LUÔN LUÔN TRUNG THỰC – ĐẠO ĐỨC & SỰ TỬ TẾ

“Thật thối nát và gian dối làm sao khi mọi người nói rằng họ muốn ‘nói thẳng’ với ngươi. Anh định làm gì vậy, bạn thân mến? Anh đâu cần hô lên, mà điều đó cần hiển hiện rõ ràng như thể được viết trên trán anh, để người ta có thể nghe thấy trong giọng nói của anh, trông thấy qua ánh nhìn của anh – cũng như khi những người yêu nhau sẽ hiểu hết mọi điều chỉ qua một ánh mắt. Nói tóm lại, người thẳng thắn và tốt bụng sẽ giống như một con dê với mùi rất đặc trưng. Khi người ấy ở trong cùng một phòng với ngươi, ngươi sẽ lập tức biết.”

Marcus Aurelius, Meditations

Chúng ta đều từng sử dụng những cụm từ như thế này, “Bây giờ tôi sẽ nói thẳng với bạn…”, “Tôi nói thật là…”, “Chân thành mà nói…” Những cách diễn đạt này trống rỗng hay không thì chưa rõ, nhưng chúng gợi lên một băn khoăn: Nếu bạn phải mào đầu câu nói của mình bằng các dấu hiệu khẳng định về sự trung thực, nếu bạn nói rằng bạn đang nói thật bây giờ, điều đó có nghĩa là bạn thường không thành thực phải không?

Thay vào đó, điều gì sẽ xảy ra nếu bạn sống một cuộc đời với uy tín vô cùng vững vàng, trong đó sự trung thực của bạn giống như tín phiếu kho bạc, rõ ràng và rành mạch như một hợp đồng, tồn tại vĩnh viễn như một hình xăm? Nó không những giúp bạn khỏi phải sử dụng những lời cam đoan để cố thuyết phục những người còn nghi ngại, mà nó còn giúp bạn trở thành một con người tốt hơn.

Hãy để đạo đức tỏa sáng

“Ánh sáng của ngọn đèn có tỏa sáng mãi mãi cho đến khi hết nhiên liệu không? Tại sao chân lý, lẽ công bằng và sự tự chủ của ngươi lại không tỏa sáng cho đến khi ngươi lìa đời?”

Marcus Aurelius, Meditations

Seneca, lặp lại lời Heraclitus, viết rằng “Chúng ta, những người phàm tục, được thắp sáng và bị dập tắt.” Ánh sáng của lý trí tràn ngập vũ trụ. Cho dù bấc đèn của bạn mới chỉ được thắp lên lần đầu tiên, được thắp lên sau một thời gian dài chìm trong bóng tối, hay thậm chí là chỉ được thắp lên ngay trước khi bạn chìm vào giấc ngủ ngàn thu, thì cũng không có gì khác biệt.

Bạn đang ở đây, ngay lúc này, và đây là thời điểm và vị trí tuyệt vời để đức hạnh tỏa sáng và tiếp tục soi chiếu – miễn là bạn còn tồn tại.