ĐIỀU GÌ KHIẾN CHÚNG TA KHÔNG THẬT SỰ HẠNH PHÚC?

STEVEN K. SCOTT

Trích: Người Giàu Nhất Thế Gian; Trần Thị Ngọc Hà dịch; NXB Lao Động – Xã Hội, tái bản năm 2013

Steven K. Scott là the New York Times best-selling author (tác giả có sách bán chạy nhất được tờ New York Times bình chọn) của 7 tựa sách trong đó có cuốn Người Giàu Nhất Thế giới. Sau khi thất bại 9 công việc trong 6 năm đầu sau khi tốt nghiệp đại học, ông đã học được quy luật thành công trong cuộc sống bằng cách nghiên cứu cuốn sách Châm Ngôn (the book of Proverbs). Kết quả là Scott và các đối tác kinh doanh của mình đã xây dựng hơn một chục công ty hàng triệu đô la, đạt danh thu hàng tỷ đô la ngay từ đầu. Ông là đồng sáng lập của Tập đoàn American Telecast, Total Gym Fitness, Max International và một số công ty khác. Scott là một diễn giả quốc tế nổi tiếng, đặc biệt về chủ đề ứng dụng trí huệ của Kinh thánh cho mọi lĩnh vực của cuộc sống.

Nếu có thể được bất cứ điều gì trong cuộc sống, bạn sẽ lựa chọn như thế nào? Sự giàu sang? Cơ thể đẹp? Sức khỏe tốt? Sống lâu? Một cuộc hôn nhân tuyệt vời? Một công việc tốt? Một sự nghiệp thành đạt? Bạn sẽ chọn gì?

Nếu câu trả lời của bạn là “giàu sang”, tôi sẽ đáp lại: “Nếu bạn không có sức khỏe thì giàu sang có ý nghĩa gì?” Nếu bạn trả lời là “sức khỏe tốt”, tôi lại chỉ ra rất nhiều người khỏe mạnh nhưng lại khổ sở vì không thích công việc của mình hay không kiếm đủ tiền. Dù bạn lựa chọn như thế nào, tôi cũng có thể đưa ra dẫn chứng về những người đạt được điều bạn mơ ước nhưng vẫn không hạnh phúc. Howard Hughes có tiền bạc, quyền lực, sự nổi tiếng và sự lãng mạn nhưng ông ta vẫn đau khổ.

Thực tế, việc có nhiều tiền, hình thức đẹp, sức khỏe tốt, công việc tốt, hôn nhân hạnh phúc và thậm chí là sống lâu hơn cũng chỉ là phương tiện đưa bạn đến đích. Điều bạn thật sự mong muốn chính là hạnh phúc.

HẠNH PHÚC: là niềm vui tận đáy lòng, bền vững và kéo dài mãi mãi.

Trong những năm đầu đời, khi sự khôn ngoan chưa nhường chỗ cho tính kiêu ngạo, Solomon (vị vua Do Thái nổi tiếng về sự khôn ngoan và giàu có) đã khám phá ra cách để đạt được, gìn giữ và nuôi dưỡng hạnh phúc. Ông cũng phát hiện rất nhiều rào cản khiến con người không đạt được hạnh phúc.

1. Tìm kiếm hạnh phúc không đúng chỗ

“Người ham tiền bạc, bao nhiêu tiền bạc cũng không đủ, người ham của cải, lợi nhuận mấy cũng chẳng vừa lòng. Đấy cũng là phù vân, hư ảo.”

Khi Solomon giàu có và kiêu ngạo hơn, ông đã bỏ qua sự khôn ngoan và những giá trị mà mình đã thừa nhận đúng đắn. Bản thân ông đã thử mọi thứ ông muốn, từ sự khoái lạc của cuộc sống đế vương cho tới nghề làm vườn. Đến cuối đời, Solomon kết luận rằng tất cả những hoạt động trên cuối cùng cũng chỉ là phù vân, hư ảo.

Phù vân, hư ảo là những thứ hào nhoáng nhưng lại vô giá trị nếu đi sâu vào tìm hiểu bản chất. Theo Solomon, đạt được những thứ không có mục tiêu hay giá trị lâu dài sẽ không có ý nghĩa gì trong việc đem lại hạnh phúc. Dù một người có cuộc sống vật chất như thế nào thì sớm muộn cuộc sống đó cũng sẽ mất đi vẻ hấp dẫn, và hạnh phúc tạm thời mà nó đem lại cũng trở nên mờ nhạt dần.

2. Thiếu sự biết ơn

Tôi thấy có nhiều người tự bào chữa nguyên nhân không hạnh phúc của họ bằng câu: “Anh không hiểu hoàn cảnh của tôi.”

Solomon cho rằng, dù bạn không biết ơn cuộc sống vì lý do gì thì vẫn có nhiều lý do tốt đẹp hơn để bạn biết ơn. Trong Châm ngôn 20:12, ông chỉ ra rằng chúng ta nên coi đôi mắt và đôi tai là món quà tuyệt vời mà mình nhận được. Có thể bạn sẽ hỏi: “Điều này thì liên quan gì tới lòng biết ơn?” Tất nhiên là mọi thứ đều liên quan tới lòng biết ơn. Tôi hoạt động trong lĩnh vực truyền hình và tôi khẳng định rằng, không máy quay phim nào có thể so sánh với cặp mắt người và không hệ thống âm thanh nào có thể so sánh với đôi tai người. Giống như những bộ phận cơ thể khác, tai và mắt thật tuyệt vời. Solomon ngụ ý rằng, không cần phải suy nghĩ trước sau mà chúng ta nên biết ơn tạo hóa đã ban cho mình cơ thể. Không máy bơm nào làm việc được như trái tim, không máy vi tính nào so sánh được với bộ não. Nhiều người có tai, mắt hay trái tim hoạt động không bình thường. Chúng ta nên biết ơn những món quà được ban tặng trong cuộc sống mà chúng ta thường coi như một điều hiển nhiên.

Con người không thể vừa biết ơn vừa đau khổ trong cùng một lúc. Dù vào bất cứ thời điểm nào nếu thấy không vui nghĩa là bạn đã tập trung vào những vấn đề khác ngoài các món quà mà cuộc sống đã ban tặng cho bạn. Hãy coi nỗi buồn như dấu hiệu nhắc nhở bạn phải định hướng lại mối quan tâm và năng lượng của mình. Nếu bạn muốn hạnh phúc hơn, hãy làm theo lời khuyên của Solomon: lập danh sách những món quà tuyệt vời bạn nên biết ơn. Sau đó, mỗi khi cảm thấy buồn, bạn hãy suy nghĩ về chúng.

3. Sự ghen tỵ

Cơn thịnh nộ thì tàn ác, cơn giận như nước lụt, nhưng ai đứng nổi trước cơn ghen?
– Châm ngôn 27:4 –

“Nếu tôi cũng có được điều mà cô ấy (anh ấy) có thì tôi sẽ hạnh phúc.” Chúng ta thường có những suy nghĩ tương tự như vậy. Khi sống trong một căn hộ chung cư và chỉ có ít tiền, tôi ghen tỵ với những gia đình có nhà riêng và nhiều tiền hơn tôi. Khi mua được căn nhà đầu tiên, tôi lại ghen tỵ với những người có căn nhà đẹp hơn, rộng rãi hơn. Khi lái chiếc xe Studebaker sản xuất năm 1961, tôi ghen tỵ với người có xe ôtô mới hơn, đẹp hơn. Khi hôn nhân không hạnh phúc, tôi ghen tỵ với những người có gia đình hạnh phúc. Dù đạt nhiều thành công nhưng tôi luôn ghen tỵ với người khác. Tôi trở thành một triệu phú, có công việc mình yêu thích và một gia đình hạnh phúc nhưng thỉnh thoảng vẫn cảm thấy ghen tỵ với một người bạn học cấp ba làm nghề đạo diễn và là một tỷ phú. Rồi một ngày, tôi đọc được những lời nói của Solomon về sự ghen tỵ. Ông nói rằng, sự ghen tỵ sẽ hủy hoại nhiều thứ hơn cả sự giận dữ. Chừng nào còn ghen tỵ, con người sẽ không thể hạnh phúc. Nếu không xóa bỏ sự ghen tỵ, tôi sẽ không bao giờ có hạnh phúc trọn vẹn. Tại sao? Bởi sự ghen tỵ làm bạn quên đi những gì đang có mà chỉ tập trung suy nghĩ vào những thứ không có. Đó chính là thái độ kiêu ngạo và đòi hỏi sự hưởng thụ. Khi ghen tỵ, sự đau khổ sẽ làm chủ cảm xúc của bạn.

Mầm mống của sự ghen tỵ nằm trong trái tim, trí óc và đòi hỏi con người phải kiểm soát hàng ngày. Martin Luther King từng nói: “Bạn không thể cấm một con chim đậu trên đầu, nhưng có thể ngăn không cho nó làm tổ trên đầu mình.” Chúng ta không thể loại bỏ hoàn toàn sự ghen tỵ nhưng có thể ngăn không cho nó bám rễ vào trái tim mình. Và phương thức tốt nhất để thực hiện được điều đó chính là lòng biết ơn. Khi trái tim bạn ngập tràn lòng biết ơn, sự ghen tỵ sẽ không có cơ hội phát triển.

4. Cảm giác hưởng thụ

Mọi đường lối của một người đều ngay thẳng trước mắt mình.
– Châm ngôn 21:2 –

Ngày nay dù cho sở hữu hay được ban tặng thứ gì, người ta vẫn thấy mình có quyền hưởng thụ nhiều thứ hơn. Các ông chồng thường thấy mình xứng đáng được hưởng nhiều hơn những gì vợ họ mang lại. Các nhân viên thì thấy sếp chưa đem lại cho họ những quyền lợi xứng đáng. Mọi người nghĩ rằng mình có quyền được nhận nhiều hơn từ các công ty bảo hiểm, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe hay các cơ quan chính phủ. Trong cuộc sống, bạn đã bao nhiêu lần phàn nàn vì không có những thứ mình xứng đáng được nhận? Tất cả chúng ta cần ý thức được quy luật của cuộc sống. Đó là chúng ta chỉ có thể hạnh phúc khi không còn tập trung vào những thứ mình không có và những thứ chúng ta nghĩ mình đáng được hưởng.

5. Sự ngu ngốc

Kẻ tin cậy nơi lòng mình là kẻ ngu dại, nhưng ai bước đi theo sự khôn ngoan sẽ được an toàn.
– Châm ngôn 28:26 –

Trở ngại cuối cùng ngăn con người đạt được hạnh phúc là việc chúng ta không sẵn sàng mở rộng tầm nhìn ra ngoài. Chúng ta chỉ dựa vào hiểu biết của bản thân, dựa vào trái tim và quyết định dựa trên cảm xúc của bản thân. Solomon đã nói trong Châm ngôn 28:26 rằng “kẻ tin cậy nơi lòng mình là kẻ ngu dại…” Tại sao vậy? Bởi vì cảm xúc của chúng ta không đáng tin tưởng, nó có thể thay đổi trong chốc lát. Có lúc chúng ta vui vẻ, có lúc lại buồn phiền, thất vọng. Có lúc chúng ta tràn ngập tình yêu, có lúc lại giận dữ. Có lúc chúng ta rất tự tin, lúc khác lại lo lắng và sợ hãi. Người chỉ nghe theo trái tim mình là kẻ đang đặt cược tương lai vào vốn kiến thức có hạn và những cảm xúc chủ quan. Thật dễ hiểu khi Solomon gọi loại người này là những kẻ ngu dại.

Bình luận


Bài viết khác của tác giả

  1. ĐỐI PHÓ VỚI VẬN ĐEN
  2. BÍ MẬT CỦA NHỮNG NGƯỜI THÀNH CÔNG NHẤT THẾ GIỚI

Bài viết mới

  1. HÀO PHÓNG – VẼ LẠI NHỮNG LẰN RANH
  2. NHỮNG KẺ ĐỊCH THÂN CẬN
  3. KHẢ NĂNG TRUYỀN CẢM HỨNG