Rèn luyện tâm linh là cách mạng. Nó giúp ta bước ra ngoài bản sắc, văn hoá, và tôn giáo riêng của ta để trải nghiệm sự bí ẩn của bản diệu ca cuộc sống trực tiếp hơn.

Trưởng thành trên con đường tâm linh giúp ta mở ra cả ngàn khả năng. Toàn bộ phép thuật và niềm say mê với muôn sự xuất hiện trước mắt chúng ta trở nên sinh động, mới mẻ. Chúng ta trải nghiệm sâu sắc hơn cả vẻ đẹp và nỗi sầu đau của đời; chúng ta có thể nhìn cuộc sống bằng đôi mắt mới và nghe toàn bộ bản diệu ca.

Khi chúng ta miệt mài lắng nghe, bản diệu ca chuyển qua từng cuộc sống. Trong câu chuyện của Hermann Hesse, cuối cùng Siddhartha ngồi bên con sông và lắng nghe.

Giờ ngài đang chăm chú lắng nghe, hết sức mải mê, trống rỗng hoàn toàn, hiểu ra mọi sự Ngài cảm thấy lúc này ngài học được hết thuật lắng nghe. Trước đây ngài cũng thường lắng nghe tiếng con sông, nhưng hôm nay chúng nghe có vẻ khác. Ngài không còn có thể phân biệt những âm giọng khác nhau – giọng vui vẻ với tiếng khóc, tiếng trẻ con với tiếng người lớn. Chúng thuộc về nhau: tiếng xót xa của người thương cảm, tiếng cười của kẻ ma lanh, tiếng kêu la căm phẫn, và tiếng rền rỉ của kẻ hấp hối. Tất cả đan cài vào nhau, bện vào nhau theo nhiều cách. Và mọi tiếng nói, mọi mục tiêu, mọi khát vọng, mọi sáu đau, mọi hoan lạc, mọi điều tốt và xấu, tất thảy là trận gian, rất thảy là những dòng sự cố và tiếng nhạc của đời. Khi Siddhartha chăm chú lắng nghe dòng sông này, bài ca ngàn âm giọng này, khi ngài không chỉ lắng nghe tiếng khóc và tiếng cười, không rằng buộc tâm hồn ngài với bất kỳ một âm giọng riêng biệt nào và hấp thu nó vào con người của ngài, mà nghe hết thảy, toàn bộ, nhất thống – lúc đó bản diệu ca cả ngàn âm giọng chỉ có một lời sự hoàn hảo.

Khi chúng ta không còn nghe bản diệu ca này, chúng ta thường chỉ sống theo những khả năng hạn hẹp, nhìn thế gian này chỉ qua những thần thoại bình dân. Những thần thoại và bài ca nghèo nàn ấy được bán ở khắp nơi: hoang tưởng về chủ nghĩa duy vật và sự chiếm hữu cho rằng của cải trần gian mang lại hạnh phúc; hoang tưởng về sự đua tranh và chủ nghĩa cá nhân từng làm cho chúng ta quá cô lập; hoang tưởng về thành tựu và thành công dẫn chúng ta tới điều mà Campell gọi là “leo lên cái thang chỉ để thấy rằng nó dựa vào sai bức tường”; và hoang tưởng về thời trai trẻ, coi văn hóa của tuổi trẻ là bất diệt và những hình ảnh quảng cáo là mẫu mực của thực tại. Đó là những thần thoại của lòng tham và cách biệt.

Khi chúng ta cố định một trạng thái riêng biệt, duy trì hình ảnh, hoặc bám víu vào một kinh nghiệm, cuộc sống riêng của ta, vào cuộc sống chuyên nghiệp của ta, thì cuộc sống tâm linh của ta sẽ tồi tệ hơn. Suzuki Roshi đã tổng kết lời dạy của Đức Phật vào ba từ đơn giản, “Không luôn thế”. Khi chúng ta cố lập lại điều đã xảy ra trong quá khứ, chúng ta đánh mất cảm nhận thật về cuộc sống như một cơ hội, như một sự phát triển, như một bộc bạch, như một cuộc phiêu lưu. Mỗi phân tử của cơ thể được thay thế trong vòng bảy năm. Cứ mười triệu năm Ngân hà của chúng ta biến thành Vòng Đu Quay. Mùa thay đổi, cơ thể chúng ta thay đổi. Mọi thứ đều thở, trong việc thở và cử động chúng ta được nối kết với nhau. Mối quan hệ này đem lại cho chúng ta nhiều khả năng. Đời sống tâm linh có thể mở đường cho chúng ta vào bản diệu ca quanh ta, không bị giới hạn bởi các ý tưởng hay kế hoạch hoặc bởi câu chuyện gói gọn chúng ta trong nền văn hóa của chúng ta. Ở đây chúng ta có thể tiếp xúc với điều huyền bí.

Một đồng nghiệp và cũng là một Phật tử sùng đạo, người đã lấy bằng tiến sĩ y khoa, tiến sĩ tâm thần học và tâm lý học, nghiên cứu về bản chất của trí tuệ. Ông cũng dành nhiều năm khảo sát các nghi lễ với các pháp sư và phát triển những lề thói Kitô giáo và các truyền thống thần bí khác. Quyết tâm tìm hiểu các tôn giáo lớn trên thế giới, ông bắt đầu đọc bộ Bách khoa Tôn giáo Thế giới từ đầu đến cuối. Nó trình bày chi tiết các giáo huấn của các tôn giáo lớn trên thế giới, mỗi hệ thống niềm tin của hàng ngàn và hàng triệu người qua bao thế kỷ. Nó bao gồm các tôn giáo cổ xưa của người Aztec ở Bắc Mỹ, của thổ dân châu Úc, của người Zulu ở Nam Phi, của các pháp sư người Serbirian, của dân Hasidim, của người Babylonian, của Thần đạo Nhật Bản, mười phái Phật giáo, mười hai hình thức Kitô giáo, và hàng trăm tôn giáo khác. Mỗi hệ thống niềm tin này có những giáo huấn có tác động mạnh về thiện và ác và về bản tính con người. Mỗi cái đều có câu chuyện hấp dẫn về sự tạo dựng thế giới, về các thần thánh cùng cách đạt tới nó.

Khi tôi hỏi ông đã học được điều gì từ việc đọc sách, ông lo lắng trả lời rằng đấy không phải các tôn giáo gây ấn tượng mạnh nơi ông, mà ông được ánh sáng của các tôn giáo này soi rọi. Ông nhận ra rằng các tôn giáo lớn chỉ là những tập hợp các lời và khái niệm, như những tấm màn che điều bí ẩn lớn của cuộc sống. Các nhóm con người có nhiều cách diễn giải, hiểu, và cảm thấy an toàn khi đối mặt với điều không thể gọi tên, không biết được, với bài ca cuộc sống luôn thay đổi.

Chúng ta trân trọng điều bí ẩn này như thế nào? Từ viễn cảnh được cảnh tỉnh, cuộc sống là sự chuyển động của các mô hình, các mô hình cây cỏ, sự chuyển dịch của các tinh tú, các mô hình mùa và các mô hình nhân sinh ở mọi hình thái. Mỗi mô hình này có thể được gọi là một bài ca hay một câu chuyện. Thi sĩ Muriel Rukeyser nói, “Vũ trụ được tạo nên bằng những câu chuyện, không phải bằng những nguyên tử”. Những mô hình cơ bản này, những câu chuyện này, những nguyên mẫu vũ trụ mà qua đó toàn bộ sự sống xuất hiện, có thể được thấy và được nghe khi chúng ta tĩnh lặng, tập trung, và thức tỉnh.

Tags: đời sống tâm linh