ECKHART TOLLE
Chấp nhận cái bây giờ
Ông đã đề cập đến “sự vâng phục” vài lần. Tôi không thích khái niệm ấy, bởi vì nghe có hơi hám định mệnh. Nếu chúng ta cứ luôn luôn chấp nhận cách mọi việc đang là, chúng ta sẽ không chịu cố gắng cải thiện chúng. Đối với tôm tiến bộ dường như là tất cả, cả trong cuộc sống cá nhân lẫn tập thể của chúng ta, không chấp nhận các hạn chế của hiện tại mà phải phấn đấu để vượt qua chúng và kiến tạo thứ gì đó tốt đẹp hơn. Nếu không làm điều này, chẳng phải chúng ta vẫn còn sống trong các hang động sao. Theo ông, làm cách nào để cho sự vâng phục không chống trái với nỗ lực thay đổi mọi việc và làm cho chúng thành tựu tốt đẹp hơn?
Đối với một số người, sự vâng phục có thể có ý nghĩa tiêu cực, nó hàm ý bại trận, chịu thua, không dám đối mặt với các thử thách của cuộc sống, trở nên đờ đẫn, và vân vân. Tuy nhiên, sự vâng phục đích thật là cái gì đó hoàn toàn khác. Nó không có nghĩa là thụ động chịu đựng bất cứ tình huống nào bạn gặp một cách mê muội thông qua hành vi phán xét nẩy sinh, rồi nhu cầu ganh đua và thống trị cũng theo đó mà xuất hiện. Cả đến thiên nhiên cũng trở thành kẻ thù của bạn, và các nhận thức cùng lý giải của bạn cũng bị chi phối bởi sự sợ hãi. Căn bệnh tâm thần mà chúng ta gọi là bệnh hoang tưởng (paranoia) chỉ là dạng hơi nghiêm trọng hơn một chút so với trạng thái ý thức tuy thường thấy mà sai lệch này.
Không chỉ hình tướng tâm lý mà cả hình tướng thể xác – tức là cơ thể – của bạn cũng trở nên khắc nghiệt và cứng nhắc do thái độ phản kháng. Căng thẳng phát sinh ở các bộ phận khác nhau, và toàn bộ cơ thể co rút lại. Dòng sinh khí lưu thông tự do khắp cơ thể, vốn thiết yếu cho sự vận hành khỏe mạnh, bị hạn chế và tắc nghẽn ở nhiều nơi. Lao động thể chất và một số hình thức vật lý trị liệu có thể có lợi trong việc phục hồi dòng sinh khí này; nhưng nếu bạn không thực hành triệt để sự vâng phục trong cuộc sống hàng ngày, thì các cố gắng ấy chỉ có thể giảm nhẹ tạm thời các triệu chứng bệnh, bởi vì nguyên nhân – tức là khuôn mẫu phản kháng – chưa được giải trừ.
Một thứ gì đó bên trong bạn vẫn không bị tác động bởi các tình huống thoáng qua hình thành hoàn cảnh sống của bạn, và chỉ nhờ vâng phục bạn mới tiếp cận được với nó. Đó chính là sự sống của bạn, là Bản thể hiện tiền của chính bạn – vốn tồn tại vĩnh hằng trong lãnh địa phi thời gian của khoảnh khắc hiện tại. tìm kiếm sự sống này là “việc làm duy nhất cần thiết” mà Chúa Jesus đã nói đến.
Vâng phục hoàn toàn không chống trái với hành động tích cực, với việc khởi xướng thay đổi, hay với việc đạt được các mục tiêu đã đề ra. Nhưng trong trạng thái vâng phục, một nguồn năng lượng hoàn toàn khác biệt, một phẩm chất khác hẳn, tuôn chảy vào hành động của bạn. Sự vâng phục tái kết nối bạn với năng lượng – cội nguồn của Bản thể hiện tiền, nó sẽ trở thành dịp khánh chúc nguồn sinh lực nhằm đưa bạn tiến sâu hơn nữa vào cái Bây giờ. Thông qua sự phản kháng, phẩm chất ý thức tỏ ngộ của bạn, và do đó, phẩm chất của bất cứ công việc gì bạn đang làm hay của bất kỳ sự vật nào bạn đang tạo tác đều được nâng cao vô hạn. Các thành quả lúc ấy sẽ tự mãn túc và phản ánh trọn vẹn phẩm chất ấy. Chúng ta có thể gọi hành động này là hành động trong trạng thái vâng phục. Nó không pải là một công trình (work) như chúng ta đã biết từ nhiều thiên niên kỷ qua. Khi có nhiều người thức tỉnh hơn, cụm từ công trình sẽ biến mất trong kho tàng ngôn ngữ của chúng ta, và có lẽ người ta sẽ sáng tạo một từ ngữ mới để thay thế nó.
Chính cái phẩm chất ý thức của bạn vào khoảnh khắc này mới là yếu tố hòa nhập quyết định dạng tương lai mà bạn sẽ nếm trải, cho nên vâng phục là việc quan trọng nhất bạn có thể thực hiện nhằm đem lại sự thay đổi tích cực. Bất kỳ hành động nào khác của bạn cũng là thứ yếu. Không có hành động tích cực chân chính nào có thể phát sinh từ trạng thái ý thức không vâng phục.
Tôi có thể thấy rằng nếu tôi rơi vào hoàn cảnh sống khó chịu hay không thỏa nguyện và tôi hoàn toàn chấp nhận khoảnh khắc ấy như nó đang là, tôi sẽ không bị đau khổ hay bất hạnh. Tôi sẽ vượt lên trên nó. Nhưng tôi vẫn không thể hoàn toàn thấy rõ chỗ xuất phát của nguồn năng lượng hay động cơ thúc đẩy nhằm đem lại sự thay đổi, nếu như tôi không có gì mảy may bất mãn nào.
Trong trạng thái vâng phục, bạn thấy rất rõ việc gì cần phải được thực hiện, rồi bạn ra tay hành động, lúc thì làm việc này, khi thì tập trung vào việc nọ. Hãy học hỏi từ thiên nhiên: xem xét cách thức mọi sự việc được thành tựu và cách thức mà phép lạ diễn ra trong cuộc sống thường ngày không cần đến sự bất mãn hay bất hạnh nào cả. Đó là lý do giải thích tại sao Chúa Jesus từng nói: “Hãy ngắm những cây hoa huệ ngoài đồng để xem chúng mọc lên như thế nào; chúng chẳng phải làm việc khó nhọc, cũng không phải kéo chỉ quay tơ”.
Nếu hoàn cảnh nói chung của bạn khó chịu hay không được mãn ý, bạn hãy thu xếp ngay tức thời để vâng phục cái đang là. Đó là ánh đèn pha xuyên thủng làn sương mù. Trạng thái ý thức của bạn lúc ấy sẽ không còn bị chi phối bởi các điều kiện bên ngoài nữa. Bạn không còn xuất phát từ phản ứng và phản kháng nữa.
Sau đó, hãy xem xét đến các đặc điểm của hoàn cảnh sống. Hãy tự hỏi: “Tôi có thể làm gì để thay đổi, cải thiện, hay thoát khỏi hoàn cảnh đó?”. Nếu có, bạn hãy chọn hành động thích hợp. Đừng chú trọng đến cả trăm việc bạn sẽ hay có thể làm trong tương lai, mà là nên chú trọng vào một việc duy nhất bạn có thể làm được ngay bây giờ. Điều này không có nghĩa là bạn không nên vạch ra kế hoạch. Rất có thể lập kế hoạch chính là việc bạn có thể làm được ngay bây giờ. Nhưng hãy chắc rằng bạn không bắt đầu cho chiếu các “khúc phim tâm trí”, không phóng chiếu chính mình vào tương lai, và vì thế mà đánh mất cái Bây giờ. Bất cứ hành động nào của bạn cũng không thể tức thời đem lại kết quả mong muốn. Cho đến khi đó, đừng phản kháng cái đang là. Nếu không thể hành động, và cũng không thể tự giải thoát khỏi hoàn cảnh, lúc ấy bạn hãy lợi dụng hoàn cảnh ấy để đưa bạn tiến sâu hơn nữa vào Bản thể hiện tiền. Khi bạn tiến vào chiều kích phi thời gian này của khoảnh khắc hiện tại, sự thay đổi thường xảy ra theo những cách thức kỳ lạ không đòi hỏi bạn phải làm gì nhiều. Cuộc sống trở nên hữu ích và lợi lạc. Nếu các nhân tố nội tại như sợ hãi, mặc cảm tội lỗi, hay trì trệ chẳng hạn ngăn cản bạn ra tay hành động, chúng sẽ được giải trừ dưới ánh sáng hiện trú hữu thức của bạn.
Đừng nhầm lẫn vâng phục với thái độ “Tôi không sao chịu đựng phiền phức thêm nữa” hay “Tôi đơn giản không còn quan tâm gì nữa”. Nếu xem xét thật kỹ, bạn sẽ thấy thái độ ấy đã bị vấy bẩn bởi tâm lý tiêu cực dưới dạng bực bội thầm kín, và do đó nó hoàn toàn không phải là vâng phục mà là thái độ phản kháng trá hình. Khi vâng phục, bạn hãy hướng chút ít dấu vết phản kháng nào còn sót lại bên trong bạn không. Hãy đề cao cảnh giác khi bạn làm việc này; nếu không, ổ phản kháng có thể tiếp tục ẩn nấp trong một góc tối đâu đó dưới dạng một ý nghĩ hay một tình cảm mơ hồ nào đó.
Từ năng lượng tâm trí đến năng lượng tâm linh
Buông bỏ phản kháng nói thì dễ hơn làm. Tôi vẫn không biết rõ buông bỏ bằng cách nào. Nếu ông nói bằng cách vâng phục, thì câu hỏi còn lại là: “Ra sao?”.
Khởi đầu bằng cách nhận rõ rằng có sự phản kháng. Hãy hiện trú ở đó khi nó xảy ra, khi sự phản kháng nẩy sinh. Hãy quan sát xem tâm trí tạo tác nó như thế nào, gán nhãn hiệu ra sao cho hoàn cảnh, cho bản thân bạn, hay cho người khác. Hãy xem xét tiến trình suy nghĩ có liên hệ đến nó. Cảm nhận năng lượng cùa xúc cảm do ý nghĩ ấy gây ra. Bằng cách chứng kiến sự phản kháng, bạn sẽ thấy nó chẳng phục vụ cho mục đích nào cả. Bằng cách tập trung toàn bộ chú ý của bạn vào cái Bây giờ, sự phản kháng bất thức sẽ được nhận biết rõ, và đó là điểm kết thúc của nó. Bạn không thể tỏ ngộ mà lại bất hạnh, không thể tỏ ngộ mà lại tiêu cực. Tiêu cực, bất hạnh, hay đau khổ dưới bất kỳ hình thức nào đều có nghĩa là có sự phản kháng, và phản kháng thì luôn luôn vô minh.
Chắc chắn là tôi có thể biết rõ cảm giác bất hạnh của mình
Phải chăng bạn đã chọn bất hạnh? Nếu bạn không chọn nó, vậy thì nó phát sinh ra sao? Mục đích của nó là gì? Ai đang giữ cho nó sống đây? Bạn nói rằng bạn biết rõ cảm giác bất hạnh, các tình cảm không vui của mình, nhưng sự thật là bạn bị đồng hóa với chúng, và giữ cho tiến trình ấy tồn tại thông qua tình trạng cưỡng bách suy nghĩ. Tất cả các thứ đó đều là vô minh. Nếu bạn tỉnh thức, tức là hiện trú toàn triệt ở cái Bây giờ, tất cả mọi tiêu cực sẽ tan biến đi gần như tức thì. Nó không thể tồn tại được trong sự hiện trú của bạn. Nó chỉ có thể tồn tại khi bạn không hiện trú. Ngay đến cái quầng chứa nhóm đau khổ cũng không thể tồn tại lâu trong sự hiện trú của bạn. Bạn giữ cho nỗi bất hạnh của mình tồn tại bằng cách hiến tặng cho nó thời gian. Đó là nhân tố quyết định của nó. Loại bỏ thời gian thông qua nhận biết toàn triệt khoảnh khắc hiện tại và nỗi bất hạnh ấy tan biến đi. Nhưng bạn có muốn nó chết đi không? Bạn thực sự có đủ quyết tâm không? Bạn sẽ là ai nếu không có nó?
Cho đến khi bạn thực hành vâng phục, chiều kích tâm linh là thứ gì đó bạn đọc được, nghe nói đến, kích động vì nó, suy nghĩ đến nó, hay tin tưởng nó – hoặc không có gì cả, tùy theo tình hình. Không có gì khác biệt cả. Không phải cho đến khi bạn vâng phục, chiều kích này mới trở thành một thực tại sinh động trong cuộc đời bạn. Khi bạn thực sự vâng phục, luồng năng lượng xuất phát từ sâu bên trong bạn rồi điều động cuộc đời bạn mới có tần số rung động cao hơn luồng năng lượng tâm trí vẫn còn điều hành thế giới này – nguồn năng lượng đã sáng tạo ra các cấu trúc xã hội, chính trị, và kinh tế hiện hành trong nền văn minh của chúng ta; và nguồn năng lượng này cũng không ngừng tồn tại lâu dài thông qua các hệ thống giáo dục và truyền thông đại chúng của chúng ta. Thông qua sự vâng phục, nguồn năng lượng tâm linh đến với thế giới này. Nó không gây đau khổ cho chính bạn, cho người khác, hay cho bất cứ hình thức sự sống nào khác trên hành tinh này. Không giống như năng lượng tâm trí, năng lượng tâm linh không gây ô nhiễm quả đất, và không lệ thuộc vào qui luật phân cực vốn qui định rằng không thứ gì có thể tồn tại mà không có đối cực của nó, không thể có cái tốt mà không có cái xấu. Những người bị chi phối bởi năng lượng tâm linh, họ vẫn chiếm phần lớn trong dân số địa cầu. Năng lượng tâm linh thuộc về một trật tự khác hẳn của thực tại và sẽ tạo ra một thế giới khác khi hội đủ số người tiến vào trạng thái vâng phục và do đó hoàn toàn thoát khỏi tiêu cực. Nếu Quả đất muốn tồn tại, thì dạng năng lượng này sẽ là nguồn năng lượng chủ yếu của những cư dân của nó.
Chúa Jesus đề cập đến dạng năng lượng tâm linh này khi ngài tuyên bố lời tiên tri nổi tiếng trong bài giảng trên núi: “Phước thay cho những kẻ hiền lành; vì họ sẽ được cõi đất làm cơ nghiệp”. Đó là sự hiện trú tuy tĩnh lặng mà mãnh liệt; nó giải trừ các khuôn mẫu vô minh của tâm trí. Các khuôn mẫu này có thể vẫn còn tác động trong một thời gian, nhưng chúng sẽ không còn điều động cuộc đời bạn được nữa. Những điều kiện bên ngoài vốn đang bị phản kháng cũng có khuynh hướng thay đổi hay được giải trừ nhanh chóng nhờ sự vâng phục. Vâng phục là tác nhân chuyển hóa mạnh mẽ các hoàn cảnh cũng như con người. Nếu các điều kiện này không thay đổi tức thời, thì sự chấp nhận cái Bây giờ cũng đưa bạn vượt lên trên chúng. Dù sao đi nữa, bạn cũng được tự do.