NĂNG LỰC TẠO RA SỰ SỐNG

—🍀🍁🍀—

Cơ chế sinh lý học là công cụ hữu hiệu nhất để ngay lập tức thay đổi tâm trạng và tạo ra thành quả. “Nếu muốn quyền lực, hãy hành động như có uy quyền trong tay”. Chưa bao giờ nghe câu nói nào đúng hơn. Tôi muốn buổi hội thảo của tôi khiến người dự có được kết quả tốt. Những kết quả có thể thay đổi cả cuộc đời họ. Để làm được như vậy họ phải ở trong tình trạng sinh lý học khỏe khoắn nhất. Không thể hành động hiệu quả nếu không trong tình trạng tâm lý tràn đầy sức sống.

Nếu có tình trạng tâm lý tràn đầy sức sống, hăng hái và phấn khởi, bạn sẽ tự động có được tâm trạng tương tự. Đòn bẩy lớn nhất trong mọi tình huống chính là cơ chế sinh lý học. Bởi nó hoạt động nhanh và không bao giờ thất bại. Cơ chế sinh lý học và những hình ảnh tưởng tượng trong tâm trí liên kết với nhau chặt chẽ. Nếu thay đổi một thứ, ngay lập tức ta thay đổi thứ kia. “Nếu không có trí tuệ, cơ thể chẳng làm được gì. Nếu không có cơ thể, trí tuệ chỉ là ý tưởng”. Nếu thay đổi cơ chế sinh lý học (có nghĩa thay đổi tư thế, hơi thở, độ căng của cơ, giọng nói), ngay lập tức ta sẽ thay đổi hình ảnh tưởng tượng và tâm trạng.

Khi hoạt động sinh lý chậm lại, nguồn năng lực tích cực của tâm trạng cũng cạn kiệt. Khi hoạt động sinh lý khởi sắc và mãnh liệt, tâm trạng của ta cũng thay đổi tương ứng. Thế nên hoạt động sinh lý là đòn bẩy cho sự thay đổi cảm xúc. Thực tế, không thể có cảm xúc mà không có sự thay đổi tương ứng về mặt sinh lý. Và không thể có thay đổi trong hoạt động sinh lý mà không có một sự thay đổi tương ứng trong tâm trạng. Có hai cách để thay đổi tâm trạng: thay đổi hình ảnh trong tâm tưởng và thay đổi hoạt động sinh lý. Nếu muốn thay đổi tâm trạng, ngay lập tức bạn làm gì nào? Thay đổi cơ chế sinh lý: có nghĩa thay đổi nhịp thở, tư thế, nét mặt, tốc độ của chuyển động, v.v…

Chương nói về niềm tin đã cung cấp kiến thức về tác động của niềm tin đến sức khỏe. Ngày nay các khoa học gia đều nhấn mạnh một điều: ốm đau hay khỏe mạnh, vui vẻ hay ủ rũ đều do quyết định mang lại. Đó là những tâm trạng ta có thể tự quyết định với cơ chế sinh lý học của ta. Thông thường đó không phải là những quyết định có ý thức nhưng dù sao chúng vẫn là những gì do ta quyết định cho mình.

Không ai tự nhủ mình một cách ý thức rằng: tôi thà ủ rũ hơn là vui vẻ. Nhưng những người ủ rũ làm gì? Ta thường nghĩ chán nản là một tâm trạng tinh thần. Nhưng nó rõ ràng là một tình trạng sinh lý có thể nhận biết. Không khó để hình dung một người chán nản. Những người chán nản thường có dáng đi đầu cúi xuống thấp, mắt nhìn xuống. Họ đang trong cơ chế cảm nhận xúc giác hoặc tự nhủ bản thân về những gì khiến họ mang cảm giác chán nản. Hai vai buông thõng, họ thở hổn hển với những hơi thở yếu. Họ làm mọi việc để gây ra tình trạng sinh lý buồn nản cho cơ thể. Phải chăng tự họ chọn cách lâm vào tình trạng chán nản như vậy? Chắc chắn như thế. Tình trạng chán nản là hậu quả và nó đòi hỏi những hình ảnh tưởng tượng nhất định xuất hiện để tạo ra nó.
Điều hấp dẫn là bạn có thể dễ dàng tạo ra tâm trạng ngây ngất bằng cách thay đổi cơ chế sinh lý với những cách đặc biệt. Suy cho cùng cảm xúc là gì chứ? Chúng là sự liên tưởng phức tạp, một cấu hình rắc rối của tâm trạng xuất phát từ tình trạng sinh lý. Không cần thay đổi hình ảnh trong tâm tưởng của một người, tôi có thể thay đổi trạng thái ủ rũ của người ấy chỉ trong vài giây. Không cần tìm hiểu những hình ảnh một người chán nản hình dung trong tâm trí. Chỉ cần thay đổi biểu hiện cơ chế sinh lý của người ấy, bạn có thể thay đổi tâm trạng người ấy: nếu đứng thẳng, hai vai hơi ngả ra sau, thở thật sâu và nhìn thẳng (tức là bạn đang đặt bản thân vào trạng thái sinh lý khỏe khoắn), bạn không còn có thể cảm giác chán nản nữa. Thử làm mà xem.

Hãy nghĩ về một thứ bạn hình dung không thể làm. Bạn sẽ có tư thế đứng như thế nào nếu biết mình làm được điều ấy? Bạn sẽ nói gì? Bạn thở ra sao? Ngay bây giờ, hãy đặt bản thân vào trạng thái sinh lý bạn sẽ có nếu như biết mình sẽ làm được việc đó. Hãy để cơ thể đưa ra một thông điệp thống nhất. Điều chỉnh từ thế, hơi thở, nét mặt phản ánh hoạt động sinh lý bạn có nếu như biết có thể làm được việc ấy. Ghi nhận sự khác biệt giữa tâm trạng lúc này với tâm trạng lúc đó. Nếu duy trì được trạng thái sinh lý thích hợp, bạn sẽ cảm giác như thể bạn làm được việc trước đây từng nghĩ mình không làm được.

Điều tương tự cũng xảy ra với hoạt động đi trên than đỏ. Vài người khi đối mặt với thảm than hồng, họ đang trong tâm trạng hoàn toàn tự tin và sẵn sàng bởi vì họ đã kết hợp hình ảnh trong tâm tưởng và cơ chế sinh lý học một cách thích hợp. Như vậy, họ có thể đi lướt trên than hồng một cách tự tin và khỏe khoắn. Tuy nhiên cũng có người từ chối ở giây phút cuối cùng. Họ thay đổi những hình ảnh trong tâm tưởng về những gì sắp xảy ra. Thế nên, họ hình dung một tình huống tồi tệ nhất. Hoặc hơi nóng bốc lên đã thay đổi tâm trạng của họ. Họ không còn tự tin khi đến gần đám than cháy rực. Kết quả, cơ thể họ run rẩy vì sợ hãi. Có thể họ rên rỉ hoặc tê cứng. Các cơ trên cơ thể cứng lại. Hoặc có thể họ có những phản ứng sinh lý khác. Để giúp họ vượt qua nỗi sợ hãi trong khoảnh khắc và hành động dù cho họ nghĩ dường như không thể, tôi chỉ cần thay đổi tâm trạng của họ.

Hãy nhớ: mọi hành vi đều là kết quả của tâm trạng. Khi ta có cảm giác khỏe khoắn, mạnh mẽ, ta sẽ nỗ lực làm những việc trước đây ta luôn sợ hãi, và mỗi khi mệt mỏi hoặc yếu đuối ta nghĩ ta không thể làm được. Thế nên, đi trên than hồng không phải là cách truyền đạt tri thức đến mọi người. Nó chỉ cho con người một trải nghiệm về việc thay đổi tâm trạng và hành vi trong khoảnh khắc để hỗ trợ cho họ đạt những mục đích như mong muốn, không cần biết trước đây họ nghĩ ra sao và cảm giác thế nào.

Tôi sẽ làm gì với một người đang run rẩy khóc lóc, cơ thể tê bại hoảng hốt trước thảm than đỏ rực? Một thứ tôi có thể làm là thay đổi hình ảnh trong tâm tưởng. Tôi yêu cầu người ấy nghĩ về cảm giác sau khi bước đi một cách mạnh mẽ thành công trên thảm than cháy đỏ. Điều này đòi hỏi tạo ra một hình ảnh tưởng tượng có thể thay đổi cơ chế sinh lý. Chỉ trong hai đến bốn giây, người ấy sẽ trong trạng thái mạnh mẽ: ta có thể nhận thấy sự thay đổi thông qua hơi thở và nét mặt. Sau đó, tôi yêu cầu chủ thể hãy bắt đầu đi trên than đỏ. Cũng con người này, lúc nãy tê cứng vì sợ hãi, bây giờ bước đi đầy tự tin và nhận những lời chúc mừng cùng những cái ôm hôn đầy thán phục khi về tới đích. Nhưng đôi khi có những người hình dung những hình ảnh họ bị bỏng hoặc bị rộp da. Hình ảnh đó quá lớn. Nó lớn hơn hình ảnh họ tưởng tượng có thể bước đi một cách khỏe khoắn và tự tin. Thế nên tôi cần họ thay đổi phương thức cảm nhận. Việc này mất nhiều thời gian hơn.

Một lựa chọn khác của tôi (lựa chọn này hiệu quả hơn khi một người hoàn toàn hoảng sợ lúc đứng trước dải than hồng) đó là thay đổi cơ chế sinh lý. Suy cho cùng, nếu chủ thể thay đổi hình ảnh tưởng tượng, hệ thần kinh sẽ phát tín hiệu để cơ thể thay đổi tư thế, hơi thở, độ căng của cơ, v.v… Vậy tại sao không thay đổi tận gốc, không cần đến những hình thức giao tiếp khác và thay đổi cơ chế sinh lý trực tiếp? Tôi đến bên người đang rên rỉ, yêu cầu người ấy nhìn thẳng. Bằng cách nhìn thẳng, anh ta bắt đầu có những hình ảnh trực quan trong tâm trí thay vì cảm nhận bằng xúc giác. Hầu như ngay lập tức, người ấy không kêu khóc nữa. Hãy tự áp dụng với bản thân mỗi khi lo lắng hay rên rỉ và không còn muốn nỗ lực làm bất cứ việc gì, hãy nhìn thẳng, ngả vai ra sau và hình thành tâm trạng muốn cảm nhân một hình ảnh trực quan. Cảm giác của bạn sẽ thay đổi hầu như chỉ trong chốc lát. Bạn có thể làm như vậy với con cái mình khi chúng bị đau hãy bảo chúng nhìn thẳng. Tiếng rên rỉ và nỗi đau sẽ đột ngột chấm dứt, hoặc ít nhất cũng giảm đáng kể chỉ sau giây lát. Sau đó tôi sẽ yêu cầu chủ thể đứng với tư thế như lúc anh ta hoàn toàn tự tin và biết mình có thể bước đi đầy khỏe khoắn và vững vàng trên than đỏ. Yêu cầu anh ta thở và nói với nội tâm bằng giọng nói của người hoàn toàn tự tin. Theo cách đó, não bộ có được một thông điệp mới về cách cảm nhận và tạo ra tâm trạng như mong muốn ở một người chỉ vài giây trước hoàn toàn tê liệt bởi nỗi sợ hãi. Và như vậy, chủ thể sẽ có được hành động hỗ trợ cho người ấy có được mục tiêu như mong muốn.

Ngoài việc thay đổi cảm xúc, hành động, thay đổi hình ảnh tưởng tượng và biểu hiện của cơ chế sinh lý, tiến trình điện phân và sinh hóa trong cơ thể ta cũng có những tác động nhất định. Nghiên cứu chỉ ra rằng: khi con người chán nản hệ miễn dịch hoạt động kém hiệu quả; các tế bào bạch cầu giảm đáng kể. Nguồn năng lượng từ điện sinh học thay đổi đáng kể tâm trạng của con người. Vì trí tuệ và thể chất kết hợp với nhau, trong tâm trạng mạnh mẽ, từ trường cơ thể ta thay đổi, ta có thể làm những việc trước đó dường như không thể làm được. Ta sẽ thấy cơ thể mình có rất ít sự hạn chế (tích cực lẫn tiêu cực) hơn là những gì ta tin trước đây.

Đáng chú ý là dường như những nghiên cứu thường nhấn mạnh tới mặt tác hại của mối quan hệ giữa trí tuệ và cơ thể hơn là mặt hữu dụng. Ta thường nghe về những tác động khủng khiếp của cơn căng thẳng hoặc về những người không còn thiết sống sau khi người yêu phải sang thế giới bên kia. Có lẽ ai cũng biết rằng tình trạng tiêu cực và tình cảm tiêu cực có thể giết chết chúng ta. Nhưng hiếm khi ta nghe về những tâm trạng có thể chữa bệnh về thể chất và tâm lý cho ta.

Một trong những câu chuyện nổi tiếng nhất là chuyện của Normal Cousins. Cuốn Phân tích một căn bệnh của ông mô tả cách chữa trị một căn bệnh suy nhược kéo dài chỉ bằng lạc quan, không chịu chấp nhận cái chết. Tiếng cười là một trong những công cụ Cousins sử dụng với một nỗ lực hoàn toàn có ý thức để mang lại cho ông khát vọng sống. Ông đã thành công. Phần lớn trong chế độ điều dưỡng của mình, ông dành nhiều thời gian mải mê với những cuốn phim, chương trình ti vi và những cuốn sách mang lại cho ông tiếng cười vui. Rõ ràng điều này đã thay đổi hình ảnh trong tâm tưởng của ông. Và tiếng cười thay đổi đáng kể cơ chế sinh lý học của Cousins: những thông điệp gửi đến hệ thần kinh nhằm điều khiển cơ thể đáp ứng với môi trường cũng thay đổi. Ông nhận thấy những thay đổi tích cực về mặt thể chất hầu như diễn ra ngay sau đó. Ông ngủ ngon hơn, ít đau đớn hơn và tình trạng thể chất của ông được cải thiện.

Cuối cùng ông đã khỏi bệnh hoàn toàn. Dù ngay từ đầu, bác sĩ bảo cơ hội khỏi bệnh là 1/500. Cousins kết luận: “Tôi đã hiểu: đừng bao giờ đánh giá thấp khả năng kết hợp của trí tuệ và cơ thể con người; thậm chí ngay cả những lúc ta gần như vô vọng. Năng lực tạo ra sự sống là một năng lực ít được người ta hiểu biết nhất trên đời”.

Một nghiên cứu hấp dẫn có thể là bước khởi đầu làm sáng tỏ trải nghiệm của Cousins và của những người khác giống như ông. Những nghiên cứu ấy biểu hiện của nét mặt tác động đến cách ta cảm nhận và kết luận rằng hiếm khi ta trong tâm trạng tốt khiến ta mỉm cười hoặc cười lớn. Ngược lại chính việc mình cười và cười thành tiếng đã khởi động tiến trình sinh học mang lại tâm trạng vui vẻ cho ta. Chúng làm tăng lượng máu lên não và tăng mức oxy trong máu. Đồng thời tăng các kích thích lên các tế bào hướng dẫn truyền. Chuyện tương tự cũng xảy ra với những tâm trạng khác. Hãy biểu hiện nét mặt giống như khi sợ hãi hoặc tức giận ghê tởm hay ngạc nhiên bạn sẽ có ngay cảm giác tương ứng.

“Cơ thể là vườn hoa… ý chí là người làm vườn”. _William Shakespeare

Một kết quả tất yếu và quan trọng của tiến trình sinh học là sự tương đẳng. Nếu gửi đến bạn một thông điệp tôi cho là tích cực, nhưng giọng nói của tôi lại mệt mỏi, thiếu quả quyết, cử chỉ không nhất quán và không tập trung… như vậy hoàn toàn không phù hợp. Tình trạng không thích hợp đó ngăn trở tôi có được trạng thái như mong muốn khiến tôi không thể làm những gì tôi có thể làm. Ngăn trở tôi có được trạng thái khỏe khoắn nhất. Tự nhủ với những thông điệp đầy mâu thuẫn là cách khiến cho tiềm thức tạo ra trạng thái dè dặt.

Rèn luyện tính nhất quán là chìa khóa quan trọng để có được sức mạnh cá nhân. Khi giao tiếp, tôi nhấn mạnh bằng từ ngữ, giọng nói, hơi thở và toàn thể cơ chế sinh lý học của mình. Khi biểu hiện của cơ thể và lời nói phù hợp, tôi đã đưa ra những tín hiệu rõ ràng cho não bộ về thứ tôi cần phải tạo ra cho mình. Và như vậy não bộ của tôi sẽ đáp ứng phù hợp.
Nếu bạn nói: “Tôi hoàn toàn có thể làm được điều này”. Và biểu hiện của cơ thể bạn cùng thống nhất với giọng nói. Nét mặt, nhịp thở, cử chỉ và chuyển động, lời nói và ngữ điệu hoàn toàn phù hợp với nhau, bạn tuyệt đối sẽ làm như mình đã quả quyết. Tâm trạng phù hợp là ai cũng cần để tiến bộ. Đó là một bước tiến lớn nhất để đảm bảo bạn đang trong tình trạng quả quyết nhất trí và tương hợp với suy nghĩ. Nếu lời nói và hoạt động của cơ thể không tương đồng, bạn không thể hành động mang lại một hiệu quả như mong muốn.

Một cách để phát triển tính nhất quán là bắt chước những hoạt động sinh lý học của những người trước sau như một. Điều cốt yếu trong việc học hỏi như vậy là khám phá phần nào công việc của não bộ của chủ thể trong một tình huống nhất định. Nếu cũng muốn hành động hiệu quả như họ và cũng cần sử dụng não bộ của mình theo cách tương tự, nếu học theo cơ chế sinh lý của ai đó một cách chính xác bạn sẽ kích hoạt phần tương tự trong não bộ của bạn. Bây giờ bạn có trong tâm trạng nhất quán không? Nếu không hãy biến đổi tâm trạng của mình. Bao nhiêu phần trăm thời gian bạn trong tâm trạng nhất quán? Liệu bạn có thể trở nên nhất quán thường xuyên hay không? Ngay ngày hôm nay, tìm năm người có hoạt động sinh lý học mạnh mẽ bạn muốn học tập. Phải chăng những hoạt động sinh lý của họ nhắc tới hoạt động sinh lý của bạn? Những người ấy ngồi ở tư thế nào? Đứng trong tư thế nào? Chuyển động ra sao? Đâu là những biểu hiện chủ yếu trên nét mặt họ và cử chỉ họ thường có? Dành một phút ngồi theo cách người đó ngồi. Biểu lộ nét mặt và cử chỉ giống như họ. Ghi nhận cảm giác của bạn lúc này.

Bạn có muốn khơi nguồn sức mạnh tiềm tàng và kỳ diệu trong bạn không? Hãy bắt đầu bắt chước một cách có ý thức những hoạt động sinh lý học của những người bạn kính trọng hoặc khâm phục. Bạn sẽ bắt đầu tạo những tâm trạng tương tự như tâm trạng họ từng trải nghiệm. Chuyện có được trải nghiệm tương tự như của người mình bắt chước là hoàn toàn có thể. Rõ ràng bạn không muốn bắt chước thái độ và cơ chế sinh lý học của người đang trong tâm trạng chán nản. Bạn muốn học hỏi những người đang trong tâm trạng khỏe khoắn, mạnh mẽ; vì nhờ bắt chước họ bạn sẽ có thêm những lựa chọn mới để sử dụng các phần khác nhau trong não bộ mà trước đây bạn chưa sử dụng hiệu quả.

Sau này, nếu bạn gặp ai đó thành đạt, một người mà bạn tôn trọng và ngưỡng mộ, hãy bắt chước cử chỉ, cảm xúc của họ và cảm nhận sự khác biệt. Tận hưởng lối suy nghĩ mới. Sẽ thú vị lắm đấy. Hãy trải nghiệm nó. Những lựa chọn mới đang chờ đợi bạn! Bây giờ hãy phân tích một khía cạnh khác của tiến trình sinh lý học. Thức ăn, cách thở và những chất dinh dưỡng ta cung cấp cho cơ thể.

—🍀🍁🍀—