Ý NGHĨA CHỦ VÀ KHÁCH

ĐƯƠNG ĐẠO

Trích: Kinh lăng nghiêm hành giải; NXB. Thiện Tri Thức

? KINH

Bấy giờ Thế Tôn duỗi cánh tay Đâu la miên sáng ngời, mở năm ngón tay mà bảo A Nan và cả đại chúng:

Khi mới thành đạo Như Lai đến vườn Lộc Uyển có dạy cho năm anh em tỳ kheo A Nhã Đa và bốn chúng rằng: Tất cả chúng sanh chẳng thành Giác ngộ và A La Hán là do những phiền não khách trần làm mê lầm. Lúc ấy các ông nhân đâu mà khai ngộ, đắc thành thánh quả?

Khi ấy ông Kiều Trần Như đứng dậy bạch Phật:

Nay con là hàng trưởng lão, ở trong đại chúng riêng được danh hiệu là Hiểu, do ngộ hai chữ khách trần, được thành thánh quả.

Bạch Thế Tôn, ví như người khách đi đường, vào nghỉ nơi quán trọ, hoặc ngủ lại, hoặc ăn. Ăn ngủ xong sắp xếp đồ đạc lên đường, không trụ lại được. Nếu thật là người chủ, tự không phải đi đâu.

Như thế mà tư duy, chẳng trụ là khách, trụ mãi là chủ. Lấy sự không trụ làm nghĩa chữ khách.

Lại như trời mới tạnh, mặt trời trong sáng trên cao, ánh sáng xuyên qua khe hở chiếu rõ các tướng bụi bặm trong hư không. Bụi trần thì lay động, hư không thường lặng yên. Như thế mà tư duy, đứng lặng gọi là hư không, lay động gọi là trần. Lấy sự dao động làm nghĩa chữ trần (bụi).

Phật nói: Đúng vậy.

☘️ BÌNH GIẢNG

Chân tâm vốn vô hạn, trùm khắp, không ranh giới biên bờ, không có gì ở ngoài nó.

Thế mà trong chân tâm ấy cái vọng tâm vô minh của chúng sanh có sự phân biệt đầu tiên, chủ khách, hay cái ta và cái chẳng phải ta. Khách là những cái ta cho là ở ngoài ta, đó là thế giới, người khác, và cả thân thể của mình. Với những khách “ở ngoài” ấy, lại sinh ra tất cả phiền não phân biệt: thương ghét, tham giận, kiêu căng, đố kỵ, thích sợ… tạo thành thế giới sanh tử.

Phiền não khách trần là những phiền não do bụi khách từ bên ngoài đến. Chính các tướng trần hòa hợp với những phiền não bao vây và làm hẹp lại tâm thức chúng ta. Chúng càng có nhiều thì tâm thức chúng ta càng hẹp. Đó là sự đánh mất bản tâm chúng ta.

Cho nên giải thoát là giải thoát khỏi các tướng trần dao động và những phiền não cọng sanh. Khi thoát khỏi khách trần phiền não thì chỉ có hư không thường lặng yên. Hư không thường lặng yên hay ông chủ thì không cần giải thoát vì muôn đời vẫn thường trụ, lặng yên và không có bụi bặm như vậy.

Thấy và biết các tướng trước mặt chỉ là khách trần có đến có đi thì cái thấy biết ấy chính là ông chủ tánh thấy tánh biết thường trụ. Bao giờ cũng là ông chủ, còn tất cả đều là khách qua lại. Đó là giải thoát.

Bình luận


Bài viết khác của tác giả

  1. BÁT NHÃ TÂM KINH THIỀN GIẢI – PHẦN DẪN NHẬP
  2. VỀ NGUỒN
  3. BỒ ĐỀ TÂM ĐỒNG VỚI CÔNG ĐỨC CỦA TẤT CẢ PHẬT PHÁP

Bài viết mới

  1. BIỂU LỘ CHÍNH MÌNH MỘT CÁCH TRỌN VẸN
  2. CHÂN LÝ CÓ THỂ CÓ ĐƯỢC BẰNG LAO ĐỘNG QUÊN MÌNH
  3. CẢM GIÁC TỰ DO, ĐƯỢC GIẢI PHÓNG BẢN THÂN