CÓ NHIỀU BẠN BÈ KHÔNG BẰNG CÓ MỘT VÀI NGƯỜI BẠN THÍCH HỢP

Chẳng có ai trong chúng ta lại tự nguyện uống một ly thuốc độc chết người nếu đã biết trước, thế nhưng, ai trong chúng ta cũng có bạn bè, họ hàng hay đối tác kinh doanh mà tác động của họ lên chúng ta cũng nguy hại không kém một ly thuốc độc. Chỉ khác là một dạng thuốc độc thì gây chết người ngay tức khắc – khi đã uống vào thì cơ thể co giật, yếu dần đi và rồi tất cả các chức năng của cơ thể đều dừng hoạt động. Loại “thuốc độc” kia thì giết chết hy vọng, hoài bão, nhiệt huyết và lòng khát khao thành đạt. Phương thức khác nhau, nhưng kết quả cuối cùng thì giống nhau. Không có mấy khác biệt giữa một người từ bỏ cuộc sống và một người từ bỏ hy vọng.

Có những kẻ sẽ cười nhạo những người đọc những cuốn sách bổ ích, thế nhưng chẳng có mấy khác biệt giữa những người không biết đọc và những người không đọc, cả hai đều dẫn đến sự ngu dốt.

Có những kẻ sẽ làm nhụt chí những người đang tìm kiếm một công việc tốt hơn, thế nhưng điều cốt yếu là mỗi chúng ta phải tìm được công việc mà chúng ta “sinh ra để làm” nếu muốn có được hạnh phúc đích thực.

Có những kẻ sẽ không bằng lòng với những người đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng, thế nhưng không có mục tiêu thì không thể có thành tựu, và không có thành tựu thì cuộc đời sẽ chẳng có gì thay đổi.

Có những kẻ sẽ đàm tiếu về những người đang làm việc hiệu quả, thế nhưng chẳng có lý do gì để hoan hỉ giữa một đám người làm việc kém hiệu quả.

Có những người khóc lóc trước những người bỏ đi tìm kiếm một cuộc sống tốt hơn, thế nhưng đôi khi bất chấp những giọt nước mắt ấy, chúng ta phải rời xa khỏi những người mà tác động của họ hạn chế chúng ta.

Có những kẻ sẽ ghét những người đạt được một cuộc sống tốt đẹp hơn, thế nhưng trong cảnh nghèo khổ thì đâu có được mấy ai hạnh phúc và tròn đầy yêu thương.

Một trong những điều đáng buồn của cuộc đời là những người bắt đầu thay đổi cuộc đời mình theo hướng tốt đẹp hơn thì lại bị bạn bè ruồng bỏ, thế nhưng những người tụt lại phía sau đó lại nói “giờ anh ta sống sung túc rồi thì còn nhớ gì đến chúng ta nữa.” Những người chấp nhận sự tầm thường của mình là những người lựa chọn “tụt lại phía sau”. Những người đã vượt được lên trên đám đông gần như lúc nào cũng mong muốn nối lại với những bạn bè trước đây và bao bọc họ trong tình bằng hữu và yêu thương, nhưng họ không thể làm được vì lòng đố kỵ trong những người bị tụt lại phía sau không cho phép điều đó xảy ra.

Thật khó để ngừng lại giữa dòng đời để sàng lọc những mảnh vụn mà chúng ta đã thu nhặt qua nhiều năm. Chúng ta thường có xu hướng tích luỹ và bám víu vào những suy nghĩ làm giới hạn sự tiến bộ của mình. Chúng ta trân trọng những mối quan hệ bạn bè dù cho những mối quan hệ đó cản trở sự trưởng thành của mình. Chúng ta tùy tiện kết giao người quen dù cho nói chuyện cùng những người đó gây ảnh hưởng hoặc hủy hoại thái độ của chúng ta với cuộc sống hay con người. Chúng ta duy trì các mối quan hệ với đối tác kinh doanh, dù cho những đối tác ấy dạy cho chúng ta những thủ đoạn vô đạo đức, trái pháp luật hoặc trái với luân thường đạo lý. Chúng ta học lấy những đường tắt để tăng lợi nhuận trong khi giảm chất lượng. Bằng vô số cách, chúng ta lang thang qua cõi đời này, cho phép mọi người, thái độ và suy nghĩ của họ định hình nên tính cách của chúng ta – những người mà thái độ và suy nghĩ của họ mang lại cho chính họ rất ít sự tiến bộ, hiệu quả hay hạnh phúc.

Dù có vẻ như không phải thói thường, nhưng mỗi người trong chúng ta vẫn tích lũy những con người, phong tục, thái độ, thói quen, quan điểm và triết lý mà đơn giản là chúng ta không đủ sức nắm giữ nếu quyết tâm theo đuổi một cuộc sống tốt đẹp hơn. Tình bạn quả thực đáng được trân trọng, nhưng đời người cũng vậy và thật dại dột khi không phát triển hết được tiềm năng của mình vì sợ phải trở nên xa cách với một người bạn tốt.

Chuyện một vài người bạn kinh doanh tụ tập ăn trưa là rất phổ biến. Trong một tiếng đồng hồ, chúng ta thỏa mãn cơn đói, buôn chuyện, bông đùa và chỉ trích những người không có mặt. Chúng ta nhắc lại những sự thật nửa vời mà chúng ta nghe lõm bõm được. Chúng ta ca thán chính quyền, nhà quản lý, bạn bè đồng nghiệp, tình trạng giao thông, thuế má, thời tiết, và “hệ thống” trong khi chẳng làm gì để tạo ra giải pháp. Ngay cả khi cuộc trò chuyện có đưa ra được giải pháp, chúng ta cũng chẳng mảy may nỗ lực để đưa chúng đến được với những người có khả năng thực thi mà cứ thế chấp nhận mọi chuyện như cũ.

Để cải thiện thái độ, kết quả hay hạnh phúc, chúng ta phải khép mình vào những kỷ luật khổ hạnh đòi hỏi chúng ta phải “làm sạch cỏ” cho khu vườn đời mình. Ăn một mình tốt hơn là đàn đúm với những người toàn nói những chuyện tiêu cực. Hủy hẹn tốt hơn là giữ một cuộc hẹn với những người làm phí hoài thời gian của chúng ta. Thay đổi chủ đề trò chuyện tốt hơn là kéo dài một cuộc trò chuyện mà mục đích là hạ thấp người khác. Nói ra toàn bộ sự thật cay đắng tốt hơn là sự thật nửa vời được vẽ ra để khiến hình ảnh chúng ta tốt đẹp trong mắt người khác. Nói “không” tốt hơn là nói “có” với một điều bạn không muốn làm, hoặc với người mà bạn không muốn gặp gỡ. Cứng rắn tốt hơn là nhã nhặn với những người tính tình cay độc không xứng đáng với thái độ lịch thiệp. Nếu muốn cải thiện hoàn cảnh cá nhân, chúng ta phải học cách làm những điều mà những người thất bại không chịu làm.

Có nhiều người bạn không thích hợp không bằng có một vài người bạn thích hợp. Có vài người bạn không thích hợp không bằng không có bạn bè nào cả!

Cuộc sống là một cuộc thao diễn tinh tế của lựa chọn, đào thải, xem xét và thay đổi. Mỗi người bước vào cuộc đời chúng ta đều mang theo sự đóng góp hoặc sự hủy hoại. Những người có thái độ độc hại, những quan điểm lạ lùng và những cuộc trò chuyện chua chát thường thích tìm ai đó dễ tính sẵn sàng lắng nghe họ. Họ thích được tống những thứ rác rưởi mình nói ra vào công xưởng trí óc của bất cứ ai chịu lắng nghe họ. Thách thức lớn nhất trong đời là mỗi người phải học được nghệ thuật canh gác ở ngay ngưỡng cửa tâm trí mình. Cẩn thận kiểm tra tư cách và độ tin cậy của những người muốn được bước chân vào nơi mà các thái độ của bạn được hình thành.

Lời nói, quan điểm, bình luận của những người khác không ngừng gây hại cho mỗi chúng ta. Một cách tinh vi, những cuộc nói chuyện ảm đạm, tuyệt vọng, than van, trách móc và chỉ trích hình thành nên những tâm trạng tạm thời, rồi nhân cách và tính cách lâu dài của chúng ta.

…

Chịu ảnh hưởng của cả “quyết tâm thành công mới mẻ” và những người gần gũi luôn nhắc nhở chúng ta về quá khứ điêu đứng cũng giống như là đi trên một chiếc thang máy tinh thần; chúng ta đẩy mình lên với những suy nghĩ và hành động của mình, nhưng một người thiếu suy nghĩ nào đó lại liên tục ấn nút xuống, đưa chúng ta trở lại trạng thái tinh thần ban đầu. Lòng tự tin mới có của chúng ta nhanh chóng nhường chỗ cho sự hồ nghi trước đây; những hành động mới bị nỗi sợ cũ lấn lướt; cuối cùng, ta có thể sẽ một lần nữa trở lại kiểu suy nghĩ khiến con người khuỵu gối về cả tinh thần và tài chính. Sau khi kéo chúng ta khỏi thế giới của những mơ ước, khát khao và thành tựu bằng những ý kiến tốt bụng nhưng tiêu cực, bạn bè chúng ta sẽ ăn mừng bằng cách mời chúng ta tới bữa tiệc tối thứ Sáu của họ, ở đó, một lần nữa, chúng ta sẽ lại tích cực tham gia những câu chuyện bông đùa, giễu cợt và bàn tán về những nội dung tầm thường. Sau khi đã đánh đổi những ước mơ về một cuộc đời mới với việc chấp nhận những thứ cũ kỹ, chúng ta âm thầm biến chuyển để không bao giờ cố gắng, lên kế hoạch, mơ ước, khám phá hay thành công nữa. Giá trị của việc tập hợp xung quanh mình những người bạn thích hợp là vô cùng to lớn. Hiểm họa của việc tập hợp quanh mình những người bạn không thích hợp có thể gây tổn hại ghê gớm. Có lẽ một chủ đề tốt có thể là “tình bạn tương ứng với sự phát triển cá nhân đúng đắn từ tình bạn ấy.”

Và cuối cùng, lưu ý rằng những người bạn “thích hợp” không đồng nghĩa với những người bạn có nhiều tiền “nhất”. Thái độ, nhận thức, và những đức tính tích cực của những người bạn chúng ta lựa chọn mới là điều quan trọng. Không phải là người nghèo thì sẽ là một người bạn nghèo nàn, không phải là người giàu thì sẽ làm cuộc sống của chúng ta trở nên tốt đẹp hơn. Hãy thận trọng xem xét những “người bạn” của mình, nhưng đừng tập trung vào tiền bạc hay tài năng của họ. Bằng cách xem xét không phân biệt giàu nghèo, chúng ta có thể phát hiện ra một vài “người bạn” giàu có cũng như nghèo nàn mà chúng ta không thể tiếp tục giữ mối quan hệ.