365 NGÀY CHIÊM NGHIỆM THIỀN ĐỊNH ĐỂ SỐNG ĐỜI HẠNH PHÚC – DALAI LAMA THỨ 14

—

316

Có nhiều người chẳng hề theo đuổi bất kỳ một tín ngưỡng nào cả. Đây là quyền của họ và chẳng ai có thể ép buộc họ phải thay đổi điều này. Điều quan trọng hơn hết là, cuộc sống của họ luôn ý nghĩa, nói cách khác, trong lòng họ luôn hạnh phúc. Hạnh phúc, nhưng không hề gây hại cho người khác. Nếu hạnh phúc của chúng ta có được từ đau khổ của người khác thì không sớm thì muộn chúng ta cũng sẽ chịu đau khổ.

317

Cuộc sống dẫu có dài cách mấy cũng chỉ có thể là trên dưới một trăm năm. Khoảng thời gian này quá nhỏ so với tuổi thọ của trái đất. Nếu chúng ta sử dụng cuộc sống ngắn ngủi này chỉ để gây hại cho người khác thì cuộc sống của chúng ta cũng chỉ là vô nghĩa. Mỗi người đều có quyền được hạnh phúc nhưng không ai có quyền phá hủy hạnh phúc của người khác. Trong mọi hoàn cảnh, hạnh phúc của người này không được phép tạo ra đau khổ cho người khác.

318

Thậm chí khi chúng ta đã đến được đỉnh cao kiến thức hoặc của cải, nếu chúng ta thiếu lòng quan tâm hoặc lòng từ bi dành cho mọi người thì cuộc sống của chúng ta sẽ không xứng đáng là cuộc sống của một con người.

319

Đối với đại đa số mọi người chúng ta, hạnh phúc tùy thuộc vào việc sở hữu vật chất. Tuy nhiên, rõ ràng là của cải vật chất tự bản thân chúng không thể đem lại hạnh phúc cho chúng ta. Chúng ta chỉ cần quan sát quanh mình. Chúng ta có thể nhận thấy rằng có rất nhiều người, mặc dù đã sở hữu được vô số của cải vật chất, nhưng vẫn sống trong hiu quạnh, không niềm an ủi. Ngược lại, chúng ta cũng có thể nhận thấy có nhiều người, mặc dù chẳng sở hữu được tài sản gì quý giá, vẫn sống hạnh phúc, thoải mái, khỏe mạnh và tuổi thọ cao.

320

“Điều quan trọng nhất không phải là những hài lòng thỏa mãn hời hợt mà các giác quan cảm nhận được, mà chính là sự hòa bình tĩnh tại trong tâm hồn. Đó là lý do tại sao việc sống tốt, giúp đỡ mọi người, kiểm soát những ham muốn của mình và hài lòng với những gì mình đã có lại là điều mà tất cả mọi người cần phải quan tâm đến.

321

Khi nền kinh tế và khoa học kỹ thuật phát triển, chúng ta ngày càng phụ thuộc lẫn nhau nhiều hơn. Tất cả những gì chúng ta thực hiện đều tác động đến toàn bộ thế giới, dù sớm dù muộn. Và, rồi thì, hoàn cảnh của thế giới sẽ tác động lên niềm hạnh phúc và vận mệnh của từng cá nhân. Chúng ta không còn có thể trốn chạy với một tâm hồn nhỏ bé như trước đây và chúng ta không còn được phép nhìn nhận mọi việc ở góc độ hạn hẹp và thấp hèn như trước đây nữa. Ngày nay, chúng ta cần cân nhắc mỗi hoàn cảnh với tất cả mọi khía cạnh của nó.

322

Tôi không có ý muốn nói rằng chúng ta cần phải từ bỏ niềm hạnh phúc của bản thân mình và hiến mình vì hạnh phúc của mọi người. Ở đây, tôi muốn nói rằng, hạnh phúc của bạn và hạnh phúc của mọi người là hai yếu tố không thể tách rời. Nếu chúng ta quan tâm đến sự hòa bình và hạnh phúc trên trái đất này thì chúng ta cần phải học cách nhìn nhận mọi việc ở một góc độ rộng lớn hơn và hiểu rõ tầm quan trọng của mỗi hành vi nơi từng cá nhân.

323

Có khoảng sáu tỉ người trên trái đất này. Trong số đó, đại đa số đều chủ yếu quan tâm đến những tiện nghi về vật chất mà hầu như không hề quan tâm gì đến tín ngưỡng và tâm linh. Thế nên những người không có đức tin là những người chiếm đa số cộng đồng nhân loại và lối suy nghĩ và thái độ cư xử của họ chắc chắn đóng một vai trò quan trọng trong những thay đổi của thế giới. May mắn là, chúng ta không nhất thiết phải có tín ngưỡng để có thể hành xử một cách nhân đạo; bản thân con người chúng ta có thể làm được điều đó!

324

Thậm chí động vật cũng có khả năng cư xử một cách hòa nhã và thường xuyên tụ tập thành bầy đàn, trong khi đó cũng có một số tỏ ra hung hăng và chẳng ai muốn đến gần chúng cả. Chúng ta thường thấy rằng một con chó hung hăng thường được những con chó còn lại dành riêng cho một chỗ ngủ rộng hơn, dù rằng nó chẳng lớn hơn những con còn lại.

Tương tự như thế đối với nhân loại. Những ai có khả năng kiểm soát được bản thân mình đồng thời có những suy nghĩ và phẩm chất tích cực luôn có nhiều bạn bè, thậm chí động vật cũng yêu thích những người như thế hơn. Bất kỳ nơi nào họ đến, họ đều tạo ra một không khí vui tươi, dễ chịu mà mọi người ai cũng yêu thích.

325

Khi suy nghĩ của chúng ta không được kiểm soát, lời nói của chúng ta luôn mang tính công kích và hành vị của chúng ta là bạo lực, mọi người quanh chúng ta sẽ tránh né không muốn đến gần chúng ta và họ luôn cảm thấy khó chịu khi bắt gặp chúng ta ở đâu đó. Họ không quan tâm đến những gì chúng ta nói và khi chúng ta cố gắng bắt chuyện cùng với họ thì họ lập tức tìm cách tránh né. Chính điều này khiến cho cuộc sống của chúng ta thêm khó khăn, không phải vậy sao?

326

Mặc dù có rất nhiều người tồn tại trên hành tinh này nhưng mỗi người đều chỉ có thể nhìn thấy được chính bản thân mình. Chúng ta phụ thuộc vào người khác mới có cái để ăn, có quần áo để mặc, có được một công việc để làm, có thể trở nên nổi tiếng thế nhưng chúng ta lại xem mọi người quanh mình như những người thù địch dù rằng chúng ta có mối quan hệ khá thân cận với họ. Điều này không mâu thuẫn lắm sao?

327

Chúng ta chỉ cần thể hiện sự quan tâm của mình dành cho mọi người, trong suy nghĩ và hành động, trong kiếp này – đó là chưa nói đến các kiếp sau – khi đó chúng ta sẽ trở thành những người hạnh phúc, luôn cảm thấy thoải mái trong lòng; rồi thì sẽ có người trợ giúp chúng ta khi chúng ta gặp khó khăn rắc rối; và thậm chí kẻ thù của chúng ta cũng trở thành bè bạn của chúng ta.

Nếu chúng ta chỉ quan tâm đến bản thân mình và xem mọi người như kẻ thù của mình, chúng ta sẽ phải đối mặt với những khó khăn rắc rối vô lý mà chính mình đã tạo ra. Và nếu trong thế giới hiện đại này, cuộc sống dường như không thể không cạnh tranh thì chúng ta cũng cần phải ghi nhớ rằng chúng ta có thể vượt hơn mọi người mà không cần phải chèn ép, chà đạp họ.

—