HH. DALAI LAMA XIV
LỜI KHUYÊN CHÂN THÀNH
– DALAI LAMA –
—🌿⚜️🌿–
248. Lòng ganh tỵ khiến chúng ta đau khổ và không thể phát triển được trạng thái tốt đẹp trong tâm hồn mình. Nếu nó được thể hiện ra ngoài qua các hành vi công kích thì nó cũng gây hại cho người khác. Nó là một cảm xúc tình cảm rất tiêu cực.
249. Lòng ganh tỵ là tình cảm vô nghĩa. Nó không làm cho kẻ mà ta ganh tỵ gặp khó khăn trong việc kiếm tiền cũng như trong việc phát triển những phẩm chất nhân văn tốt đẹp, nó chỉ tạo ra những hình thức đau khổ mới trong chính chúng ta. Và khi nó đủ mạnh để thúc đẩy chúng ta phá hoại sự thành công và thịnh vượng của người khác, lúc này nó được đặt trên nền tảng gì? Rõ ràng là tất cả những hành vi như thế dù sớm dù muộn rồi cũng khiến chính chúng ta phải đau khổ.
250. Lòng ganh tỵ là một tình cảm vô nghĩa bởi vì sự thịnh vượng của xã hội tùy thuộc vào tất cả mọi cá nhân tồn tại trong nó. Nếu có ai đó được thịnh vượng thì chính xã hội đó cũng sẽ được hưởng lợi từ việc này và thế nên, xét một chừng mực nào đó, chúng ta cũng sẽ được hưởng lợi. Khi chúng ta trông thấy một ai đó giàu có, thay vì cảm thấy ganh tỵ, chúng ta nên ý thức được rằng tài sản của họ cũng sẽ đem lại ích lợi cho chúng ta.
251. Nếu người khiến chúng ta phải ganh tỵ là một người nào đó mà chúng ta yêu thương và phụ thuộc vào thì khi đó chúng ta chỉ có thể vui mừng vì thành công của họ. Nếu chúng ta không dành nhiều sự ngưỡng mộ cho họ mà sự thành công của họ lại đem lại nhiều ích lợi cho xã hội thì đó lại là một lý do khác nữa để chúng ta có thể vui mừng vì việc này. Chúng ta không thể tự mình làm cho đất nước của mình được thịnh vượng, việc này đòi hỏi những nỗ lực và tài năng kết hợp của nhiều cá nhân. Vì người này là một trong số những người có khả năng làm được việc này, thế nên sẽ là một tin tốt khi anh ta thành công.
252. Nếu những người giàu có hơn hoặc thông minh hơn chúng ta chỉ sử dụng sử thành công của họ vì ích lợi của chính họ, thế thì chúng ta sẽ thu được ích lợi gì khi chúng ta tự để mình bị chết ngạt bởi lòng ganh tỵ? Tại sao người khác lại không được quyền có được những gì mà chính chúng ta cũng khao khát muốn có?
253. Theo tôi thì có một hình thức ganh tỵ mà xem ra có thể chấp nhận được, dù rằng đó cũng là một tình cảm tiêu cực. Đó là lòng ganh tỵ giữa vợ chồng khi họ bị đối phương phản bội. Giả sử hai người thực sự yêu thương nhau, họ quyết định chung sống cùng nhau, họ hoàn toàn tin tưởng lẫn nhau, họ sinh con đẻ cái, và giả sử một ngày nào đó một trong số họ có tình nhân khác. Chúng ta có thể dễ dàng hiểu rằng người còn lại sẽ đau buồn đến nhường nào.
⚜️ VỀ THÓI KIÊU CĂNG
254. Sai sót lớn nhất của thói kiêu căng là nó khiến chúng ta không thể tự hoàn thiện chính mình. Nếu bạn nghĩ rằng, “Tôi biết tất cả, tôi thực sự là một người hoàn hảo” thì bạn sẽ chẳng học tập được thêm bất kỳ thứ gì tốt đẹp và đó là một trong số những điều tồi tệ nhất có thể xảy ra với bạn.
255. Thói kiêu căng là căn nguyên tạo ra nhiều khó khăn rắc rối của xã hội. Nó khiến người ta phải ganh tỵ, ngạo mạn, khinh khi, lãnh đạm, dửng dưng và đôi khi nó khiến chúng ta trở thành những người hung bạo và sẵn sàng gây hại cho người khác.
256. Chúng ta phải phân biệt giữa thói kiêu căng với sự tự tin. Sự tự tin là yếu tố cần thiết. Nó là yếu tố giúp chúng ta có thể, trong một số hoàn cảnh nào đó, không đánh mất lòng can đảm và luôn suy nghĩ với thái độ công bằng, “Mình có khả năng thành công”. Sự tự tin này rất khác so với sự tự tin được đặt trên nền tảng là sự nhìn nhận sai lầm về khả năng của bản thân cũng như về hoàn cảnh quanh mình.
Nếu bạn cảm thấy rằng mình có thể hoàn tất một nhiệm vụ mà người khác không thể làm được thì trong trường hợp này bạn hoàn toàn không phải là một người kiêu căng gì cả. Việc này cũng giống như việc một người cao tình cờ bắt gặp một nhóm người thấp đang cố gắng lấy một vật gì đó từ nơi quá cao mà họ không thể với tới được, anh ta nói với họ rằng, “Đừng cố gắng quá, tôi có thể giúp các bạn được”. Điều này chỉ đơn giản có nghĩa là anh ta có khả năng hơn mọi người khi thực hiện một công việc nào đó nhưng không có nghĩa là anh ta là người trịch thượng hoặc anh ta muốn chèn ép mọi người.
257. Thói kiêu căng rõ ràng không phải là một tình cảm đúng đắn. Nó được đặt trên nền tảng là sự tự đánh giá mình một cách sai lầm hoặc là sự thành công trong nhất thời và giả tạo. Chúng ta cần ghi nhớ những hậu quả tiêu cực của nó. Chúng ta cũng nên ý thức rõ những khuyết điểm và giới hạn của mình và ý thức rõ rằng về cơ bản chúng ta chẳng khác gì so với những người mà chúng ta cho là thấp kém hơn mình.
🌿🌿🌿