Theo thống kê thì Việt Nam là một trong những nước sử dụng rượu bia nhiều nhất thế giới và chưa bao giờ, tác hại của việc lạm dụng rượu bia lại trở thành vấn đề “nóng” về sức khỏe, kinh tế-xã hội, an ninh trật tự xã hội đáng báo động như hiện nay.

Theo thống kê, nếu như 10 năm trước Việt Nam chỉ tiêu thụ 1,29 tỉ lít bia/năm thì chỉ sau một thập niên, con số này đã tăng hơn 230%, một tốc độ chóng mặt! Chính sự tăng trưởng đáng nể này đã thu hút hàng loạt nhà đầu tư tham gia vào thị trường bia, bất chấp kinh tế suy thoái.

Ước tính hiện nay nước ta có khoảng 30 thương hiệu bia với hơn 400 nhà máy sản xuất. Riêng về nhập khẩu, số liệu từ Tổng cục Hải quan cho biết, chúng ta đang nhập khẩu từ 3,6 – 4 triệu lít/năm. Ngoài ra, mỗi năm người Việt cũng “tiêu thụ” khoảng 68 triệu lít rượu.

Tuy nhiên đó chỉ là trên lý thuyết, còn thực tế chắc chắn sẽ không dừng lại ở những con số này bởi hàng năm đều có một lượng lớn bia rượu nhập lậu qua đường biên giới!

Hằng ngày, các phương tiện thông tin đại chúng liên tục đưa tin về những hậu quả tiêu cực của việc sử dụng rượu bia: Những vụ ngộ độc rượu gây chết người, những vụ án hình sự thương tâm vì say rượu và đáng sợ hơn cả là con số người chết và bị thương trong các vụ tai nạn giao thông có nguyên nhân từ rượu bia ngày một gia tăng. 60% số vụ tai nạn giao thông, 68% số vụ bạo lực gia đình và 38% số vụ gây rối trật tự an toàn xã hội đều xuất phát từ nguyên nhân lạm dụng bia rượu. Đó là chưa kể việc bia rượu cũng gây ra những căn bệnh mãn tính về thần kinh, gan, bao tử… đối với bản thân, từ đó trở thành gánh nặng bệnh tật cho gia đình và xã hội. Bia, rượu đã trở thành “kẻ sát nhân” giấu mặt!

Thực tế đã chứng minh rằng: Bia rượu là một trong những tác nhân hàng đầu làm rạn nứt tình cảm gia đình, nguyên nhân dẫn đến ly hôn sau ngoại tình, bởi vì không có người vợ nào vui vẻ khi thấy chồng suốt ngày nhậu nhẹt và không có người con nào có thể tôn kính một người cha say xỉn cả ngày.

Say rượu bia có thể làm những thành viên trong gia đình trở nên xa cách nhưng nghiêm trọng hơn đó còn là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến các hành vi bạo lực.

Theo thông tin của Viện Chiến lược và chính sách y tế thì 60% số vụ bạo hành gia đình có nguyên nhân trực tiếp từ rượu, bia. Trên thực tế, rất nhiều người (chủ yếu là nam giới) chỉ có hành vi bạo hành với vợ, con sau khi đã say rượu bia. Bạo hành gia đình là hành vi vi phạm pháp luật, không chỉ xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe mà còn để lại những tổn thương tinh thần sâu sắc, ảnh hưởng đến tâm, sinh lý bình thường của nạn nhân, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Dưới góc độ sức khỏe, lạm dụng rượu bia cũng là nguyên nhân chính ảnh hưởng đến chất lượng giống nòi. Theo những nghiên cứu y học, việc lạm dụng rượu bia sẽ ảnh hưởng đến cơ quan sinh sản của cả nam và nữ, người uống nhiều rượu có nguy cơ bị vô sinh, sinh non, thai nhi dị tật cao gấp nhiều lần so với người bình thường.

Vui mừng, buồn nhậu, xả xui, thậm chí không vui không buồn cũng nhậu! Không biết từ bao giờ thói quen đó đã dần trở thành một nét “văn hóa” của người Việt?! Nhưng phía sau “đặc trưng” văn hóa kỳ cục ấy là những hệ lụy nặng nề mà bia rượu đã và đang gây ra cho xã hội.  Có thể thấy rằng việc sử dụng, lạm dụng rượu bia có những ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống gia đình, đặc biệt là đối với con trẻ, thế hệ tương lai của gia đình và đất nước.

Rượu là một chất tác động tâm thần mạnh, rượu không phải là chất kích thích như nhiều người lầm tưởng, mà chất ức chế thần kinh trung ương. Khi được hấp thụ vào cơ thể ở mức độ nhất định, chất cồn bắt đầu làm tê liệt dần những cơ quan cảm giác, làm chậm quá trình chuyển tải thông tin lên các tế bào thần kinh. Những triệu chứng thường thấy nhất là hồi hộp, tim đập mạnh, thường có những hành động và phản ứng thái quá với những sự vật, sự việc xung quanh… Khi dùng quá nhiều rượu bia trong thời gian dài, người uống rất dễ mắc chứng nghiện rượu và rối loạn hành vi do rượu.

Khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới cho biết: Để giữ gìn sức khỏe, nam giới không nên dùng quá hai đơn vị rượu bia và nữ không quá một đơn vị mỗi ngày (mỗi đơn vị tương đương một cốc bia hơi, 2/3 chai hay lon bia, 100ml vang hoặc 30ml rượu mạnh 40 độ). Trong khi đó, tại Việt Nam hiện nay có đến 90% nam giới uống rượu bia và 25% trong số đó sử dụng quá năm đơn vị rượu bia mỗi ngày.

Say rượu dẫn đến những biến đổi về cảm xúc (khó kiềm chế cảm xúc), rối loạn về tư duy (nói nhiều, tư duy hổ lốn, nói lặp lại, khả năng phân tích, phê phán kém…) và các rối loạn về hành vi (hành động kỳ cục, khó kiểm soát và kiềm chế hành vi, hung hăng, thô bạo…). Ở cấp độ nặng hơn là nghiện rượu dẫn đến sảng rượu, rối loạn tâm thần do rượu, biến đổi nhân cách người nghiện và các bệnh lý cơ thể kèm theo. Khoảng 10% người nghiện rượu sẽ bị rối loạn tâm thần ở một thời điểm nào đó trong cuộc đời.

Theo thống kê tại Bệnh viện Tâm thần TPHCM, 67% các vụ tự tử có liên quan đến rượu, 33% vụ tự tử và nghiện rượu có chẩn đoán bệnh tâm thần. 80% người nghiện rượu có triệu chứng trầm cảm.

Y học coi nghiện rượu là một bệnh mạn tính, vì rượu ảnh hưởng đến não, gan, tim mạch… từ đó gây ra các rối loạn tâm thần và các tổn thương ở hệ thống tiêu hóa, tim mạch… Xã hội coi những người nghiện rượu là gánh nặng vì họ mất khả năng lao động, hay gây rối trật tự công cộng, tổn thương các mối quan hệ trong gia đình, gây ra các tai nạn, sống bê tha, nhân cách suy đồi…

Mức lạm dụng chất có cồn tính theo đơn vị rượu

Đơn vị rượu là đơn vị đo lường để quy đổi rượu bia và đồ uống có cồn khác, tương đương với 10 gr etanol nguyên chất chứa trong dịch uống (khoảng 2/3 chai bia 500 ml hoặc một lon bia 330 ml 5%, một cốc bia hơi 330 ml, một ly nhỏ 100 ml rượu vang 13,5%, một chén 30 ml rượu mạnh 40%-43%).

Người dưới 60 tuổi bị xem là lạm dụng rượu bia nếu uống trên 21 đơn vị rượu/tuần, hơn ba đơn vị rượu/ngày, hơn một đơn vị rượu/giờ. Người từ 60 tuổi trở lên xem là lạm dụng rượu bia nếu uống hơn 14 đơn vị rượu/tuần, hơn hai đơn vị rượu/ngày, hơn 1/2 đơn vị rượu/giờ.

An Bình tổng hợp

(theo Tạp chí điện tử thông tin và truyền thông Đà Nẵng)

 

Tags: Gia đình và cuộc sống, Nghệ thuật sống đẹp