CÂU CHUYỆN CỦA HAPPY OASIS – ỐC ĐẢO HẠNH PHÚC

Trích: Khi Mọi Điểm Tựa Đều Mất, nguyên tác Happy For No Reason; Kim Vân dịch; NXB. Tổng Hợp Tp.Hồ Chí Minh

08/03/2025
138 lượt xem

Tôi luôn là một người có tinh thần tự do. Khi tôi tốt nghiệp trung học vào năm 1983, thay vì vào học Đại học Ivy League theo như mong muốn của cha mẹ, tôi đi đến Úc. Tôi bắt đầu kiếm tiền và đi du lịch. Sau đó, từ Úc tôi sang vùng Đông Nam Á và theo đuổi việc nghiên cứu về ngành nhân học.

Khi rời nước Mỹ, tôi mười tám tuổi – là một cô bé ngây thơ và được gia đình bảo bọc. Tôi cho rằng mình hạnh phúc nhưng dường như tôi đã quá thờ ơ với điều đó. Cho đến khi tôi đến Úc, tôi vẫn không nhận thức được những đau khổ mà nhiều người đang phải gánh chịu.

Khi tôi đặt chân xuống thủ đô Dhaka của Bangladesh, tôi phát hiện ngoài ảnh hưởng của thời tiết gió mùa, nơi đây còn đang xảy ra một nạn đói khủng khiếp gây nên bệnh tật và sự chết chóc trên toàn đất nước.

Một buổi sáng, tôi đón xe buýt ở Dhaka và đi về những vùng sâu của Bangladesh. Nhìn xung quanh, tôi phát hiện mình là người Tây Âu tóc vàng, mắt xanh duy nhất trên chuyến xe. Tôi đã cố gắng ăn mặc giống phụ nữ đạo Hồi: trùm một chiếc khăn lớn quanh cổ và che phủ cánh tay cũng như hai chân, nhưng tới biết mình sẽ dễ dàng bị phát hiện và điều đó khiến tôi không được thoải mái chút nào.

Chúng tôi rời thành phố và chẳng lâu sau, khung cảnh các nông trại và làng mạc hiện ra. Mấy ngày ấy trời đổ mưa tầm tã và có lúc chiếc xe phải thắng gấp để tránh những vũng nước lầy lội phía trước. Tôi nhìn xung quanh, cơn mưa xối xả đang giăng kín con đường và nước bắt đầu tràn vào một ngôi làng nhỏ gần đó. Chỗ xe đậu nhanh chóng bị bao bọc bởi nước lũ và tôi trông thấy rất nhiều người đang chạy về phía chúng tôi – khu đất cao chỉ rộng khoảng một sân bóng. Và rồi có rất nhiều người gầy guộc, ốm yếu, chủ yếu là trẻ em, đi chân trần và ăn mặc rách rưới nằm xuống khu đất xung quanh chiếc xe buýt. Tôi sợ hãi khi nhận ra họ sắp chết, căn bệnh lỵ và cái đói đang dần cướp đi sinh mạng của họ.

Tôi là người duy nhất không xuống xe. Tôi ngồi trên xe và tự hỏi mình có thể làm gì để giúp họ không. Ý định ngây thơ đầu tiên của tôi là quy đổi thành tiền mặt tấm chi phiếu trị giá 2.000 đô-la trong thắt lưng của mình – số tiền cho chuyến du lịch của tôi trong một hay hai năm tới – để mua lương thực cho những người này. Nhưng tôi nhanh chóng nhận ra trong hoàn cảnh này điều đó là không thể.

Sau đó, tôi nghĩ: Tôi có thể dùng 150 đô-la tiền Bangladesh mà mình đang có sẵn để mua cho mỗi người một phần ăn ở tiệm tạp hóa. Nhưng khi nhìn về phía ngôi làng lụp xụp những ngôi nhà xiêu vẹo và cánh đồng lúa sũng nước xung quanh, thực tế nghiệt ngã lại ập đến: không thể mua được bất kỳ thực phẩm nào ở đây.

Tôi bật khóc. Tôi thực sự cảm thấy mình bơ vơ, lạc lõng, và bất lực với hoàn cảnh trước mắt.

Tôi nghe một tiếng động và khi nhìn lên, tôi trông thấy một người đàn ông đóng khố đang bước lên xe. Hắn rất yếu ớt, gầy guộc. Hắn khập khiễng tiến về phía tôi, bàn tay vịn chặt vào thành ghế để giữ thăng bằng. Hắn đến trước mặt tôi, nhìn tôi và đưa tay chạm vào những lọn tóc tôi cố giấu sau tấm khăn choàng. Tôi như chết lặng, ánh mắt của hắn, một ánh nhìn không biết của ác quỷ hay thiên thần – nó như ảnh nhìn của một người đã chết. Khoảnh khắc người đàn ông đó chìa tay ra, tôi thấy những ngón tay xù xì, bong vảy và chỉ dài bằng một nửa ngón tay bình thường của hắn, tôi hoảng hốt nhận ra: hắn bị bệnh phong. Trước khi tôi kịp phản ứng thì hắn đã quay đi và tập tễnh bước xuống xe. Sợ hãi vì chuyện vừa xảy ra, tôi ngồi im trên xe, càng cảm thấy bơ vơ và bất lực.

Tôi vẫn đắm chìm trong cơn thất vọng thì chỉ vài phút sau, một người đàn ông khác lại chạy đến, anh đứng ngoài cửa và nhìn tôi chằm chằm. Anh giống như những người dân Bangladesh khác mà tôi đã gặp – quần áo tả tơi, gầy guộc với đôi chân trần – ngoại trừ một điểm ở anh làm tôi chú ý: anh cười rất tươi.

Tôi cảm thấy hơi khó chịu vì trong tình cảnh này mà anh ta vẫn còn thản nhiên cười được. Vừa khóc, tôi vừa ngắt lời anh ta:

– Sao anh lại có thể cười bình thản như thế được?

Trái với suy nghĩ của tôi, anh trả lời bằng một giọng tiếng Anh khá chuẩn:

– Thưa cô, nụ cười là tất cả những gì tôi có thể trao tặng cho người khác.

Tôi ngạc nhiên vì lời anh nói. Nhưng trước khi tôi kịp đáp lại, anh đã ra hiệu và nói:

– Đi nào, cô hãy đi với tôi.

Tôi bước xuống xe và đi theo anh, chúng tôi lao vào cơn mưa. Trong suốt mười giờ sau đó, chúng tôi rong ruổi khắp các cánh đồng và hát nguyện cầu cho từng người khi họ hấp hối và sắp qua đời. Người đàn ông mỉm cười, tôi gọi anh ta như thế, quỳ gối bên cạnh những con người này và thầm đọc một đoạn kinh cầu siêu của đạo Hồi.

Và trong hành trình đó, tôi nhận ra người đàn ông mắc bệnh phong lúc nãy đã bước lên xe đang nằm bất động trên nền đất. Tôi đến gần để nhìn rõ hơn. Anh ta nhắm nghiền mắt và trông như đang hòa dần vào lớp đất đá bên dưới. Tôi khẽ lay nhẹ người anh ta và phát hiện anh ta đã chết. Thỉnh thoảng tôi và người đàn ông mỉm cười vẫn trò chuyện với nhau trên đường đi. Có lúc, tôi choáng ngợp với những gì mình chứng kiến và bật khóc. Người đàn ông mỉm cười phớt lờ những giọt nước mắt của tôi nhưng có một lúc, anh nói: “Chúng tôi có lý do để khóc nhưng chúng tôi đã không khóc. Còn cô, cô không có lý do gì để khóc cả. Vậy sao cô lại khóc?”. Anh nói với giọng rất nhẹ nhàng nhưng mang đầy sự nghiêm khắc của một người cha. Cách nói của anh như một lời động viên tôi rằng: “Hãy giữ cho tinh thần mình được vững vàng và làm tất cả những gì chúng ta có thể”.

Cơn mưa nặng hạt cuối cùng cũng vơi dần. Bác tài xế tập họp mọi người lên xe. Tôi chào tạm biệt người đàn ông kia rồi tiến về chỗ ngồi của mình. Tôi ngồi đó, và khi xe sắp lăn bánh, tôi hiểu rằng chúng tôi sẽ không có cơ hội gặp nhau một lần nào nữa. Tuy vậy, anh đã trở thành một người hùng trong lòng tôi.

Những năm sau đó, tôi đặt ra mục tiêu cho mình là phải sống thật hạnh phúc và chia sẻ hạnh phúc đó với tất cả những người xung quanh cũng như xem họ như là những người thân của mình trong một đại gia đình. Bất kỳ bạn đi đâu: đến tiệm tạp hóa hay đến ngân hàng thì bạn cũng không biết trước được mình sẽ tiếp xúc với những người ra sao. Một số người trong đó có thể đang rất tuyệt vọng và chỉ bằng một nụ cười, một cách tiếp xúc thân thi và chân thành – như cách người đàn ông mỉm cười đã làm – tôi nhận ra mình có thể giúp họ cảm thấy dễ chịu và vơi đi nỗi tuyệt vọng. Đó là lý do tôi đổi tên mình thành Happy Oasis: tôi muốn trở thành một ốc đảo hạnh phúc – nơi mọi người có thể dừng chân và tận hưởng niềm hạnh phúc cùng tôi. Và qua đó, tôi tiếp nhận được một chân lý: nụ cười là điều bạn luôn có thể trao tặng cho những người tình cờ gặp gỡ – và như thế cũng đã đủ.

Nối kết bằng những nụ cười

Nụ cười như là dấu hiệu của sự thân thiện và tình yêu thương. Một nụ cười thoáng qua cũng mang lại nhiều ảnh hưởng tích cực. Điều này được phản ánh khá rõ qua câu chuyện Carol từng chia sẻ trong quyển sách Invisible Acts of Power của cô. Câu chuyện nói về một thanh niên đang rất tuyệt vọng và nản chí đến nỗi anh có ý định chuẩn bị tự tử. Khi đang đứng tại góc đường chờ xe, một phụ nữ ngồi sau vô-lăng đã nhìn anh và nở một nụ cười. Chính nụ cười ấm áp ấy đã khiến anh thay đổi quyết định, giúp anh nhận ra vẫn còn nhiều điều tốt đẹp trên thế giới này.

Dù bạn là ai hay bạn ở đâu thì một nụ cười chân thành chính là cầu nối cho mọi sự khác biệt về văn hóa, tín ngưỡng, chủng tộc… Nụ cười sẽ thắt chặt sợi dày gắn kết giữa mọi người.

Thế giới là gia đình của tôi

Mỗi ngày hãy dành những tình cảm thân thiết nhất cho những người mà bạn gặp, xem họ như cha mẹ, hay những người bà con thân thuộc nhất của mình. Bất cứ ở đâu, ở nơi làm việc, khi đi mua sắm hay tham gia các nhóm sinh hoạt, khi đang thực hiện một mục tiêu nào đấy, bạn cũng hãy thể hiện sự thân thiện với mọi người. Hãy để mọi người cảm thấy họ được yêu thương được trân trọng và bạn xem đó như một lựa chọn tích cực, khách quan với hy vọng mang điều kỳ diệu đến thế giới này. Cuối ngày, bạn hãy để ý xem mình cảm thấy thế nào. Bạn sẽ ngạc nhiên khi nhận ra sau một ngày san sẻ buồn vui cùng những người mà mình gặp, bạn sẽ cảm nhận niềm hạnh phúc và sự thanh bình cũng như khi bạn mong chờ sẽ mang lại những cảm xúc đó cho người khác.