LAMA SURYA DAS
Trích: Đánh Thức Phật Tâm-Đưa Yêu Thương, Ý Nghĩa Và Sự Gắn Kết Vào Mọi Khía Cạnh Cuộc Sống; Người dịch: Thái An; NXB.Hồng Đức
Đa phần chúng ta từng thấy những tấm hình về mùa hoa anh đào nở ở Nhật Bản. Thời gian sống ở đó tôi phát hiện hoa mận còn nở sớm hơn, thường trong tháng 2, một dấu hiệu rằng mùa đông không kéo dài mãi. Ở Mỹ, nhiều lần tôi đã có mặt tại Washington D.C. kịp lúc để xem hoa anh đào báo hiệu một mùa xuân mới. Thật là may mắn!
Mùa xuân là thời điểm của tái sinh. Ta có thể chào đón nó tới bằng cách cầu nguyện và hành thiền trong một khu vườn đang bắt đầu đâm chồi nảy lộc. Ở bang New England, thỉnh thoảng tôi thấy hoa nghệ tây nhỏ màu tím đâm lên trong khi nền đất vẫn còn tuyết. Rồi dến hoa thuỷ tiên, cuối cùng là tulip. Nơi bạn ở, hoa gì trong vườn nở đầu tiên?
Mùa xuân là thời điểm thích hợp cho một bài tập thiền tỉnh thức tập trung vào cắm hoa. Ở Nhật, nghệ thuật cắm hoa trong Thiền được gọi là “Kado” – Hoa đạo, hoặc “ikebana”, dịch nghĩa là hoa trong ao. Thật sự mà nói, khi thực hành Kado, ta nên bỏ đi quan niệm “sắp đặt” của phương Tây. Thay vào đó, nên nhìn nhận hoa trong một trạng thái của tâm, để qua đó chúng tiết lộ bản chất của riêng chúng. Khi ấy, ta không phải sắp đặt chúng theo bất kỳ hình thái định trước nào, mà có thể “cảm” cách chúng muốn được sắp đặt.
Đương nhiên, hoa mà bạn chọn để sắp đặt vào mùa xuân sẽ tùy vào nơi bạn sống. Ở đây, vùng đông bắc nước Mỹ, có hoa táo, hoa anh đào, cây liễu đuôi sóc, nguyệt quế núi, và nhiều loại khác. Tất nhiên nếu không tìm được hoa này trong môi trường sống tự nhiên, bạn có thể chọn bất kỳ kiểu hoa hay cây cỏ nào từ một người bán hoa. Bất kể chọn hoa gì, ý tưởng là thực hành cắm hoa với sự tỉnh thức và tôn kính. Cắm hoa giống như tạo ra một bàn thờ thiêng liêng.
Hãy hiện hữu trong khoảnh khắc hiện tại, cẩn thận chọn hoa, từng bông một. Nhìn vào cành hoa hoặc cây lá. Hãy cảm nhận nó được trồng ở đâu, nở hoa ra sao. Cắt từng phần cuống – cẩn thận, chú tâm, tình cảm. Tìm một bình cắm phù hợp với hoa, dù đó là bình pha lê hay bát gốm. Chế nước vào bình. Cẩn thận cắm từng bông hoa một. Ở yên trong khoảnh khắc, đừng vội vàng. Ở Nhật, hoa thường được sắp đặt bất cân xứng nhằm tạo ra một tác động đầy đủ ba chiều. Đôi khi, một bông hoa có thể đẹp đến xé lòng, đến nỗi dường như mục đích của nó là đơn độc trong bình.
Khi thực hiện xong, đặt hoa ở đâu đó để chúng có thể được thấy. Nếu có bàn thờ, bạn có thể đặt hoa ở đó. Hãy xem có tìm được một vị trí, nơi ấy hoa có thể trở thành tâm điểm.
Khi tôi ở một tu viện Phật giáo tại Bồ Đề Đạo Tràng, chúng tôi được khuyến khích không vứt hoa đi khi chúng bắt đầu rủ xuống. Thay vào đó, người ta khuyên nên để hoa héo và chết, từng bông một; chúng tôi sẽ quan sát cánh hoa rơi xuống, rồi thiền quán về vẻ đẹp nhất thời và sự vô thường của tất cả những gì có sự sống.