Ngay khi bạn nghĩ “tôi hạnh phúc” một chất hóa học truyền tin sẽ chuyển cảm xúc của bạn, thứ không có gì giống với bất sự tồn tại rắn đặc nào khác trong thế giới vật chất, thành một mẫu vật chất hoàn toàn phù hợp với mong muốn của bạn, theo nghĩa đen là mọi tế bào trong cơ thể biết về niềm hạnh phúc của bạn và cùng tham gia. Việc bạn có thể nói chuyện ngay lập tức với 50.000 tỷ tế bào bằng ngôn ngữ của chúng cũng khó giải thích như khoảnh khắc khi tự nhiên tạo ra photon đầu tiên từ không gian trống rỗng.

Những chất hóa học trong não này rất nhỏ nên khoa học đã phải mất vài thế kỷ mới xác định được chúng. Tuy nhiên, nếu chúng ta xem các phân tử truyền tin là biểu hiện vật chất tốt nhất của trí thông minh mà bộ não có thể tạo ra, chúng ta phải thừa nhận rằng chúng vẫn chưa đủ tốt để xây dựng một cầu nối vững vàng giữa tâm trí và cơ thể. Thực ra, không có gì có thể đủ tốt, bởi vì tâm trí, một bên bờ mà chúng ta muốn bắc cầu, không hề nhỏ theo bất kỳ ý nghĩa vật lý nào – nghĩ rằng một ý nghĩ có kích thước là vô lý. Tâm trí không “lơ lửng” trong không gian để chiếm chỗ, thậm chí là chỗ vô cùng nhỏ đủ cho một electron. Sự vô nghĩa hiển nhiên của việc đặt tâm trí vào một chiếc hộp là một trong những lý do chính khiến khoa học bắt đầu tách rời tâm trí và vật chất, vì mọi vật chất đều có thể nằm gọn trong một chiếc hộp. May mắn thay, vật lý lượng tử đã đến giải cứu người xây cầu. Nó được sinh ra để khám phá những vùng có vẻ như vô nghĩa này ở rìa không gian-thời gian.

Vật lý lượng tử đã nhận trách nhiệm đo những thứ nhỏ nhất có thể. Nguyên tử, mặc dù rất nhỏ, đã được tìm thấy vào khoảng năm 1900 có một hạt nhân, và khi nó bị tách ra, đơn vị nhỏ nhất của nó dường như là proton, cho đến khi khả năng đập nhỏ nguyên tử hơn nữa được thực hiện, ở rìa của sự tồn tại vật chất, vẫn còn những hạt mịn hơn được gọi là hạt quark. Tuy nhiên, vượt quá hạt quark, việc đập nhỏ dường như dừng lại.

Người ta sẽ nghĩ rằng phải có một thứ vật chất gì đó ngoài kia mà từ đó hạt quark được tạo ra. Thật kỳ lạ, điều này dường như không đúng. Ở Hy Lạp cổ đại, triết gia Democritus lần đầu tiên đề xuất rằng thế giới vật chất được cấu tạo bởi các hạt rất nhỏ, vô hình mà ông đặt tên là nguyên tử, tiếng Hy Lạp có nghĩa là “không thể phân chia”. Khi Plato nghe nói về lý thuyết này (tất nhiên là không thể kiểm tra bằng thực nghiệm), ông đã đưa ra một ý kiến phản bác dự đoán một cách kỳ lạ về vật lý lượng tử. Plato lập luận rằng nếu chúng ta coi nguyên tử như một vật, thì nó phải chiếm một khoảng không gian; do đó, nó có thể được cắt đôi để chiếm một không gian nhỏ hơn. Bất cứ thứ gì có thể cắt làm đôi đều không phải là thành phần cấu tạo nhỏ nhất của thế giới vật chất.

Bằng lý luận hoàn hảo này, Plato đã phá hủy tất cả các hạt rắn để coi đó là khối cấu tạo cơ bản của tự nhiên, không chỉ nguyên tử, mà cả proton, electron và quark. Tất cả những hạt này đều có thể bị cắt làm đôi, ngay cả khi chúng ta thực sự không thể làm điều đó, không có hồi kết. Bất cứ thứ gì xây dựng nên thế giới, nó phải là một thứ nhỏ bé đến mức không chiếm không gian. Plato cho rằng thế giới được sinh ra từ các dạng vô hình, hoàn hảo, tương tự như các hình dạng hình học. Đến lượt mình, vật lý hiện đại đã chuyển sang các lựa chọn thay thế hữu hình hơn, chẳng hạn như vật chất vô hình được gọi là hạt “ảo” cũng như các trường năng lượng. Phương trình nổi tiếng E = mc² của Einstein đã chứng minh rằng năng lượng có thể chuyển hóa thành vật chất, và điều này cho phép vật lý vượt ra ngoài rào cản “còn nhỏ hơn cái nhỏ”.

Không ai có thể tự tin nói cái gì tạo nên một hạt quark, nhưng nó chắc chắn không phải là một mảnh vật chất ở thể rắn – hạt quark đã nằm ngoài giới hạn của bất cứ thứ gì mà người ta có thể “nhìn thấy” hoặc “chạm vào”, thậm chí cả khi sử dụng các công cụ khoa học để mở rộng giác quan; khối xây dựng của nó cũng có thể chỉ là một rung động có khả năng biến thành vật chất. Do đó, nó nhỏ hơn cả nhỏ. Đối với một nhà vật lý, tất cả kích thước chỉ dừng lại ở một con số cụ thể, 10^-33 cm³, một phần không thể tưởng tượng được có thể được viết ra bằng 1/10 với 32 số không theo sau; đây được gọi là giới hạn của Planck, một kiểu số không tuyệt đối cho không gian, cũng giống như có một độ không tuyệt đối đối với nhiệt độ.

Tuy nhiên, một khi đạt được giới hạn này thì cái gì nằm ngoài đó vậy? Đến đây, khoa học vật lý hoàn toàn nín thinh. Nhưng thật thú vị khi phát hiện ra rằng tất cả những người sáng lập ra vật lý lượng tử về cơ bản đều là những người theơ chủ nghĩa Platon. Nghĩa là, họ tin rằng thế giới vạn vật là hình chiếu mờ ảo của một thực tại vô hình, rộng lớn hơn và phi vật chất. Một số người, như Einstein, kinh ngạc trước tính trật tự của tự nhiên mà không gán trí thông mình cho nó. Những người khác, như Eddington, tuyên bố thẳng thừng rằng vật chất thô của toàn vũ trụ là “yếu tố có tính tâm trí”. Eddington bảo vệ quan điểm của mình bằng một lập luận logic tao nhã không kém gì Plato. Ông chỉ ra rằng bức tranh về thế giới của chủng ta về cơ bản là sự hình thành của các xung động não. Điều này được hình thành từ các xung truyền lên và xuống các dây thần kinh. Điều này lại đến từ sự rung động của năng lượng ở các đầu dây thần kinh. Ở vị trí cơ sở của năng lượng là sự trống rỗng, khoảng trống lượng tử. Phần nào là thật? Câu trả lời là không phần nào, bởi vì mọi bước trên đường đi, từ rung động năng lượng đến xung thần kinh để hình thành não, đều chỉ là một mật mã.

Bất kế bạn nhìn ở đâu, vũ trụ nhìn thấy được về cơ bản là một tập hợp các tín hiệu. Tuy nhiên, tất cả những tín hiệu này đều kết hợp với nhau, biến những rung động hoàn toàn vô nghĩa thành những trải nghiệm trọn vẹn mang ý nghĩa nhân văn. Tình yêu giữa người đàn ông và vợ có thể được chia nhỏ thành dữ liệu vật chất thô, nhưng làm như thế là đánh mất thực tại của tình yêu ấy. Do đó, Eddington nói, tất cả những mã này phải đại diện cho một cái gì đó thực hơn, một cái gì đó vượt ngoài giác quan của chúng ta. Đồng thời, đây lại là thứ rất mật thiết với chúng ta, vì tất cả chúng ta đều có thể đọc mã, biến các rung động lượng tử ngẫu nhiên thành một thực tại có trật tự.

Một hình ảnh biểu tượng tốt cho điều này sẽ là một nghệ sĩ dương cầm chơi khúc luyện của Chopin. Âm nhạc ở đâu? Bạn có thể tìm thấy nó ở nhiều cấp độ – trong dây rung, hành trình của búa, ngón tay gõ phim, các dấu đen trên giấy hoặc các xung thần kinh được tạo ra trong não của người chơi. Nhưng tất cả những thứ này chỉ là các mã; thực tại của âm nhạc là hình thức lung linh, đẹp đẽ, vô hình, ám ảnh ký ức của chúng ta mà không thể hiện diện trong thế giới vật chất.

Để giống như lượng tử, cơ thể không cần phải trục xuất các phân tử của nó đến một không gian khác; nó chỉ phải học cách tái tạo chúng thành các mô thức hóa học mới. Chính những mô thức này đã nhảy vào và ra khỏi sự tồn tại, tương tự với những điều đã xảy ra trong các ống nghiệm của Benveniste. Nếu bạn suy nghĩ nhiều về việc nhảy khỏi vách đá và tim bắt đầu đập mạnh, bạn đã tạo ra adrenaline bằng cách sử dụng một kích thích vô hình giống như chất kháng IgE trong thí nghiệm. Tương tự, một trong những nhân cách của Timmy nhớ lại mình bị dị ứng với nước cam như thế nào, mặc dù nhân cách đó có thể ẩn mình trong một cõi vô hình nào đó nhiều ngày liền. Ngay sau khi nó quay trở lại, cơ thể phải tuân theo mệnh lệnh của nó.

Tôi đã cố gắng làm cho tất cả những điều này nghe có vẻ hợp lý, trái ngược với một trong những biên tập viên của Nature, người đã nói rằng thí nghiệm này nếu đúng sẽ vứt bỏ 200 năm tư duy hợp lý trong sinh học. Nhưng sinh học sẽ phải thay đổi ngay bây giờ, và y học sẽ thay đổi cùng với nó. Trái ngược với những gì các bác sĩ hiện nay giả định, tuyến tụy bất thường của bệnh nhân tiểu đường không có thật bằng ký ức méo mó đã tự gói mình bên trong các tế bào tuyến tụy.

Nhận thức này mở ra cánh cửa cho việc chữa lành lượng tử. Các kỹ thuật tâm trí được Ayurveda sử dụng phụ thuộc vào khả năng kiểm soát các mô thức vô hình chỉ dẫn cho cơ thể. Gần đây tôi gặp một bệnh nhân, một phụ nữ lớn tuổi, bị đau tức ngực âm ỉ; trước đó bà đã được chẩn đoán là bị đau thắt ngực, một trong những triệu chứng phổ biến nhất của bệnh tim tiến triển. Từ tháng Một đến tháng Năm năm đó, bà đã ghi nhận 60 cơn đau thắt ngực, những cơn đau thắt này thuyên giảm khi uống một viên nitroglycerine. Tôi đã hướng dẫn bà “kỹ thuật âm thanh nguyên thủy” dùng cho bệnh tim, và bà ra về để tự thực hành bài tập ấy.

Vào tháng Bảy, khoảng hai tháng sau, bệnh nhân đó đã viết cho tôi một lá thư nói rằng các cơn đau của bà đã ngừng vào ngày được nhận kỹ thuật và không bao giờ tái phát. Bà ấy cảm thấy thoải mái khi hoạt động – hầu hết những người bị đau thắt ngực đều vô cùng lo lắng khi phải gắng sức, dù chỉ là nhẹ. Bản thân bà đã ngừng sử dụng thuốc và gần đây đã nhập học với tư cách sinh viên đại học toàn thời gian. Bà rất tự hào khi viết tin cuối cùng này, vì bà đã 88 tuổi.

Theo suy nghĩ của riêng tôi, tôi giải thích kết quả này bằng cách nói rằng mối liên hệ giữa tâm trí và cơ thể trở nên được kiểm soát. Tôi cũng muốn nói rằng kỹ thuật Ayurveda không phải là phép thuật; nó chỉ bắt chước tự nhiên. Có sự khác biệt nào giữa việc bệnh nhân của tôi làm cho cơn đau thắt ngực biến mất và việc một người đa nhân cách làm điều tương tự không?

Một bác sĩ hoài nghi có thể phản đối rằng chứng đau thắt ngực thường có hai nguyên nhân. Một là co thắt động mạch vành, mạch máu cung cấp oxy cho tim. Nếu chúng co thắt và đóng lại, thì cơ tim bị thiếu oxy sẽ gào thét vì đau. Một người hoài nghi sẽ nói rằng bệnh nhân của tôi chắc hẳn đã bị loại đau thắt ngực này. Nguyên nhân còn lại là do chất béo gây tắc nghẽn trong động mạch vành và không thể chữa khỏi bằng kỹ thuật tâm trí. Tôi muốn trả lời rằng cả hai ví dụ đều liên quan đến ký ức. Những chỗ tắc nghẽn chất béo không quan trọng như người ta tưởng. Nếu bạn thực hiện bắc cầu nối động mạch vành cho tim và thay thế các động mạch cũ bị tắc bằng các động mạch mới thông suốt, các động mạch mới thay thế thường sẽ bị tắc sau vài tháng. Điều này là do mạch máu tuy đã thay mới nhưng bóng ma của ký ức thì không – nó vẫn muốn nạp những mảng chất béo vào động mạch đó.

Ở phía ngược lại, nhiều bệnh nhân chữa bằng phương pháp bắc cầu nối động mạch này không cảm thấy sự trở lại của cơn đau ngực dữ đội, đáng sợ, ngay cả khi bị tắc động mạch, bởi vì họ đinh ninh rằng phẫu thuật đã chữa khỏi bệnh cho họ. Các bác sĩ phẫu thuật thậm chí đã thử nghiệm với các cuộc giả phẫu thuật, không làm gì khác ngoài việc mở lồng ngực và đóng nó lại – một tỷ lệ phần trăm khá cao các bệnh nhân đó cảm thấy giảm đau thắt ngực. Trên thực tế, bệnh nhân của tôi không bị tắc nghẽn động mạch vành, nhưng cơ chế đằng sau cơn đau thắt ngực của bà ấy lại là thực; não của bà không chụp X-quang mạch máu trước khi phản ứng bằng cơn đau.

Nếu bệnh nhân của tôi đang sợ hãi, tôi có thể nắm lấy tay anh ấy trấn an và anh ấy sẽ cảm thấy tốt hơn; điều này xảy ra ngay cả khi gây mê. Bạn có thể nắm lấy tay bệnh nhân trong những thời điểm khó khăn khi đang phẫu thuật và xem các màn hình đo huyết áp và nhịp tim ghi lại hiệu ứng xoa dịu. Có vẻ như trái tim và bộ não được kết nối sâu sắc hơn nhiều so với vị trí của các phân tử. Người ta chứng kiến tính xác thực của điều này bất cứ khi nào một đứa trẻ được ôm ấp trong vòng tay mẹ. Trong vòng vài phút, cả hai sẽ thở cùng nhau, ngay cả khi đứa trẻ đang ngủ, và nhịp tim của họ bắt đầu đồng bộ (chúng sẽ không khớp nhau theo từng nhịp đập, vì nhịp tim của đứa trẻ nhanh hơn nhịp tim của mẹ). Mối liên hệ giữa tâm thể này là vô hình nhưng ai có thể gọi nó là không thực? Nó đã được truyền âm thầm từ thế hệ này sang thế hệ khác. Có lẽ nó vẫn quấn tất cả chúng ta trong một mối liên kết đồng cảm. Từ những sinh thể riêng biệt, bị mắc kẹt trong những mối quan tâm của riêng họ, nó giúp hình thành nên nhân loại.

Một khi khoa học phục hồi sau cú sốc do thí nghiệm IgE, một lĩnh vực mới cần được khám phá, một miền của sự trống rỗng. Vật lý lượng tử đã khám phá ra một điều tráng lệ đầy bí ấn về không gian trống. Giờ đây, chúng ta đang trên đà mở rộng sự tráng lệ ấy vào chiều kích con người.

Vũ trụ ở trạng thái nguyên thủy được ví như món súp năng lượng biến thành các hạt vật chất. Vậy thì tôi muốn ví chúng ta như món súp thông minh – ngoại trừ việc chúng ta hoàn toàn không phải súp mà là trí thông minh đã học được cách kết tinh thành những hạt hữu cơ đẹp đẽ, chính xác, mạnh mẽ mà chúng ta gọi là suy nghĩ. Điều này làm cho khoảng trống bên trong chúng ta hấp dẫn hơn nhiều so với khoảng trống đã sinh ra vũ trụ.