DEEPAK CHOPRA
Trích: Cuốn Sách Của Những Bí Mật; Nguyên tác: The Book Of Secrets; Dịch giả: Thế Anh; NXB. Hồng Đức, 2017
Khao khát lớn nhất trong cuộc sống không phải là thức ăn, tiền bạc, thành công, địa vị, sự an toàn, tình dục hay thậm chí là tình yêu. Rất nhiều người đã đạt được tất cả những điều này nhưng họ vẫn cảm thấy không thỏa mãn – thậm chí còn cảm thấy thất vọng so với khi chưa đạt được. Khao khát lớn nhất trong cuộc sống là một bí mật vốn chỉ được tiết lộ khi con người mong muốn khám phá khía cạnh bị che giấu của bản thân. Theo truyền thống tri thức xưa thì điều này được ví như việc lặn tìm viên ngọc quý giá nhất dưới đáy biển, một cách nói trừu tượng rằng bạn phải tìm hiểu bản thân cho đến khi phát hiện được điều bí mật sâu kín ấy.
Viên ngọc này là phần tinh túy, là nguồn mạch của sự sống – điều mà theo thời đại khoa học này được chúng ta gọi là sự chuyển hóa. Sự chuyển hóa đồng nghĩa với sự thay đổi toàn diện về hình thái, kiểu như sâu kén chuyển mình thành bướm. Xét ở khía cạnh con người, điều đó đồng nghĩa với việc biến chuyển sự sợ hãi, hung hăng, nghi ngờ, bất an, căm ghét và trống rỗng thành những cảm xúc ngược lại. Liệu việc này có thể trở thành hiện thực hay không? Có một điều mà chúng ta biết chắc chắn: Khao khát đang giày vò tâm hồn con người không liên quan gì đến những yếu tố ngoại cảnh như tiền bạc, địa vị và cảm giác an toàn. Đó là con người nội tại đang mong muốn tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống, kết thúc nỗi đau khổ và giải mã những bí ẩn của tình yêu, cái chết, linh hồn, thiện và ác. Một cuộc sống chỉ diễn ra hời hợt sẽ không bao giờ giải đáp được những câu hỏi đó hoặc những động cơ khiến chúng ta đặt ra những câu hỏi đó.
Tìm kiếm những khía cạnh bị che giấu của bản thân là cách duy nhất để thỏa mãn nỗi khao khát lớn nhất của bạn.
Khi khoa học tiến bộ hơn thì lẽ ra ước muốn này của con người phải giảm đi, nhưng thực tế thì nó lại ngày một lớn hơn. Hiện không còn những “dữ kiện” mới để khám phá về những khía cạnh bị che giấu của cuộc sống. Không còn ai đòi hỏi hình ảnh chụp cắt lớp CT của những bệnh nhân hấp hối hoặc hình ảnh chụp cộng hưởng từ MRI cho những bậc thầy yoga đang thiền định. Những giai đoạn thí nghiệm như thế đã hoàn tất. Chúng ta được khẳng định rằng nhận thức muốn đi đến đâu thì bộ não sẽ thuận theo đến đó. Hệ thống thần kinh của chúng ta có khả năng ghi nhận những trải nghiệm tinh thần cao nhất. Tuy nhiên, xét trên một phương diện, cả bạn và tôi đều hiểu biết rất ít về những bí ẩn của cuộc sống so với tổ tiên của chúng ta.
Chúng ta đang sống trong thời đại của Bộ Não Lớn (Higher Brain), vùng vỏ não đã phát triển rất nhanh trong vài thiên niên kỷ qua và hoàn toàn che lấp bộ não nhỏ hơn, hoạt động theo bản năng trước đây. Vùng vỏ não này thường được gọi là bộ não mới, nhưng bộ não cũ đã và vẫn đang thống trị con người trong hàng triệu năm qua cũng như với hầu hết các sinh vật. Bộ não cũ không thể gợi lên ý tưởng hoặc đọc hiểu. Nhưng nó lại sở hữu khả năng cảm nhận và quan trọng nhất là khả năng tồn tại. Chính bộ não cũ đã giúp tổ tiên chúng ta cảm nhận được sự tồn tại bí ẩn ở khắp nơi trong Tự nhiên.
Sự tồn tại đó, vốn có thể tìm thấy trong mọi phân tử sống, cũng xuất hiện tràn ngập cuộc sống của bạn. Bạn là một cuốn sách chứa đầy bí mật đang chờ được mở ra, cho dù bạn nhìn nhận bản thân theo một phương diện hoàn toàn khác.
Khi sống đúng với bản thể đích thực của mình thì mọi bí mật sẽ tự tiết lộ mà bạn không cần phải nhọc công tìm kiếm.
Mọi việc bỗng quy về sự lựa chọn lâu đời giữa phân ly và kết hợp. Bạn có muốn bị chia cắt, phân ly giữa những sức mạnh bất diệt của bóng tối và ánh sáng hay không? Hay bạn muốn thoát khỏi tình trạng tách biệt để đến sự toàn vẹn? Bạn là một sinh vật biết hành động, suy nghĩ và cảm nhận. Sức mạnh tinh thần sẽ giúp kết hợp 3 yếu tố này thành một thực tại duy nhất: Suy nghĩ không thể kiểm soát cảm nhận; cảm nhận không thể kháng cự lại bộ não lớn; hành động thì chỉ diễn ra khi cả suy nghĩ và cảm nhận đều nói: “Điều này đúng.”. Thực tại duy nhất có thể được nhận ra khi bạn trải nghiệm được dòng chảy của cuộc sống một cách tự nhiên mà không gặp bất kỳ trở ngại nào. Trong dòng chảy này, bạn sẽ tìm thấy nguồn cảm hứng, tình yêu, chân lý, vẻ đẹp và trí huệ như những khía cạnh tự nhiên của sự tồn tại. Thực tại duy nhất là tinh thần, trong khi vẻ bề ngoài của cuộc sống chỉ là sự trá hình với hàng ngàn chiếc mặt nạ, ngăn không cho chúng ta nhìn thấy những gì đang thực sự diễn ra. Cách đây một ngàn năm thì lời phát biểu như thế đã được công nhận một cách giản dị. Tinh thần được chấp nhận ở khắp nơi như một nguồn sống đích thực. Ngày nay, chúng ta cần phải nhìn nhận sự tồn tại theo một góc nhìn mới, bởi lẽ trong thời đại của khoa học và lý trí, chúng ta không thể trở thành thiếu tri thức.
Do đó, cuốn sách này sẽ tác động lên hai khía cạnh. Thứ nhất, nó phải thuyết phục bạn tin rằng có một bí ẩn đang tồn tại đằng sau những biểu hiện bề mặt của cuộc sống. Thứ hai, nó phải khiến bạn cảm thấy đam mê tìm hiểu bí ẩn đó. Đây không phải là một dự án mà bạn có thể trì hoãn cho đến khi nào cảm thấy sẵn sàng. Bạn đã sẵn sàng kể từ lúc đặt câu hỏi mình là ai và tại sao mình lại ở đây. Đáng buồn thay, đa số chúng ta đều bỏ qua hàng ngàn trải nghiệm vốn có thể mang lại sự chuyển hóa. Nếu không phải vì chúng ta luôn tỏ thái độ phủ nhận, kìm nén hoặc hoài nghi thì cuộc sống này chẳng phải là một quá trình khám phá không dứt.
Cuối cùng, bạn cần tin rằng cuộc sống là đáng để tìm hiểu với thái độ quyết tâm bạn niềm đam mê lớn. Bạn cần hàng ngàn quyết định nhỏ để gấp lại cuốn sách về những bí mật của sự sống nhưng bạn chỉ cần một khoảnh khắc để mở nó ra.
Bạn thực sự chỉ cần những gì như Kinh Tân Ước nói: “Hãy xin, sẽ được; Hãy tìm, sẽ gặp; Hãy gõ cửa, sẽ mở.”. Mọi việc chỉ đơn giản như thế.
Bạn sẽ biết rõ mọi bí mật của sự sống khi có thể nói rằng: “Tôi phải biết.”, “Tôi không thể chờ đợi thêm nữa.”. Đức Phật ngồi dưới gốc bồ đề hoặc Chúa Jesus chiến đấu với những cám dỗ của ma quỷ trong sa mạc là hình tượng cho những cuộc chiến tinh thần mà bạn là người được sinh ra để lập lại. Đừng bao giờ nghi ngờ điều này: Bạn là thực thể quan trọng nhất trên thế gian, bởi lẽ xét trên phương diện tâm linh thì bạn chính là thế gian này. Bạn không cần phải tìm kiếm quyền được biết. Suy nghĩ, cảm nhận hoặc hành động tiếp theo của bạn có thể giúp khám phá tri thức sâu xa nhất, thứ có thể đang tuôn chảy tự nhiên và thuần khiết như nước nguồn mùa xuân. Bản thân bạn không thể mãi mãi giữ bí mật với chính mình, cho dù chúng ta được dạy để tin theo chiều hướng khác.