Các thương nhân Do Thái luôn tuân thủ quy tắc, nhưng họ có thể linh hoạt biến đổi quy tắc dưới một tiền đề không thay đổi hình thức của quy tắc, câu chuyện dưới đây thể hiện điều đó.
Vua dầu mỏ Rockefeller là một thương nhân Do Thái điển hình. Câu chuyện về sự nghiệp kinh doanh của ông rất thú vị.
Đầu thế kỷ thứ mười chín, hai anh em người Đức tình cờ phát hiện được một mảnh đất có khu hầm mỏ chứa sắt rất phong phú. Họ âm thầm dùng tiền tích lũy mua mảnh đất này.
Sau này, Rockefeller mới phát hiện ra nhưng ông đã trễ một bước và tạm thời bỏ cuộc. Nhưng vì nguy cơ kinh tế khiến hai anh em nhà này dần rơi vào tình trạng túng quẫn. Sự thiếu hụt tiền bạc đã làm cho họ gặp trở ngại lớn. Hai anh em họ lo lắng không yên, luôn suy nghĩ cách giải quyết sự việc.
Một ngày nọ, hai anh em người Đức gặp được một vị mục sư luôn được người trong vùng kính trọng, họ kể cho ông biết về hoàn cảnh khó khăn của mình. Mục sư nhiệt tình nói: “Sao các anh không nói sớm? Tôi có một người bạn rất giàu có, tôi có thể nhờ người đó giúp đỡ các anh đấy!”.
Hai anh em này vui mừng khôn xiết. Hôm sau, anh em họ có được số tiền vay năm trăm ngàn từ ông Mục sư, với mức tiền lời thấp hơn ngân hàng hai phần trăm.
Anh em nhà Matelie có tiền bắt đầu đào núi mở hầm, nhưng họ không thể ngờ rằng, sau một tuần Mục sư lại tìm đến đòi tiền.
Mục sư nói: “Người bạn của tôi là Rockefeller, sáng nay ông ta đã gửi điện báo cho tôi yêu cầu đòi lại số tiền đã cho mượn!”
Anh em nhà Matelie đã bỏ hết tiền vào việc khai phá hầm mỏ, tạm thời không thể trả nợ, đành phải ra tòa.
Trên tòa án, luật sư của Rockefeller nói: “Trên giấy nợ đã viết rất rõ ràng, bị cáo đã vay tiền. Ở đây, ta phải nói đến tính chất của loại hình vay tiền này, người cho vay có thể đòi lại vào bất cứ lúc nào, bởi vậy mà tiền lãi của nó thấp hơn một số loại hình cho vay khác. Theo luật pháp của Mỹ, đối với loại hình tiền vay này, nếu người cho vay đòi lại tiền thì người vay phải trả ngay lập tức, hoặc là tuyên một trong hai cách!”
Thế là, anh em nhà Matelie chỉ còn cách tuyên bố phá sản, bán hầm mỏ cho Rockefeller là năm trăm hai chục ngàn đồng. Rockefeller đã có được mỏ sắt mà ông ta ao ước bấy lâu.
Có thể bạn sẽ nói Rockefeller không tuân thủ quy tắc kinh doanh. Nhưng đối với người Do Thái, thương trường không có cái gọi là quy tắc mà chỉ có kế sách. Bạn có thể dùng mọi cách để kiếm tiền. Tâm trạng thản nhiên đối mặt một cách sáng suốt của người Do Thái được xem là một truyền thống được truyền từ đời này sang đời khác, tâm trạng đó đã được nuôi dưỡng một cách tự giác trong thời kỳ đầu của nền giáo dục. Trên chiến trường vị tướng quân nhờ chiến thuật mà thắng kẻ địch, trên thương trường, thương nhân phải dùng kế sách để mưu sinh. Chỉ cần không vi phạm pháp luật, tất cả các kế sách đều được phép sử dụng và đều chính đáng.
TRÍ TUỆ DO THÁI
Chức trách của binh sĩ là phục tùng mệnh lệnh; chức trách của thương nhân là theo đuổi đồng tiền.

Tags: đời sống xã hội