Tiến sĩ Bryan Robinson là giáo sư danh dự tại Đại học North Carolina ở Charlotte, đồng thời là một bác sĩ tâm lý. Ông là tác giả của hơn hai mươi lăm cuốn sách về chủ đề khám phá bản thân và các mối quan hệ. Nhiều cuốn sách của ông đã được dịch ra chín thứ tiếng và các công trình nghiên cứu của ông đã được giới thiệu trên tạp chí chuyên đề quốc gia.

–––o0o–––

“Có lẽ đó chính là điều may mắn nhất mà tôi có được!” – Jack đã nói như vậy về tai nạn xe mô-tô khiến anh trở thành người tàn phế. Tai nạn đó đã thay đổi cuộc đời anh và giúp anh trưởng thành hơn. Khả năng nhìn thấy điều tích cực giữa những mất mát to lớn của Jack cũng là điều mà nhiều người khác đã làm được.

Diễn viên hài Richard Belzer đã từng cho rằng: “Căn bệnh ung thư tựa như là một cú đánh trời giáng vào mặt ta. Ta vừa mất hết can đảm, lại vừa trở nên cao thượng nhờ nó”.Trong cuốn sách “Love, Medicine and Miracles” (Tình yêu, liều thuốc và những phép mầu), tác giả Bernie Siegel đã kể câu chuyện của một cậu bé bảy tuổi bị ung thư. Cậu đã nhìn nhận bản thân là người tự chủ chứ không phải là nạn nhân của căn bệnh quái ác: “Nếu Thượng đế muốn cháu trở thành vận động viên bóng rổ thì hẳn Người đã cho cháu chiều cao hai mét. Nhưng thay vào đó, Người cho cháu căn bệnh ung thư để cháu trở thành bácsĩ và giúp đỡ người khác”.

Cậu bé có mơ ước trở thành một vận động viên bóng rổ này đã biến căn bệnh ung thư trở thành hành động của tình yêu. Điều này đã hỗ trợ cậu vượt qua bệnh tật và mang đến cho chúng ta thông điệp rằng ta có thể làm cho cuộc sống của mình trở nên ý nghĩa hơn, bất kể hoàn cảnh sống của ta có ra sao chăng nữa.

Tất cả chúng ta đều phải đương đầu với thử thách của cuộc sống, với một số người thì đó chỉ là những thử thách nhỏ, nhưng một số khác lại là những thử thách đầy cam go. Điều quan trọng là cách ta đối phó với chúng ra sao. Biến trở ngại thành cơ hội sẽ giúp chúng ta từ bỏ cuộc sống thụ động cam chịu để trở thành người năng động tích cực. Một người mạnh mẽ (được cái tôi tự tin dẫn dắt) thì luôn cố gắng học hỏi những bài học của cuộc sống; trong khi một nạn nhân (được bản ngã chỉ đạo) lại chịu đựng những nỗi đau trong đời.

Trong cuốn sách “When Things Fall Apart” (Khi mọi thứ vỡ vụn), ni sư Pema đã đề cập đến điều mà tôi đã nêu trong cuốn sách này – rằng đôi khi may mắn lại đến với ta dưới dạng thức của những bất hạnh:

“Những cảm xúc như thất vọng, lúng túng, bực tức, oán hờn, giận dữ, ghen ghét và sợ hãi không phải là những điều xấu bởi chúng là dấu hiệu cho thấy ta đã kìm nén chúng trong lòng. Chúng dạy ta biết ngẩng cao đầu và tiến về phía trước khi ta có chiều hướng suy sụp và lùi lại phía sau. Chúng giống như những người đưa thư – cho ta biết rõ mình đang bị mắc kẹt ở đâu. Khoảnh khắc này chính là người thầy hoàn hảo và thật may mắn cho ta khi nó luôn bên cạnh ta trong mọi hoàn cảnh.”

Nhiều người bình thường đã trở nên mạnh mẽ hơn nhờ những biến cố lớn họ vượt qua trong đời. Những người cai rượu đã thành công kể lại rằng việc bỏ được rượu đã trở thành phúc lành tuyệt vời nhất bởi nó mang đến cho họ một cuộc sống mới hoàn toàn tỉnh táo. Nhiều khách hàng của tôi khẳng định rằng những mối quan hệ thân mật tan vỡ thường khiến họ cảm thấy vô cùng đau đớn trong giai đoạn đầu, nhưng rồi sau đó họ lại có được những mối quan hệ khác lành mạnh hơn và ý nghĩa hơn.

–––o0o–––

Hàng thế kỷ nay, các nhà thần học, các triết gia và các nhà lãnh đạo tâm linh đã khẳng định rằng nghịch cảnh có thể làm giàu thêm cuộc sống của chúng ta nếu ta cho nó cơ hội để làm điều đó. Những thử thách nghiệt ngã của cuộc đời sẽ giúp ta mạnh mẽ hơn, mang đến ý nghĩa mới cho cuộc sống của ta, đưa ta tiến sâu hơn vào thế giới tâm linh của mình đồng thời gần gũi hơn với chính mình và với những người xung quanh.

Chỉ vài năm gần đây, các triết lý về tâm linh này mới được giới khoa học kiểm chứng. Các nhà tâm lý học đã phỏng vấn những người sống sót sau những thương tổn nặng nề như bị cưỡng hiếp, nhiễm HIV, ung thư, chiến tranh, thảm họa tự nhiên, tai nạn, mất mát người thân và bị mất việc. Rất nhiều người đã trưởng thành thật sự khi đấu tranh chống lại lá bài số phận. Các nhà tâm lý học đã ghi nhận rằng những người này có khả năng nhìn nhận cuộc đời theo hướng mới và trải nghiệm sự trưởng thành tích cực qua gian khổ. Họ đã nhận ra sức mạnh của bản thân đồng thời có mối quan hệ mật thiết hơn với những người xung quanh. Ngoài ra, họ còn cảm thấy cảm kích sâu sắc hơn với cuộc sống cũng như mở lòng hơn đối với những vấn đề tâm linh và tôn giáo. Nói cách khác, những người sống sót này cảm thấy mình đang sống một cuộc đời mới, được dẫn dắt bởi cái tôi tự tin.

Tất cả chúng ta đều có thể học hỏi từ các nhà khoa học, tâm linh học và những người sống sót sau các biến cố lớn. Một cựu chiến binh bị mất cánh tay trong chiến tranh Iraq đã dùng sự thấu cảm và tình thương yêu của mình để khuyên nhủ những người cũng bị tàn tật do cuộc chiến. Một bệnh nhân HIV đã tình nguyện dùng thời gian còn lại của mình để gây quỹ hỗ trợ cho các nghiên cứu về căn bệnh này và hỗ trợ những bệnh nhân khác. Một phụ nữ bị lạm dụng tình dục từ nhỏ đã viết một cuốn sách về quá trình hồi phục của mình để giúp đỡ những người cùng cảnh ngộ. Có lẽ khi chứng kiến nỗ lực và những đau khổ của người khác, ta sẽ biết trân trọng hơn cuộc sống của mình. Khi nghịch cảnh cuộc đời ập đến với bạn (chắc chắn sẽ xảy ra vào lúc nào đấy), bạn sẽ nhắc nhở bản thân nên tìm kiếm ý nghĩa, sức mạnh và sự trưởng thành từ cách bạn ứng phó với thử thách cam go ấy.

Những biến cố lớn xảy ra trong đời không phải là những sự lựa chọn, mà chính cách bạnxử lý chúng mới là sự lựa chọn. Bạn có thể lấy “những biến cố nhỏ” – những thử thách mà bạn gặp trong cuộc sống hằng ngày – và thay đổi chúng theo hướng có lợi cho mình. Việc tìm thấy cái được từ trong cái mất sẽ giúp bạn sống tự tin hơn.