VẬN MỆNH DO CHÍNH MÌNH QUYẾT ĐỊNH

Ai cũng nói rằng tâm lý lo lắng là hiện tượng rất phổ biến, thế nhưng tâm bệnh này nguy hiểm thế nào thì liệu bạn có biết không?

Tinh thần uất ức, cảm xúc thất thường, cả người không còn sức lực, thậm chí còn có tâm thái thù địch với người khác. Có lẽ bạn sẽ cho rằng đó chẳng qua chỉ là biểu hiện của việc quá áp lực trong cuộc sống mà thôi. Không ngờ rằng bạn đang bị lo lắng và phiền não bủa vây tứ phía, nội tâm của bạn không được an yên, cuộc sống của bạn cũng khó lòng vui vẻ. Đối với một người, nếu như có thể buông bỏ cố chấp và vọng tưởng trong lòng, giác ngộ được chân lý của cuộc đời, thì cho dù ở trong phiền não người đó cũng có thể giữ cho tâm hồn mình được tự tại, chất lượng cuộc sống tự nhiên cũng sẽ cao hơn những người khác.

BÀI HỌC THỨ NHẤT:

TĨNH TÂM, TRƯỚC TIÊN PHẢI NHÌN THẤU VẺ BỀ NGOÀI

Đối với nhiều người mà nói, bộ kinh sách kinh điển nhà Phật như Kinh Kim Cương vốn không còn xa lạ nữa, thậm chí còn có người có thể đọc toàn bộ hoặc một phần kinh văn một cách lưu loát. Điều này rất tốt! Kinh Kim Cương được nhận định là nòng cốt căn bản của Phật giáo, những đạo lý được giảng trong đó uyên thâm, sâu sắc, đánh thẳng vào lòng người, chỉ trong chớp nhoáng cũng có thể hóa giải vô số phiền não trong lòng. Nếu như có thể dung hòa được những đạo lý trong Kinh Kim Cương vào cuộc sống (mọi trí tuệ Phật pháp vốn nên được dung hòa vào trong hiện thực cuộc sống), thì không khó để nhận ra rằng những đạo lý này đều vô cùng hữu dụng, giúp chúng ta xử lý những chuyện vặt vãnh trong cuộc sống.

Mọi người đừng vì cảm thấy không vừa mắt với những chuyện lông gà vỏ tỏi ấy mà quên đi mất sự tồn tại của nó. Thực ra, chính vì những thứ không vừa mắt đó đã cấu thành nên toàn bộ hoặc một bộ phận của cuộc sống này. Cũng chính bởi vì chúng mà trái tim của ta mới có tầng tầng lớp lớp bi hỷ sầu khổ. Có một số người thậm chí còn cảm thấy phiền não, không có lấy một phút yên ổn chỉ vì những chuyện vặt vãnh trong ngày. Sống trong những ngày tháng như vậy, lẽ nào bạn còn cảm thấy hạnh phúc hay sao? Tâm tư của chúng ta vốn đã tỉ mỉ, chuyện cần phải suy nghĩ tự nhiên cũng sẽ nhiều hơn, có đôi khi suy đi tính lại còn mang lại càng nhiều phiền não hơn. Chẳng trách lại có vô số người than thở rằng: Làm người thật không dễ dàng! Muốn tĩnh tâm lại thì càng khó hơn!

Nếu như hỏi trên đời này có bí quyết giúp cho con người ta tĩnh tâm hay không, thì Kinh Kim Cương chính là bộ kinh sách hay nhất giúp cho mọi người tĩnh tâm, thanh tâm, an tâm, thư tâm, buông bỏ phiền não, mở rộng lòng mình. Nếu như hỏi rằng tại sao bộ kinh thư này lại có hiệu quả đến vậy, vậy thì chúng ta phải nói đến ngọn nguồn.

Dựa vào trí tuệ, không bị bên ngoài tác động

Cuộc sống càng giản dị thì tâm hồn càng tĩnh lặng, an yên; càng đối mặt với cuộc sống bằng một trái tim đơn giản thì càng cảm nhận được sự an yên đến từ cuộc sống này.

Có thể bạn sẽ kinh ngạc mà thốt lên rằng: Mỗi ngày của Đức Thế Tôn cũng đều như thế này hay sao? Vậy thì cuộc sống của Ngài ấy và chúng ta cũng có khác gì nhau đâu cơ chứ!

Trên thực tế, Đức Phật cũng bắt đầu tu hành từ cuộc sống bình thường này rồi mới đi đến được giác ngộ, giải thoát khỏi thế gian. Lúc mới bắt đầu, Ngài cũng không khác gì chúng ta, Ngài cũng mang trong mình vô vàn phiền não giống như chúng ta vậy. Song, Ngài chịu suy nghĩ hơn người thường chúng ta, Ngài suy nghĩ về hiện tượng sinh lão bệnh tử, tuy rằng mang trên mình xuất thân thái tử cao quý nhưng lại có thể từ bỏ tiền tài và địa vị mà con người khó có thể buông bỏ được để dấn thân vào con đường đi tìm kiếm chân lý.

Đức Phật trải qua biết bao nhiêu năm tu hành khắc khổ, ngộ ra được chân lý vô thượng. Ngài cho rằng, tâm hồn con người vốn dĩ là tinh khiết vô tạp, sinh mệnh của con người cũng có thể đạt tới một trạng thái tương đối viên mãn, tự tại và vui vẻ. Nếu vậy thì tại sao con người lại luôn cảm thấy cuộc sống này đau khổ trùng trùng, tâm hồn và thể xác vẫn cảm thấy mỏi mệt? Đức Phật đáp, đó là bởi vì cái tâm của con người vẫn đang bị “vô minh” trói buộc, bởi vì vô minh sinh ra tam độc là tham, sân, si, nó khiến cho nội tâm con người cảm thấy bất an, không được yên ổn. Trái tim con người luôn thay đổi dựa trên sự biến hóa của vạn vật. Khi ở trong một hoàn cảnh thuận lợi, con người sẽ thích hoàn cảnh ấy, đồng thời cũng sinh lòng cố chấp với nó; khi ở trong một nghịch cảnh, con người cũng sẽ tự ắt sinh ra lòng căm phẫn vô độ với nghịch cảnh ấy. Trái tim ấy cứ luôn không ngừng thay đổi, khiến cho bản thân mỗi người cứ luôn sống trong trạng thái mệt mỏi.

Có đôi khi, chúng ta còn mang những cảm xúc lo lắng, bất an của mình truyền sang cho người khác. Đức Phật nói với chúng ta rằng, cho dù ngoại cảnh có thay đổi thế nào đi chăng nữa thì chúng ta cũng không cần phải sợ hãi hay lo lắng, bởi vốn dĩ bản chất của mọi sự vật trên đời này đều là do nhân duyên hợp thành mà ra, nó luôn không ngừng thay đổi. Còn nếu như tâm của bạn an định thì tự nhiên cũng có thể đối phó mọi thứ một cách nhẹ nhàng, vốn dĩ không cần phải sợ hãi.

Nếu như thực sự có thể tĩnh được tâm lại một chỗ thì chúng ta cũng có thể giống như Đức Phật vậy, tuy ăn những món đơn giản, khoác lên mình trang phục thô sơ nhưng vẫn cảm nhận được tự do và an lạc. Đó là một niềm vui xuất phát từ nội tâm, là cảm giác thư thái, dễ chịu mang đến cho con người ta sức mạnh của sự ấm áp và từ bi.

Trong nhịp sống nhanh, sống vội đầy cạnh tranh của xã hội hiện đại ngày nay, trong lòng mỗi người đều mang theo vô vàn sự oán hận, lo lắng và sợ hãi, mà chính xã hội cũng mang theo không khí u ám, khó mà giúp cho con người cảm thấy an lạc được. Ai ai cũng phải thốt lên rằng “Trong lòng tôi cảm thấy rất mệt mỏi”, ai ai cũng liều mạng đuổi theo tiền tài và danh vọng. Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, con người ngày càng tỏ rõ lập trường truy cầu sự độc lập về kinh tế, truy cầu giá trị của chính bản thân mình và đó là chuyện tốt. Song, việc chúng ta truy cầu thành công, truy cầu giá trị của bản thân vốn không hề mâu thuẫn với việc tĩnh tâm hay tu tâm. Hơn nữa, sau khi ta tĩnh tâm tu tâm, ngược lại còn có lợi cho cuộc sống và sự nghiệp của chính mình. Có lợi ở đây không có nghĩa là giúp cho tiền thưởng cuối năm của bạn tăng gấp đôi, gấp ba, giúp cho bạn thu hút được càng nhiều tình cảm đến từ bạn khác giới, mà nó được thể hiện ở việc nâng cao toàn bộ trạng thái sống của bạn.

Điều mà tôi muốn nói với các bạn đó là: Mọi thứ xảy ra trong cuộc sống này đều rất bình thường, nhưng cuộc sống bình thường ấy cũng sẽ mang đến sự an lạc cho chúng ta. Chúng ta không nên quá xem trọng những điều vụn vặt, cũng không nên vì chúng mà phiền não.

Có thể bạn sẽ cảm thấy buồn cười: Có rất nhiều chuyện rõ ràng xảy ra ngay trước mắt, sao lại có sự phân biệt thật giả ở đây?

Kinh Kim Cương nói với chúng ta rằng: “Phàm sở hữu tướng, giai thị hư vọng.” Chính bởi vì tất cả những gì mà con người ta nhìn thấy được đều là giả dối, cho nên dù có gặp phải tình cảnh tốt hay xấu, là thuận cảnh hay là nghịch duyên đi chăng nữa, thì tất cả mọi thứ rồi cũng sẽ trở thành quá khứ, nó sẽ không thể đi theo ta suốt cả cuộc đời. Khi chúng ta ở trong hoàn cảnh thuận lợi thì cũng không nên đắc ý, khi phải đối mặt với nghịch duyên thì cũng chẳng phải sợ hãi. Mọi thứ trên đời này đều chỉ tồn tại một cách tạm thời mà thôi. Một người thông minh sẽ không dễ bị ngoại cảnh quấy rầy, mà luôn có cách sống một cuộc đời tự tại giữa mọi hỗn loạn của thế gian.

Trí tuệ tĩnh tâm đầu tiên mà Kinh Kim Cương muốn nói với mọi người chính là: Con người vốn không cần phải để bất cứ chuyện gì ở trong lòng bởi mọi thứ luôn không ngừng thay đổi, nếu như có thể an tâm thì đâu đâu cũng đều là thuận lợi.

Đối với đại đa số mọi người mà nói, họ sinh ra đã thiếu mất cảm giác an toàn, cũng chính vì vậy mà họ sợ những thay đổi trong cuộc sống này, bởi vì họ lo rằng bản thân mình không thể gánh vác được những hậu quả mà sự thay đổi của ngoại cảnh mang đến. Kinh Kim Cương nói với chúng ta rằng, vạn vật trên thế gian này làm gì có thứ không thay đổi cơ chứ.

Khi yêu, người thương sẽ nói “Anh sẽ yêu em cả vạn năm”. Tin chắc rằng đa số phái nữ lúc này trong lòng sẽ cảm thấy cảm động nhưng lại không quá coi nó là thật, bởi vì chúng ta đều biết rằng tuổi thọ con người thường không quá trăm tuổi, tình yêu dù cho có bền bỉ đến đâu đi chăng nữa thì cũng không thể duy trì được vạn năm, dù cho tình yêu có thể kéo dài đến vạn năm nhưng thân xác của chúng ta đã sớm về với cát bụi. Nếu như có thể nghĩ được như vậy thì đó cũng là một kiểu trí tuệ.

Song, điều đáng tiếc là có rất nhiều người có thể nhìn rõ được vấn đề này nhưng lại không nhận ra những chuyện tương tự khác trong cuộc sống, trí tuệ này cũng không thể tiến sâu vào trong nhiều khía cạnh khác của hiện thực cuộc sống, thật đáng tiếc làm sao! Ví dụ như có một người phụ nữ đang trong thời gian mặn nồng với người yêu, trong mắt cô ấy giờ đây cả thế giới này dường như đều trở nên lãng mạn hơn bao giờ hết. Thế nhưng, tình yêu ngọt ngào ấy cũng chẳng duy trì được bao lâu thì cô đã phải nếm chịu cảm giác bị người yêu phản bội. Sau khi thất tình, cô liền nghĩ rằng trên đời này không còn cái gọi là hạnh phúc nữa. Thậm chí giữa trời đất này cô chỉ còn cảm thấy đau khổ, từ đó trở đi luôn phiền não, nỗi đau khổ trong lòng luôn theo từng bước chân, không có lấy một ngày được an yên. Chính vì thế, chúng ta cần phải có một trí tuệ lớn, lớn đến mức có thể giúp chúng ta nhìn thấu mọi chuyện, mọi hoàn cảnh trong cuộc đời này.

Sự thay đổi của tình yêu chẳng qua chỉ là một phần nhỏ trong sự thay đổi của ngoại cảnh mà thôi, còn cảm xúc vui buồn của cá nhân ta thực ra chẳng hề liên quan gì đến người khác hay đến thế giới bên ngoài kia cả. Cảm xúc buồn vui của bạn chẳng qua cũng chỉ là sự dựa dẫm và cố chấp với ngoại cảnh kia mà thôi, chi bằng hãy cứ quan sát ngoại cảnh như thế và nói với chính mình rằng: Nếu như mọi thứ trên đời này đều sinh ra và mất đi, luôn thay đổi từng phút từng giây, vậy thì chúng sẽ không thể trở thành nơi cho ta dựa dẫm. Nếu như đã không thể dựa dẫm được thì hà tất phải cố chấp?

Cứ mang tâm thể ấy đi quan sát mọi thứ xung quanh ta, khi ấy trái tim vốn dĩ đã đóng lại rồi cũng dần dần rộng mở, khi ấy mọi phiền não trong lòng tự nhiên cũng được giải tỏa. Lúc này, trái tim của bạn có lẽ cũng đã trở nên tĩnh lại rồi.

Có thể quan sát được thiên biến vạn hóa của vạn sự vạn vật trên đời này, đó cũng chính là đại trí tuệ mà Kinh Kim Cương nói với chúng ta. Nếu như chúng ta có thể vận dụng được loại trí tuệ này vào trong công việc, cuộc sống, tình yêu thì không cần phải lo sợ trái tim của mình bị trói buộc nữa. Bởi vì không cố chấp nên trong lòng cũng không còn chướng ngại, trái tim cũng sẽ trở nên bình tĩnh, an yên.

[Thuật ngữ thiền tĩnh tâm]

Nhìn cho thấu, mới có thể buông bỏ được;

Nhìn cho thấu, mới có được tự tại;

Lòng không cố chấp, ắt không chướng ngại, không sợ hãi;

Chỉ còn tùy duyên, bỏ lại phiền não, lo lắng ở phía sau.