HT. THÍCH THÁNH NGHIÊM
Trích: Tu Trong Công Việc; Việt dịch: HT. Thích Quang Định; NXB. Lao Động; Công ty CP Sách Thái Hà, 2017
Mấy năm gần đây, một số người đề xướng và coi trọng cuộc sống nhàn rỗi. Họ cho rằng, không nên quá chăm chỉ, không nên dồn toàn lực vào công việc đến mức phải hi sinh tất cả để đánh đổi lấy tiền bạc, vì như vậy sẽ đánh mất sự yên ổn trong tâm hồn. Chúng ta có thể xác định được hai loại người trong xã hội. Một là quá tham lam, mong muốn và theo đuổi sự thanh công, mong muốn kiếm tiền, ham muốn sao cho mình không ngừng vươn xa hơn nữa. Còn loại người thứ hai sống không có mục đích, không có chí tiến thủ.
Nhưng chúng ta cần nhận thức rõ rằng, có người mới được ít đã thấy đủ; có người biết đủ và cảm thấy vui vẻ, đây là hai dạng người không giống nhau. Người được ít mà thấy đủ chính là người chỉ cần được chút ít đã xem là đủ; người biết đủ cảm thấy vui vẻ chính là người có nhiều cũng cảm thấy đủ, có ít cũng cảm thấy đủ, có được nhiều thì càng tốt, có được ít cũng không sao, họ không để mình cảm thấy đau khổ, không làm tổn hại đến người khác, đó chính là biết đủ sẽ cảm thấy vui vẻ – tri túc.
Được ít thấy đủ chính là người không có chí tiến thủ. Ví dụ, hôm nay đọc được một cuốn sách chuyên ngành nào đó, họ không muốn xem những cuốn khác, như vậy là không được. Bởi có những cuốn có thể xem lướt, có cuốn cần xem kĩ, không thể nói chỉ cần xem một cuốn là đủ, thông qua những cuốn sách có thể nâng cao được năng lực và tri thức chuyên ngành là điều mà mãi mãi không có giới hạn.
Nếu một người lao đầu vào kiếm tiền, không chừa thủ đoạn nào để theo đuổi thành công và tài phúc mà không biết dừng nghỉ, lúc nào cũng tâm niệm rằng mình có thể trở thành người giàu có nhất ở một nơi nào đó, một khu vực nào đó, một đất nước, trên thế giới mong muốn như vậy mãi mãi không có giới hạn. Theo đuổi những chân trời viễn mộng khiến ta rất đau khổ, rất căng thẳng, bởi vì khi đã giành được nó ta lại sợ sẽ mất đi, sau khi mất đi thì lại muốn giành được nó, cũng gần giống như việc đánh bạc, mong muốn tất cả những đồng tiền ở túi kẻ khác là tiền của mình, bị thua lại mong thắng, thắng được rồi lại muốn thắng nữa, không bao giờ biết thỏa mãn.
Muốn có cuộc sống vui vẻ, chúng ta phải biết được sự đầy đủ, biết tri túc, tri túc là tiền đề cho sự thanh thản của tâm hồn, tiền đề cho một cuộc sống hạnh phúc. Hơn nữa, chúng ta cũng cần biết hưởng thụ nhàn rỗi một cách thích hợp, mỗi ngày cần có không gian thích hợp cho đầu óc được nghỉ ngơi thoải mái.
Với một số người dù đầu óc đang nghỉ ngơi nhưng cơ thể vẫn vận động. Tuy nhiên, nếu cơ thể được nghỉ ngơi nhưng đầu óc vẫn chưa được nghỉ thì đó không phải là sự nhàn rỗi đích thực. Chúng ta cần phải để đầu óc được thoải mái, để cho dây thần kinh não được nghỉ ngơi. Ví dụ, khi uống trà hãy biết thưởng thức không khí nhẹ nhàng của hương vị trà hoặc cùng với bạn bè khắp bốn phương bàn luận về những chuyện trên trời dưới đất mà không cần phải suy nghĩ gì để cho đầu óc và cơ thể được thoải mái
Nghỉ ngơi không đồng nghĩa với ngủ. Người phương Tây thích đi tới các quán cà phê, họ không phải đến đó để ngủ mà để thưởng thức sự nhàn rỗi, lúc đó đầu óc họ sẽ rất thoải mái, cơ thể họ cũng như đang ngủ, vì vậy đó không phải là lười biếng mà đó là họ đang từng bước điều chỉnh tâm lý của chính mình.
Có một số người Trung Quốc rất thích tham gia những hoạt động nghệ thuật, thường xuyên ngồi ở các quán trà, mỗi lần uống trà cũng mất đến mấy tiếng đồng hồ. Sự nhàn rỗi cũng cần phải đem lại những điều tốt, ngồi trong quán uống trà triền miên sẽ tạo ra buồn chán. Trước đây ở Trung Quốc đại lục, một số người có thói quen chơi chim suốt ngày, buổi sáng tất bật với chuyện chăm sóc chim, tiếp theo ngâm mình trong các quán trà, buổi tối về nhà ngủ… Đối với xã hội, đó là sự lãng phi lớn. Một số người khi làm việc thì lao đầu vào công việc, khi uống trà thì chỉ uống một mạch, điều này cũng cần phải điều chỉnh. Chúng ta nên tập cho mình một thái độ làm việc và nghỉ ngơi thư thái, thoải mái, chuyên tâm và hết mình, xem công việc là một hình thức khác của nghỉ ngơi, ngược lại nghỉ ngơi cũng là một nghệ thuật làm việc. Phải nghỉ ngơi và làm việc bằng trái tim tĩnh lặng.
TỰ TẠI TRONG CÔNG VIỆC
Muốn có một cuộc sống thanh nhàn, hạnh phúc, chúng ta cần phải “tri túc”, người biết đủ chính là người hạnh phúc.