượng, hãy nhớ vì sao bạn làm việc đó. Bạn đang làm luận án vì bạn rất tâm huyết với đề tài này, muốn trở thành Giáo sư, giảng dạy về nó. Công ty khởi nghiệp của bạn sẽ tạo ra cuộc cách mạng trong lĩnh vực đang kinh doanh và thay đổi hoàn toàn cách mọi người vẫn làm.
Hiểu rõ việc bạn đang làm gắn kết thế nào với những điều bạn quan tâm và với giá trị bạn theo đuổi sẽ phục hồi năng lượng của bạn. Ví dụ công ty bạn bán một sản phẩm, thiết bị nào đó và bạn coi trọng việc tạo ra thay đổi cho cuộc sống mọi người chẳng hạn, thì bạn có thể nghĩ đến việc sản phẩm, thiết bị đó sẽ giúp mọi người thỏa mãn nhu cầu của họ ra sao. Adam Grant, nhà tâm lý học tổ chức cũng là Giáo sư môn Quản trị học tại Trường Kinh doanh Wharton, đã nghiên cứu về hiệu ứng này. Grant đã nghiên cứu tổng đài của trường đại học, nơi nhân viên gọi điện kêu gọi quyên góp hỗ trợ tài chính. Sau khi Grant mời một sinh viên được hưởng tài trợ đến giải thích về việc quỹ hỗ trợ tài chính đã làm thay đổi cuộc đời cậu ấy lớn lao đến mức nào, hiệu suất làm việc tại tổng đài đã tăng cao đáng kể. Tại sao? Vì nhân viên tổng đài đã rất xúc động khi họ thấy tác động của việc họ làm. Công việc của họ trở thành một sứ mệnh có mục đích.
Vậy nếu như đang làm công việc bàn giấy mà bạn không thích và nó cũng chẳng dính dáng gì đến thú đi bộ đường dài và đến gia đình của bạn thì sao? Trong trường hợp đó, hãy nghĩ xem nó liên quan gián tiếp thế nào đến thú vui của bạn. Ví dụ như, bạn có thể phải làm thêm giờ và phải tăng ca vì điều đó sẽ giúp bạn có thêm thu nhập cho kỳ nghỉ kế tiếp đến Sierras. Hoặc công việc của bạn đang giúp để dành tiền cho con bạn học đại học hay cho kỳ nghỉ lớn của cả gia đình vào dịp cuối năm chẳng hạn. Nhớ rằng, công việc đang làm cho phép thỏa mãn đam mê sẽ giúp bạn nhìn lại toàn cảnh bức tranh; bạn sẽ lại trân trọng công việc đang làm hơn là xem nó như một gánh nặng.
Khi nhìn toàn cảnh, bạn nhớ vì sao bạn quan tâm đến công việc này. Kết quả là bạn bắt đầu muốn thực hiện những việc bạn đang làm hơn là nghĩ rằng bạn buộc phải làm nó. Đó là sự khác biệt giữa điều các nhà tâm lý học gọi là động cơ nội tại (thôi thúc từ bản thân, ví dụ, vì bạn biết sẽ tạo ra sự khác biệt hoặc vì bạn yêu thích làm việc đó) và động cơ ngoại lai (do tác nhân bên ngoài thúc đẩy, như khi sếp đang giám sát ngay sau gáy bạn hay do nhu cầu kiếm tiền nuôi sống gia đình). Nghiên cứu chỉ ra rằng khi người ta tự thúc đẩy bản thân, bởi vì họ yêu thích những gì họ làm (ví dụ, một cầu thủ bóng rổ thích chơi bóng rổ), thì họ sẽ làm điều đó mà không cần ai yêu cầu hay bị áp lực. Đi làm trở thành một đặc ân và niềm vui.
Khi nhớ ra vì sao mình muốn làm công việc này, thì bạn sẽ không cần dùng đến năng lực tự kiểm soát để làm việc. Nói cách khác, bạn sẽ không cần phải tiêu tốn năng lượng bởi vì bạn đâu có cần tự kiểm soát.
🌸 Học cách biết ơn
Nghiên cứu chỉ ra rằng, cảm giác biết ơn giúp bạn nạp lại năng lượng khi đối diện với những nhiệm vụ gây mệt mỏi. Giả sử bạn không thích công việc của mình. Bất chấp điều đó, thì vẫn luôn có những điều đáng phải biết ơn: Bạn có việc làm trong khi nhiều người khác thất nghiệp. Có thể bạn cũng có cảm tình với vài đồng nghiệp. Có thể việc làm đem đến những phúc lợi. Berkman chỉ ra rằng, lòng biết ơn có tác dụng nạp năng lượng như vậy là vì cảm giác biết ơn vừa làm tăng cảm xúc tích cực vừa giúp bạn nhìn thấy toàn cảnh bức tranh.
🌸 Sau giờ làm việc, hãy tách mình khỏi công việc
Nhiều người mang việc về nhà để tối làm hoặc làm việc đó trong lúc nghỉ. Hậu quả là, căng thẳng trong ngày lan sang cả buổi tối và kỳ nghỉ, rồi ngốn hết thời gian hồi phục của bạn. Giáo sư Sabine Sonnentag tại Đại học Mannheim ở Đức đã phát hiện ra rằng những người không biết tách mình khỏi công việc trong thời gian nghỉ sẽ bị kiệt sức nhiều hơn trong suốt một năm và sức chịu đựng kém hơn khi đối mặt với điều kiện làm việc căng thẳng
Sherron Lumley là nhà sản xuất tin tức truyền hình chuyên đưa tin về Nhà Trắng, Đồi Capitol và tin nóng cho 40 triệu khán giả quốc tế. Mặc dù làm việc tại Washington, DC, Lumley lại chọn sống ở Oregon. Trong các sự kiện tin tức nóng hổi ở DC, công việc của cô rất căng thẳng. Tuy nhiên, khi trở về nhà ở Oregon, cô chủ động tránh xa công việc, tận hưởng thời gian với gia đình, đi bộ đường dài trên núi, chèo thuyền hoặc tu sửa lại ngôi nhà có phong cách kiến trúc Victoria của mình. Cô ấy không kiểm tra tin nhắn cho đến khi ra đến sân bay, ngay trước khi trở về Bờ Đông. Lumley nói với tôi: “Thời gian ở nhà giúp tôi nạp lại năng lượng và nhắc nhở tôi về con người của mình. Khi tôi trở lại Washington, tôi có thể đối phó với áp lực và tăng tốc một cách nhẹ nhàng, mang lại những điều tốt nhất cho nhóm tin tức”.
Do nhận thấy rằng về mặt tâm lý rất khó tách mình khỏi công việc khi khối lượng công việc và áp lực thời gian lớn, Sabine Sonnentag nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học cách chủ động tách mình khỏi một công việc có yêu cầu cao. Sonnentag phát hiện rằng giữ khoảng cách tâm lý với công việc là con đường nhanh nhất để hồi phục và khá ngạc nhiên là nó còn giúp tăng năng suất nữa. “Từ nghiên cứu của chúng tôi, ta có thể kết luận rằng việc sắp xếp thời gian để phục hồi và sử dụng thời gian này một cách tối ưu là điều rất tốt”. Nghiên cứu của Sonnentag cũng xác nhận các hoạt động giúp ích cho việc này là tập thể dục, đi dạo giữa thiên nhiên, và hoàn toàn tập trung vào một sở thích nào đó không liên quan đến công việc. Suy nghĩ tích cực về công việc của bạn sau giờ làm việc cũng có thể giúp bạn bổ sung năng lượng.
Trong nền văn hóa bận rộn và choáng ngợp, chúng ta thường được khuyến khích nên quản lý thời gian tốt hơn. Có rất nhiều ứng dụng quản lý thời gian, trang blog cá nhân và hội thảo. Chúng ta tin rằng, giá như có thể quản lý thời gian của mình thì chúng ta sẽ làm được nhiều việc hơn và hạnh phúc hơn. Tuy nhiên, một ngày thì cũng chỉ có bấy nhiêu giờ mà thôi, dù bạn có sắp xếp lịch trình gọn gàng đến đâu. Điều cần chú trọng hơn, cũng là điều ít ai hiểu, là quản lý năng lượng.
Bạn đang sử dụng năng lượng mỗi ngày của mình như thế nào? Hầu hết mọi người đang đốt cháy nó một cách không cần thiết vào những cảm xúc mạnh, sự tự kiểm soát và tư duy phản tác dụng. Cách tốt nhất để quản lý năng lượng là rèn luyện sự bình tĩnh. Và kết quả sẽ là gì? Ít căng thẳng hơn, đầu óc minh mẫn hơn và có sự tập trung nhạy bén hơn để hoàn thành công việc. Bạn hoàn thành cùng một khối lượng công việc, nhưng bạn vẫn giữ được sự cân bằng và tận hưởng quá trình này. Bởi vì có thể suy nghĩ rõ ràng hơn nên bạn làm việc tốt hơn rất nhiều. Tất nhiên, điều tuyệt vời nhất là vì bạn không mệt mỏi nên mức năng lượng của bạn vẫn ở mức cao. Kết quả là bạn sẽ hạnh phúc hơn và thành công hơn.
—🌼🌸🌼—